M. F. Ziya yeva, G. X. Ma VL yano va ginekologiya

(ektropioni);
g —b a c h a d o n b o ' y n i ikki 
t o m o n l a m a c h u q u r y i r ti l g a n , b a c h a d o n b o ' y n i n i n g k e n g a g ' d a r i l i b
c h iq i s h i
(ektropioni)-,
A— b a c h a d o n b o ' y n i y u l d u z s h a k l i d a y ir tilg an , 
y a m o q l a r ; /— b a c h a d o n b o ' y n i o c h i l i b t u r g a n serv ikal k a n a l i , b a c h a d o n
b o ' y n i d a g i
k i s t o z o ' z g a r i s h l a r . A— e p i t e l i y - m u s k u l g i p e r p l a z i y a s i d a
b a c h a d o n b o ' y n i n i n g k o ' r i n i s h i , b a c h a d o n b o ' y n i ikki y o n t o m o n d a n
y i r ti l g a n .

---

G u m b a z l a r te k s h i r i l g a n d a u l a r n i n g c h u q u r lig i, kengligi, 
shilliq p a r d a s in in g siljishi, b o lr t g a n - b o l rtm ag a n lig i, o ‘sm a la ri, 
i n f i l tr a t l a r i , u l a r n i n g q o ‘s h n i a ’z o l a r b i l a n b o g l a n g a n l i g i
t e k s h i r i l a d i , t e k s h i r i s h v a q t i d a o g ‘riq s e z il i s h - s e z i lm a s l i g i
an iq la n a d i.
K e y in b a c h a d o n n i n g vaziyati, shakli, kattaligi va k onsis- 
te n s iy a s in i bilish u c h u n b a r m o q l a r n i q in g a s u q ib , b a c h a ­
d o n n i n g q in d ag i q ism in i p ic h a y u q o rig a va o ld in g a k o ‘tarib , 
b a c h a d o n tu b i q o r i n n i n g o ld dev o rig a y a q in la sh tirib u sh lan ad i. 
S h u n d a n keyin ta s h q a r id a n q o ‘yilgan q o ‘l bilan q o r in devori 
a v a y la b b o s ila d i, b a r m o q l a r n i b a c h a d o n t a n a s i n n n g o r q a
y u z a s id a jo y la s h tir is h g a h a r a k a t q ilin a d i ( 2 2 - r a s m ) .
K e y in
ikkinchi q o ‘l b a r m o q la r i o ld g u m b a z g a k o lc h irila d i, b u n d a
b a c h a d o n t a n a s i 
ik k a la q o ‘l b a r m o q l a r i o r a s id a se z ila d i. 
N o r m a l h o la td a b a c h a d o n o ‘rta c h iz iq d a , sim fiz bilan d u m -
g ‘a z a d a n , s h u n in g d e k , c h a n o q n i n g y o n d e v o r la rid a n b ir xil 
m a s o f a d a jo y l a s h a d i .
B a c h a d o n tu b i y u q o r ig a va o ld in g a
(k ic h ik c h a n o q o g ‘z in in g tekisligidan ta sh q a r ig a c h iq m a y d i) , 
b a c h a d o n b o ‘yni e s a p a s tg a v a o r q a g a q a r a g a n b o i a d i .
B a c h a d o n b o ‘yni b ilan ta n a si o ‘rtasida o ld in g a (qovga) t o m o n
o c h i q tu r a d ig a n b u r c h a k bor. B a c h a d o n n i n g b u n d a y shakli 
va vaziyati 
anteflexioversi
deyiladi. 
B u n in g m a 'n o s i s h u k i, 
b a c h a d o n o ld in g a q a r a g a n b u r c h a k o stid a buk ilg an va b u n d a n
ta s h q a r i, o ld in g a egilgan b o i a d i . B a c h a d o n n i n g b u n o rm a l
(:гЖ
2 2 -ra sm .
B i r y o ‘l a q i n
v a
2 3-rasm .
B i r y o ‘l a q i n
v a
q o r i n
d e v o r i
o r q a l i
t e k s h i r i s h
q o r i n
d e v o r i
o r q a l i
t e k s h i r i s h
( n o r m a l
v a z i y a t d a g i
b a c h a d o n n i
( b a c h a d o n
o r q a g a s i l j i g a n d a u n i
p a y p a s l a b t o p i s h ) .
p a y p a s l a b t o p i s h ) .
41

