M. L. Tursunxodjayev Tashkent davlat texnika universiteli

Temir yo‘l transporti. 
Xalq xo‘jaligida tem ir yo‘l transportining 
yolovchilar hamda yuk tashishda salmog‘i katta. Respublika tem ir 
yo‘l transporti M D H doirasidagi qo'shni davlatlar bilan iqtisodiy 
aloqalarni am alga oshirishda m uhim o 'rin d a turadi. 1994-yil 
noyabrda 0 ‘zbekiston R espublikasida joylashgan te m ir yoT 
korxonalari va b o 'lin m alari, loyiha-konstruktoriik va boshqa 
tashkilotlari va muassasalari negizida « 0 ‘zbekiston tem ir yollari» 
davlat hissadorlik kompaniyasi tashkil etildi. 0 ‘zbekiston Respub­
likasi mamlakat mustaqilligi va iqtisodiyoti uchun ulkan ahamiyatga 
ega b o ig a n Xitoy, Koreya, Yaponiya, Eron, Turkiya va Harbiy 
Yevropaning janubi bilan tutashtiradigan «TransOsiyo» magistral! 
(Istambul — Toshkent — O lm a-ota — Pekin) qurilishida ishtirok 
etmoqda.
«O‘zbekiston tem ir yoMlari» 50 mingdan ortiq turii yuk vagoni 
va G ennaniyada tayyorlangan refrijiratorlari, 1450 ta yolovchilar 
ta sh ila d ig a n v ag o n g a ega. K o m p a n iy a n in g te m ir y o 'ld a n
102

---

foydalanishiga m as’ul b o ig a n T oshkent, F arg ‘ona, Buxoro, 
Orolbo‘yi, Qarshi bo ‘limlari bor. Tashiladigan yuklaming asosiy 
qismini qurilish materiallari, bulardan 21 
%
taxta, 3% neft va 
neft mahsulotlari, 35 
%
g‘alla, sement, kimyoviy mahsulotlar va 
mineral o ‘g‘itlar, ko‘rnir, sab/avot va boshqa xalq xo'jaligi vuklari 
tashkil etadi. Y olovehilarga xizmat ko‘rsatishda, ayniqsa, shaharlar 
atrofidagi qatnovda elektropoyezdlardan tobora kengroq foydala- 
nilmoqda.
Respublikada poezdlar harakatini boshqarish yagona dispet- 
cherlik markazi mavjud b o ig a n Toshkentda amalga oshiriladi. 
Poezdlar harakatini boshqarish tizim larida avtom atlashtirilgan 
xizmat ko'rsatadigan yuqori quvvatli axborot hisoblash markazi 
ishlab turibdi.
YoM ovchi ta sh u v c h i p o y e z d la rn in g eng y u q o ri tezlig i 
270—280 km /soatni, yuk tashuvchi poyezdlarning tezligi 80 k m / 
soatni tashkil qilsa, stansiyalararo yo‘llarda yoMovchilar tashuvchi 
poyezdlar 60 km /so at, yuk tashuvchi poyezdlar 35 km /soat 
tezlikda harakat qiladi. « 0 ‘zbekiston tem ir yo‘llari» kompaniya- 
sining lokomotiv parki yangi turdagi teplovozlar, elektrovozlar, 
elektropoyezdlardan tashkil topgan. Toshkent, Xovos, Q o‘qon, 
Andijon lokomotivlarini ta’mirlash o ‘zlashtirilgan. « 0 ‘ztemiryoMta’~ 
mirlash» ishlab chiqarish birlashmasining bosh korxonasi Toshkent 
teplovozlarining zavod ta ’miri ham da vo‘lovchilar tashiladigan 
vagonlarning qayta ta ’mirlanishi, Paxtaobod zavodida yopiq vagon- 
lar, platform alar va yarim vagonlarni ta ’mirlash amalga oshiriladi.