Kurs ishlarini tashkil etish

“-la affiksli yasam a fe’llarning o‘zbek tilidagi mavqei m asalasi” deb
nomlangan birinchi boiim da -la affiksining ma’no va vazifalari, bu affiksning so‘z 
yasovchi va shakl hosil qiluvchi sifatida qo'Ilanishi kabi masalalar xususida bahs 
yuritiladi.
Talaba bu bo‘limni yoritishdan a w a l masalaga oid ilmiy manbalami sinchiklab 
o'rganadi, olimlaraing -la affiksining ma’nolari, so‘z yasovchi va shakl hosil qiluvchi 
sifatida qo‘llanishi haqidagi qarashlarini tahlil qiladi, so‘ngra S.Ahmad asarlaridan 
tanlab olingan - la affiksli yasalma fe’llar ishtirokida tuzilgan gaplami tahlil qilib, bu 
affiksning ma’no va vazifasini belgilaydi. Shundan so‘ng 
nazariy xulosalarini 
yoritishga kirishadi.
“ -la affiksli yasam a fe’llarning analitik fe’llar bilan sinonimiyasi” deb
nomlangan ikkinchi bo‘limda esa sintetik va analitik fe’l yasalmalar sinonimiyasi 
tahlil etiladi.
Talaba qilmoq (etmoq, aylamoq) fe’llari bilan yasalgan sintetik yasalmalar va -
la affiksli analitik fe’llar sinonimiyasini yoritishdan aw al masalaga oid ilmiy 
manbalami sinchiklab o'rganadi. Xususan, ushbu masalaga bag‘ishlangan 
F.Jumayevning “O ’zbek tilidagi sintetik fe’l yasalm alarining analitik fe’l 
yasalm alari bilan sinonim ik m unosabati” mavzusidagi nomzodlik dissertatsiyasi 
(-Toshkent, 2006), yuzasidan e’lon qilingan maqolalar bilan tanishishi lozim.
Shundan so‘ng S.Ahmad asarlaridan tanlab olingan daliliy misollari yordamida 
nazariy xulosalarini asoslab berishi lozim bo‘ladi.
Kurs ishining Umumiy xulosalar qismida mavzu yuzasidan chiqarilgan 
xulosalar umumlashtiriladi.
Foydalanilgan adabiyotlar ro ‘yxati qismida esa “Analitik va sintetik usulda 
yasalgan fe’llar sinonimiyasi (S.Ahmad asarlari misolida)” mavzusidagi kurs ishini 
yozish mobaynida foydalanilgan barcha ilmiy manbalar ro‘yxati qayd etiladi.

---

24
“A nalitik va sintetik usulda yasalgan fe’llar sinonimiyasi (S.Ahmad 
a sarlari misolida)” mavzusidagi kurs ishini yozishda tavsiya etiladigan dastlabki
adabiyotlar:
1. 
Berdialiyev A. So‘z yasalishi bilan aloqador ba’zi masalalar // A.G'ulom 
va o‘zbek tilshunosligi. - Toshkent, 2004. - B. 22-23.
2. 
Hojiyev A. Fe’l. - Toshkent: Fan, 1973. - 192 b.
3. 
Hojiyev A. 0 ‘zbek tili analitik fe’llarining mohiyati. // 0 ‘zbek tili va 
adabiyoti. - Toshkent, 2012. - №3. - B. 3-10.
4. 
Hojiyev A. O’zbek tili so‘z yasalishi tizimi. - Toshkent: O ’qituvchi, 
2007. - 167 b.
5. 
Isaqova G. 0 ‘zbek tilida qilmoq fe’lining leksik-semantik xususiyatlari: 
Filol. fan. n o m .... diss. avtoref. - Toshkent, 2008. - 2 1 b.
6. 
Jumayev F. Ko'makchili analitik shaklning mohiyati. // 0 ‘zbek tili va 
adabiyoti. -T oshkent, 2012. - № 3 .- B . 69-71.
7. 
Jumayev F. O'zbek tilidagi sintetik fe’l yasalmalarining analitik fe’l 
yasalmalari bilan sinonimik munosabati (-la affiksi va tarkibida -la bo‘lgan qo'shma 
affikslar asosida): Filol. fan. n o m .... diss. avtoref. - Toshkent, 2006. - 22 b.
8. 
Mengliyev B. 
Morfologik vositalaming m a’noviy xususiyatlari va 
sintaktik imkoniyatlari: Filol. fan .nom .... diss. avtoref. - Toshkent, 1996. - 24 b.
9. 
Mirtojiyev M. Hozirgi o‘zbek adabiy tili. - Toshkent: Universitet, 2004. 
-222 b.
10. 
Mirtojiyev M. O'zbek tilidagi fe’l valentliklari. - Toshkent: Universitet, 
2007. - 82 b.
11. 
Nurmonov A., Shahobiddinova Sh., Iskandarova Sh., Nabiyeva D. 
O'zbek tilining nazariy grammatikasi. Morfologiya, - Toshkent: Yangi asr avlodi, 
2001.-164 b.
12. 
Rasulov R. O’zbek tili fe’llarining m a’no tuzilishi. - Toshkent: TDPU, 
2005. - 143 b.
13. 
Sharipov F. Fe’llarda harakat tarzining sintetik ifodalanishi: Filol. fan. 
n o m .... diss. avtoref. - Toshkent, 2009. - 22 b.
14. 
Shoabdurahmonov Sh., va boshqalar. Hozirgi o'zbek adabiy tili.
1- qism. - Toshkent: O ’qituvchi, 1980. - 448 b.
15. 
Shukurov O.U. Harakat tarzi shakllari paradigmasi: Filol. fan. nom. ... 
diss. avtoref. - Toshkent, 2005. - 2 1 b.
16. 
Tojiyev Y. O’zbek tilida affiksal sinonimiya: Filol. fan. d-ri ... diss. 
avtoref. - Toshkent. 1992. - 48 b.
17. 
Tursunov U., Muxtorov J., Rahmatullayev Sh. Hozirgi o'zbek tili.
- Toshkent: O ’zbekiston, 1992. - 339 b.

---