107
2015/3 (19)
LİNİ M
A İ ƏLƏR
UOT: 617.735:616.5-083.4
Əliyev X.D., Abdullayeva E.Ə., İsmayılova Ü.S, Əliyeva T.A
LAZER EPİLYASİYASI ZAMANI ƏMƏLƏ GƏLƏN ŞÜA MAKULOPATİYASI
(KLİNİKİ HAL)
Akad. Zərifə Əliyeva adına Milli Oftalmologiya Mərkəzi, Bakı şəh., Azərbaycan
Açar sözlər: şüa makulopatiyası, lazer epilyasiyası, preretinal qansızma, spektral optik koherens tomoqrafiya,
mikroperimetriya, multifocal elektroretinoqrafiya
Müasir dövrümüzdə elm və texnikanın inkişafı insanların həyatına çox sıx daxil olmuşdur. Bunlardan biri
də kosmetologiyadır. Belə ki, kosmetologiyanın müxtəlif sahələrində müasir elmi tərəqqinin nailiyyətlərindən
geniş istifadə olunur. Bunlardan biri də arzuolunmaz tüklərdən azad olunmadır. Belə ki, selektiv fototermolizin
kəşfi, fərqli diapozonlu və müxtəlif dalğa uzunluqlu lazer sistemlərinin tətbiqi tüklərin effektiv və uzunmüddətli
ləğv olunmasını mümkün etdi. Hal-hazırda bunun üçün bir neçə lazer sistemləri mövcuddur: rubin lazer (dalğa
uzunluğu 694 nm), aleksandrit (dalğa uzunluğu 755 nm), diod lazer (dalğa uzunluğu 800 nm), IRL sistemleri
(dalğa uzunluğu 590-1200 nm).
Qeyd etmək lazımdır ki, hər hansı bir yeni üsulun tətbiqi zamanı insan orqanizmi üçün ola biləcək fəsadlar
nəzərə alınmalı və onların baş vermə halları minimuma endirilməlidir [1, 2]. Məhz lazer texnologiyasının
kosmetologiyada tətbiqi zamanı da belə fəsadlara rast gəlinə bilər [3].
Belə ki, bu lazerlərin göz fəsadları ən çox qaş nahiyyəsinin epilyasiyası zamanı, eynək və metal kontakt
linzaların istifadə edilməməsi nəticəsində baş verir. Bunlardan bir qismi də göz dibi fəsadlarıdır. Məlumdur ki,
torlu qişanın xorioideyaya yaxın xarici qatları (fotoreseptor və piqment epiteli qatları) yuksək oksigen təchizatina
görə fotodinamik təsirə daha cox məruz qalır [4].
Şüa makulopatiyasının 3 ağırlıq dərəcəsi ayırd edilir: yüngül, orta və ağır [5].
Yüngül dərəcəli zədələnmə zamanı oftalmoskopiya müayinəsində torlu qişada dəyişiklik qeyd olunmaya bilər.
Bəzi hallarda isə foveolyar və makulyar reflekslərin zəif qeyd olunması aşkar olunur. Adətən bir neçə həftə ərzində
qeyd olunan əlamətlər itir və görmə itiliyi normaya qayıdır.
Şüa makulopatiyasının orta dərəcəli zədələnməsi zamanı göz dibinin oftalmoskopiyası nəticələri yüngül
dərəcəli zədələnmə ilə eyni xarakter daşıya bilər, lakin bu zaman makulanın solğunluğu daimi qalır ki, bu da görmə
itiliyinin səviyyəsinə öz təsirini görsədir.