---

(tipik) vaziyati b ir q a n c h a h o lla rd a o ‘zgarganligini, j u m l a d a n
b a c h a d o n n i n g tu rlic h a qayrilganligini va b iro n t o m o n g a egilgan 
yoki siljiganligini bildiradi. Bu esa tek sh irish usulini o 'z g a r -
tishga m a jb u r etad i. 
M a s a la n , b a c h a d o n o rq a g a siljiganda 
(ayniqsa, o rq a g a q a y r ilg a n d a ) ,,ta sh q i“ q o l n i n g b a r m o q la r in i 
b a c h a d o n n i n g o r q a yuzasiga yetk az ib boMmaydi va tekshirish 
texnikasi o 'z g a rtirila d i, y a ’ni b a c h a d o n n i n g o r q a yuzasi o rq a
g u m b a z g a kiritilgan ,,ic h k i“ q o ‘l b ilan , old yuzasi esa ,,ta sh q i“ 
q o ‘l b ilan p a y p a sla n a d i (2 3 - ra s m ).
V o y a g a y etg a n a y o ln in g b a c h a d o n i n o r m a l h o ld a o ld i n d a n
o rq a g a q a r a b yassilangan n o k s h a k lid a boNadi; yuzasi silliq 
boNib, p a y p a s la n g a n id a o g ‘rim ay d i va h a m m a t o m o n g a b ir 
q a d a r siljiy oladi. 
K lim a k te r ik d a v r d a b a c h a d o n fiziologik 
j i h a t d a n k ic h ra y a d i. B a c h a d o n n i n g kichrayishi bilan d a v o m
e ta d ig a n p ato lo g ik h o la tla rg a in fa n tiliz m va b a c h a d o n atrofiyasi 
misol boNadi.
B a c h a d o n
t e k s h i r i l g a n d a n
k e y i n
b a c h a d o n
o r t i q l a r i
( t u x u m d o n l a r va n ay lar) p a y p a sla n a d i, s h u n in g d e k , k le tc h a tk a
va q o r i n
p a r d a s i n i n g h o l a t i
h a m a n i q l a n a d i
( 2 4 - r a s m ) .
B a c h a d o n b o y la m la ri, k letcha tka si va o rtiqlari n o r m a l x o la td a
sh u q a d a r y u m s h o q va m a y in boNadiki, p ay p a sla b boN m aydi. 
K a m d a n k a m h o lla rd a n o r m a l tu x u m d o n n i ( k o ‘p i n c h a , pastga 
t u s h g a n d a ) b o d o m s i m o n t a n a s h a k l i d a p a y p a s la b t o p i s h
m u m k i n ,
u 
h a r a k a t c h a n
b o N ib , 
p a y p a s l a g a n d a s e z il a d i.
B a c h a d o n o rtiq la rin i tek sh irish va b a c h a d o n atrofidagi klet-
2 4 -rasm .
B i m a n u a l g i n e k o l o g i k t e k s h i r u v :
a — b a c h a d o n n i p a y p a s la s h ; 6 —b a c h a d o n o r t iq l a r in i p a y p a s la s h .
42
(i
b

---

c h a tk a n i n g h o latin i a n iq la sh u c h u n un g a kiritilgan b a r m o q la r
y o n g u m b a z l a r d a n biriga jo y la sh tirila d i, ,,tash q i“ q o ‘l esa, 
q o r i n d e v o r ig a c h u q u r b o tirilib , 
ikkala q o ‘l b a r m o q l a r i n i
b irlashtirishga h a r a k a t qilinadi. B u n d a a g a r b a c h a d o n ortiqlari 
k a tta la s h m a g a n yoki k le tc h a tk a d a infiltrat b o l m a s a , ikkala 
b a r m o q la r n i b irlashtirish m u m k i n boMadi.
T o ‘g ‘ri ic h a k najasga to 'l i b k e tg a n d a o ‘s m a yoki infiltrat 
b o r d e g a n ta a s s u r o tn i tu g 'd irish i m u m k in .
B u n d a quyidagi 
o d d iy usul y o r d a m beradi: t o ‘g ‘ri ic h a k k a yigfilib q o lg a n najas 
b a r m o q b ila n b o s ilg a n d a izi q o la d i, o ‘s m a yoki 
infiltrat 
boMganda esa, b u n d a y h o d is a k u z a tih n a y d i. S h u n in g u c h u n ,
b e m o r n i te k s h iris h d a n o ld in k liz m a qilib, t o ‘g ‘ri ichagi to z a -
lanadi.
Q in orq a li tekshirish t a m o m b o 'l g a c h , b a r m o q d a q o lg a n
c h iq in d ila r xarak terig a e ' t i b o r berish kerak.