Tugunga kiruvchi toklar. Nazariya haqida gapni boshlashimizdan oldin quyida berilgan misolni oʻzingiz yechishga harakat qilib koʻring. Ushbu sxemada taqsimlangan tugunga kiruvchi va undan chiquvchi toʻrtta tarmoq toklari koʻrsatilgan. Toklar mA – milliamperda berilgan boʻlib, ulardan biri I noma`lum.
1-misol: i nimaga teng?
Bitta javobni tanlang:
A.−4mA
B. +2 mA
D. +4mA
E. +8mA
Javobni koʻrsatish: D
Endi boshqa misolni koʻramiz. Bu safar tarmoqlardagi toklar son qiymatlari bilan emas, balki oʻzgaruvchilar nomi bilan koʻrsatilgan. Ushbu tugun 5 ta tarmoqqa ega. Har bir tarmoqdan i 1 dan i 5 gacha, belgilangan toklardan biri oqib oʻtishi (yoki oʻtmasligi) mumkin.
Bu yerda barcha strelkalar tugunga tomon yoʻnaltirilgan va strelkalar yoʻnalishi ixtiyoriy tanlangan. Bu bosqichda strelkalar yoʻnalishini tugunga kiruvchi qilib belgilash yaxshi tanlovdir. Bu strelkalar esa oʻz navbatida biz musbat deb ataydigan tokning yoʻnalishini koʻrsatadi (ya’ni tugunga kiruvchi toklar musbat deb qabul qilinadi). Tok boshqa bir yoki bir nechta tarmoq orqali tugundan chiqib ketishi kerak.
Biz koʻrib chiqayotgan tugun uchun quyidagicha yozishimiz mumkin:
i 1 +i 2 +i 3 +i 4 +i 5 =0
Agar tugunga kiruvchi i 1 tok musbat boʻlsa, u holda boshqa bir yoki bir nechta tok tugundan chiqayotgan boʻlishi kerak va ushbu chiquvchi toklar “−minus” (manfiy) ishoraga ega boʻladi.Yuqorida berilgan tugun toklar oqimi borasidagi mulohazalarimiz Kirxgofning 1-qonunida ajoyib tarzda ifodalangan.
Kirxgofning 1-qonuni
Kirxgofning 1-qonuni zanjir tugunlariga tegishli boʻlib, unda shunday deyiladi: “Tugunga kiruvchi barcha toklarning yig‘indisi tugundan chiquvchi barcha toklarning yig‘indisiga teng.
∑i kiruvchi=∑i chiquvchi Kirxgofning 1-qonuni boʻyicha tushunchalarni mustahkamlash
Toklar milliamper mA da berilgan.
2-misol: i 5 ning qiymatini toping.
Bitta javobni tanlang:
Bitta javobni tanlang:
A −6mA
B 0mA
D +6mA
E +9Ma
Javobni koʻrsatish : B