Mavzu: Psixologiya fanining predmeti va rivojlanish tarixi Reja 1.Psixologiyaning predmeti vazifalari
2.Psixologiyafanining taraqqiyot tarixi
3.Psixologiya fanining sohalari va fanlar tizimidagi o`rni.
Darsning maqsadi: Talabalarning psixologiya fani uning vujudga kelish tarixi va tadqiqot metodlari kabi tushunchalarni o’rganishga oid bilimlarini umumlashtirish va mustahkamlash.
Dars jarayonida qo’llaniluvchi mеtodlar: an'anaviy va intеrfaol mеtodlar.
Dars jihozlari: taxistoskop, taqdimot matеriallari, jadvallar.
Darsning borishi: I. krossvord tuzish va qo’llash asosida o’zlashtirilgan bilimlarni mustahkamlash.
Savollar: 1. “Ideyalar tug’ma bo’ladi” degan yunonistonlik faylasuf.
2. … - inson ruhiyati – shunday holatidirki, u tashqi olamni (ichki ruhiy olamni) ongli tarzda aks ettirishimizni, ya’ni bilishimiz anglashimizni ta’minlaydi (V.M.Karimova)
3. … so’zi jon degan ma’noni bildiradi.
4. Platon psixologiyada qanday oqimning asoschisi hisoblanadi.
5. Abu Ali ibn Sino dunyoda birinchi bo’lib tibbiyot sohasida qanday usullarni qo’llab ko’rgan olimlardan biri.
6. Determinizm oqimning asoschisi.
7. R.Dekart qanday tushunchani fanga kiritgan.
8. … - tizimchasimon murakkab tuzilma nerv talablari tutami, ular miyani va nerv tushunchalarini tananing boshqa a’zolari bilan bog’laydi.
9. Jon o’z ruhiyatiga ko’ra olovsimon uchqundan iborat ekanligini ilgari surgan olim.
MAVZU BO‘YICHA TEST TOPSHIRIQLARI 1. Psixologiya fan sifatida:
a) ruhiy hodisalar va holatlarni o‘rganadi;
b) sezgilarimiz, fikrlarimiz, tuyg‘ularimiz, harakatlarimizni o‘rganadi;
v) psixikaning namoyon bo‘lish va rivojlanish faktlari, mexanizmlari va qonuniyatlarini miyaning xossasi sifatida o‘rganadi;
g) miyadagi jarayonlar va ularning qonuniyatlarini o‘rganadi.
2. «Psixologiya» atamasini ilmiy muomalaga kiritgan olim:
a) R. Dekart;
b) G. Leybnits;
v) X. Volf;
g) Arastu.
3. Psixologiya quyidagi olim kiritgan fanlar tasniflanishida markaziy o‘rinni egallaydi:
a) V.I. Vernadskiy;
b) B.M. Kedrov;
v) M.V. Lomonosov;
g) F. Bekon.
4. Psixika:
a) yuqori tuzilgan materiya (miya)ning xossasi bo‘lib, ob’ektiv haqiqatni alohida tarzda aks ettiradi;
b) miya mahsuli, asab tizimining vazifasi;
v) inson ruhiyati, uning ruhiy hodisalari va holatlari;
g) sezgilarimiz, fikrlarimiz, hissiyotlarimiz, kechinmalarimiz.
ADABIYOTLAR
F.I.Xaydarov, N.I .Xalilova Umumiy psixologiya T 2010