M a'ruza №11. Molеkulalarning magnit xususiyatlari

M a'ruza №11. Molеkulalarning magnit xususiyatlari

M a'ruza № 11. MOLЕKULALARNING MAGNIT XUSUSIYATLARI

1/20/22

Molekulalarning magnit xususiyatlari

Режа:

• 
  Molekula tashqi magnit maydonida.
  
• 
  Molekulalarning magnit momenti va magnitlanuvchanligi.
  
• 
  Yadrolar va elektronlarning mexanik va magnit momentlari va ularning tashqi magnit maydoni bilan ta’sirlashuvi. Giromagnit nisbat.
  
• 
  Yadro magnit rezonansi (YaMR) ning sharti. Kimyoviy siljish. Spin-spin ta’sir.
  
• 
  Elektron paramagnit rezonans (EPR) sharti.
  
• 
  Erkin radikallar boshqa paramagnit zarrachalar va markazlar. g-omil.
  
• 
  Elektronlar va yadro spinlarining o’zaro ta’siri.
  

• 
  Tabiatda shundaу tabiiу mеtall birikmalari mavjudki, ular ba’zi bir jismlarni o‘ziga tоrtish xususiyatiga ega. Jismlarning bunday xossasi ular atrofida maydon mavjudligini bildiradi. Bunday maydonni magnit maydon deb atash qabul qilingan. O‘z atrofida magnit maydonni uzоq vaqt уo‘qоtmaуdigan jismlarni dоimiу magnit yoki оddiуgina magnit dеb ataymiz.
  

• 
  Atom yadrolari va elektronlar ma'lum bir elektr zaryadli bo'lib, magnit momentiga ega va u yadroda elektronga nisbatan uch barobar kichik bo'ladi. Ushbu zaryadlangan zarralardan tashkil topgan molekula asosan elektronning orbital va spin harakati bilan bog'liq bo'lgan magnit momentning vektori bilan tavsiflanadi. Tashqi maydon ta’siri bo’lmaganda, ayrim molekulalarning tartibsiz yo'nalishli magnit momentlarining yig’indisi, yani jismning umumiy magnit momenti nolga teng. Tashqi maydon ta’sirida molekulalarning magnit momentlari asosan bir yo'nalishda joylashadi, natijada modda magnitlanadi - uning umumiy magnit momenti noldan farqli bo’ladi
  

Molekula tashqi magnit maydonida

• 
  Modda magnit maydoniga, ya'ni magnit qutblari orasiga kiritilganda o`zining tabiatiga qarab turli xil holatda bo`lishi mumkin.
  
• 
  Asosan ko`pchilik moddalar (organik birikmalar ham) diamagnitlik xususiyatiga ega. Bu degani modda ma'lum H magnit kuchlanishga ega bo`lgan magnit maydoniga kiritilganda magnit induktsiyasi (B) magnit kuchlanishdan (H) kichik bo`ladi.