Lala ta’rizliler ta’rtibi


Baysheshek (Gagea) tuwisi



Yüklə 1,75 Mb.
səhifə5/12
tarix15.02.2023
ölçüsü1,75 Mb.
#84423
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
Shaxnozakursjumisi(1)

Baysheshek (Gagea) tuwisi. Bul tuwisqa kishkene , boyi 10-25 sm li sho’p o’simlikler kiredi. Piyazi mayda. Japiraqlari jin’ishke. Gu’llei sari ha’m ashiq sari. Baysheshekler taw, adir ha’m sho’lde jumsaq topiraqlarda o’sedi. O’zbekistanda 25 tu’ri, Orta Aziyada 47 tu’ri ushiraydi.Respublikamizda tuwistin’ G.olage, G.stipitata, G.Chomutovae tu’rleri ko’p ushiraydi. Bul áwlad wákilleri mayda piyazbasli, serjapiraq, sarı hám ashiq sarı, gulleri shashaq tàrizli topgulde jaylasqan. Tamir moynindagi japıraqları jiptarizli, cilindrtarizli, jeke-jeke. Paqaldaģi japıraqları izbe-iz. Piyazı máyektàrizli, qara, gúńgirt. Paqali 2 piyaz ortasınan shıǵadı. Kóbinese erte ko'klemde ashılatuǵın, boyı 10 -15 sm ga jetetuǵın shòp ósimlikler bolıp tabıladı. Bul tuwistiñ 26 túri Ózbekstanda hám oǵan qońsılas bolǵan Respublikalarda tarqalǵan. Baysheshek pal beretuǵın, qoy hám qaramallarǵa ǵawısh bóliwshi ósimlikler qatarına kiredi.
G. ova Stopf.-Máyektarizli Baysheshek. Gulleri altin reñli, arqasında gúńgirt biynápshe reñli dag'i bar. Topguli ro'vaksimon yamasa qalqantàrizli. Boyı 3 - 7 (10 ) sm. Piyazınıń qabıǵı juqa, perdesiyaqli ushi paqal tubin qorshap turadı.
G. olgae Rgl.- Olga baysheshegi. Piyazınıń qabıǵı qalıń, teri siyaqli paqaldiñ tiykarın qorshap joqariģa kóterilmeydi. Guli sarı, arqasında gúńgirt jasıl dag'i bar. Tamir moyni átirapındaǵı japıraqları 1-2, paqaldagi japıraqlar qo'ltiģinda piyazshalar payda bolmaydı. Boyı 10 -20 sm. Piyazı 1, onıń qasinan paqal shıǵadı. Qabıǵı qara, piyazshaları joq. III-Iv Shól, adir, taw, boz jerlerde o'sedi.
G. stipitata Merexl.- Paqalli baysheshek. Paqal 2 piyazdıń ortasınan shıǵadı, piyazdıń birewi maydalaw. Eger paqal 1 piyazdıń janınan shıqsa, ekinshi piyaz orninda g'uj-g'uj jaylasqan bir neshe piyazshalar boladı. Tamir moynindagi (topıraqtan kòteriletuģin) japıraqları 2, tikenge uqsas jińishke. Boyı 7-15 sm, 1-2 gulli.. Taw,Jar tas ,taslar jarıqlarında, araliginda ósedi.
G. capillifolia vved.- tikenjapiraqli baysheshek. Tamir moynindagi (topıraqtan koteriletugin) japıraqlari 1ew. Piyazı 1ew janınan g'uj-ģuj piyazshalar payda etedi. Boyı 8-25 sm. Iv-v. Bálent jerler, tómengi taw. Boz hám chagir taslı janbawirlarda ósedi.

2-su’wret: Baysheshek
Ma’yek siyaqli baysheshek (Gagea ova). Ko’p jilliq sho’p. Boyi 15-25 sm. Gu’lqorg’an japiraqshalari derlik aq yaki aq-sari. Tamir moynindag’i japirag’i jip siyaqli yaki tsilindr siyaqli, paqaldag’ilari izbe-iz jaylasqan. Piyazi qara yaki qon’ir, ma’yek siyaqli. Aprel-may aylarinda gu’llep miywe beredi.Adir ha’m tawlarda tarqalg’an.
Hawa ren’ baysheshek(Scilla)- shirayli gu’ller shig’aradi, ko’pshiliginin’ gu’lleri hawa ren’li, ortasha u’lkenlikte boladi.

Yüklə 1,75 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin