Kuvanova Shahnoza Omonovna nemis tili fanidan mukammal qo‘llanma


a) dafür, dadurch, damit, daran, daraus, danach, darüber, darauf, dazu



Yüklə 1,22 Mb.
səhifə330/533
tarix27.11.2022
ölçüsü1,22 Mb.
#70846
1   ...   326   327   328   329   330   331   332   333   ...   533
Quvonova Word

a) dafür, dadurch, damit, daran, daraus, danach, darüber, darauf, dazu kabi olmosh ravishlar.
b) es, das, der, derjenige, solcher kabi ko‘rsatish olmoshlari.
c) zu, so, es, desto kabi yuklamalar.
d) dahin, da, hier, dorthin, da, hierher, dort, jetzt, her kabi o‘rin ravishlar.
2. So‘z tartibi
Bosh gapda so‘z tartibi
(Die Wortfolge im Hauptsatz)
Ergash gap bosh gapdan keyin kelganda bosh gapdagi so‘z tartibi mustaqil sodda gaplarnikidek bo‘ladi.
Jetzt können wir gehen, wenn du willst.
Ergash gap bosh gapdan oldin kelsa bosh gapdagi so‘z tartibi qisman o‘zgaradi. Ya’ni kesim (tuslanuvchan qismi) birinchi o‘rinda keladi.
Wenn wir aus den Ferien zurückkamen, erzählten wir unsere Erlebnisse auf dem Schulhof wärend der Pause.
To‘siqsiz ergash gapdan keyin kelgan bosh gaplarning so‘z tartibi mustaqil gaplarnikidek bo‘ladi.
Wenn er uns auch rettet, morgen muβ er fort.

Ergash gapda so‘z tartibi
(Die Wortfolge im Nebensatz)

1. Ergash gaplardagi so‘z tartibi bosh gap bilan ergash gap o‘rtasidagi tobelikni ta’minlovchi eng muhim vosita bo‘lib, u ergash gaplarni bosh gap va mustaqil gaplardan ajratib turadi.


2. Nemis tilida ergash gaplarning so‘z tartibi bosh gap va sodda gaplardagidan farq qilib, o‘ziga xos tartibga egadir.
3.Bu tartib ergash gapning bosh gapga tobeligini bosh va ergash gapning o‘zaro munosabatini ko‘rsatadi.
a) ergash gapning kesimi gap oxirida keladi.
Ich merkte, daß er mich beobachtete.
U meni kuzatayotganligini sezdim.
b) Agar ergash gapning kesimi ikki qismdan ya’ni tuslanuvchi va tuslanmaydigan qismdan tuzilgan bo‘lsa gap oxirida uning tuslanuvchi qismi, uning oldida esa tuslanmaydigan qismi keladi.
Ich weiß, daß ich nicht viel Zeit haben werde.
Bilamanki meni ko‘p vaqtim bo‘lmaydi.
Ergash gap kesimidan boshqa gap bo‘laklarining joylashuv tartibi xuddi bosh gapning gap bo‘laklari joylashuvi tartibidagidek bo‘ladi.
c) Agar ergash gap kesimi 3 qismdan tuzilgan bo‘lib, kesimning tuslanuvchan qismi gap oxirida kelsa, tuslanmaydigan qismi kesim oldida keladi.
d) Ajraladigan old qo‘shimchalar fe‘ldan ajralmagan holda qo‘llanadi.
Karim sagt, daß der Schnellzug rechtzeitig ankommt.
Karim aytdiki tez yurar poezd vaqtida etib keladi.
e) Agar ergash gapning egasi olmosh bilan ifodalanadigan bo‘lsa sich bevosita undan keyin turadi.
Halima sagt, daß sie sich sehr für die deutsche Sprache interessiert.
Halima nemis tiliga juda qiziqishini aytdi.
f) Agar ergash gapning egasi ot bilan ifodalangan bo‘lsa, u holda sich bevosita bog‘lovchidan keyin turadi.
Der Arzt sagt, daß sich der Kranke heute besser fühlt.
Vrach kasal bugun o‘zini yaxshi his qilayotganini aytdi.
Ba‘zan sich egadan keyin ham turishi mumkin.
g) Nicht inkor so‘zi butun ergash gapni inkor etib kelsa u kesimdan oldin turadi.
Er sagt, daß die Konferenz heute nicht stattfindet.
U konferentsiya bugun bo‘lmasligini aytdi.
Ba’zan ergash gapning so‘z tartibi asosiy qoidaga qaraganda boshqacharoq bo‘lishi ham mumkin.
1. Als bog‘lovchili noreal qiyos ergash gaplarda fe’l kesim (tuslanuvchan qismi) bevosita bog‘lovchidan keyin turadi.
Sie sah vor sich hin, als dachte sie noch einmal darüber nach.
2. Bog‘lovchisiz kelgan ega, aniqlovchi va to‘ldiruvchi ergash gaplarning so‘z tartibi, mustaqil gapdagidek bo‘ladi.
Der Lektor kommt,die Studenten stehen auf.
3.Bog‘lovchisiz kelgan shart va to‘siqsiz ergash gaplarda kesimning tuslanuvchan qismi birinchi o‘rinda keladi.

Yüklə 1,22 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   326   327   328   329   330   331   332   333   ...   533




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin