Kurs ishi Al-Xorazmiy nomli Urganch Davlat Universiteti-hozir.org (1)
Umumjahon sivilizasiyasini yaratishda, uni rivojlantirishda turkiy xalqlarning roli juda ham kattadir. Yevropada yashovchi xalqlarga temirdan foydalanishni dastlab o’rgatgan ham turkiylar bo’lib hisoblanadi. Hozirgi paytdagi olib borilayotgan ilmiy – arxeologik tadqiqotlarning natijasiga ko’ra, turkiy xalqlar eramizdan oldingi davrlarda ham o’z yozuvlariga ega bo’lgan. Sibirdan topilgan temir plastinkaga bitilgan yozuvlar qadimgi davrga taalluqli ekanligi isbotlandi. Yoki Kichik Osiyodan topilgan qadimgi yozuvlarning ham turk tilida bitilgani isbotlangan. Eng qadimgi yozuv hisoblangan shumer yozuvida bitilgan “Gilgamish” dostoni “Alpomish” dostonining qadimgi varianti deb faraz qilinmoqda. Bunga o’xshash misollar keyingi yillarda ham juda ko’plab e’lon qilinmoqda.
Umumjahon sivilizasiyasini yaratishda, uni rivojlantirishda turkiy xalqlarning roli juda ham kattadir. Yevropada yashovchi xalqlarga temirdan foydalanishni dastlab o’rgatgan ham turkiylar bo’lib hisoblanadi. Hozirgi paytdagi olib borilayotgan ilmiy – arxeologik tadqiqotlarning natijasiga ko’ra, turkiy xalqlar eramizdan oldingi davrlarda ham o’z yozuvlariga ega bo’lgan. Sibirdan topilgan temir plastinkaga bitilgan yozuvlar qadimgi davrga taalluqli ekanligi isbotlandi. Yoki Kichik Osiyodan topilgan qadimgi yozuvlarning ham turk tilida bitilgani isbotlangan. Eng qadimgi yozuv hisoblangan shumer yozuvida bitilgan “Gilgamish” dostoni “Alpomish” dostonining qadimgi varianti deb faraz qilinmoqda. Bunga o’xshash misollar keyingi yillarda ham juda ko’plab e’lon qilinmoqda.
Hozirgacha bizga eng qadimgi yodgorlik sifatida Urxun – Yenisey bitiklari o’rgatilar edi. Haqiqatan ham, ushbu bitiklar bizgacha to’liq yetib kelgan yagona yodgorlik hisoblanadi. Mazkur bitiklar XVIII asr oxirlari va XIX asr boshlarida Urxun va Yenisey daryolari sohillaridan topilgan bo’lib, ular V-VII asrlarda yashagan turkiy xalqlarga taalluqlidir. Ular turk runiy yozuvlari deb ham yuritiladi.
Hozirgacha bizga eng qadimgi yodgorlik sifatida Urxun – Yenisey bitiklari o’rgatilar edi. Haqiqatan ham, ushbu bitiklar bizgacha to’liq yetib kelgan yagona yodgorlik hisoblanadi. Mazkur bitiklar XVIII asr oxirlari va XIX asr boshlarida Urxun va Yenisey daryolari sohillaridan topilgan bo’lib, ular V-VII asrlarda yashagan turkiy xalqlarga taalluqlidir. Ular turk runiy yozuvlari deb ham yuritiladi.
Ma’lumki, V-VII asrlarda Markaziy Osiyoda turk hoqonliklari hukmron bo’lgan.