M muxamedova

arkalar asosiy konstruksiyadan ajralib turadi.

---

Silindr gumbaz
Qadimgi me'morchiiik maktabiarida silindr gumbazlar tashqi
yuzasiga cherepitsalar bilan tom ishlangan, ayrim Vizantiya me’mor­
chiligida yog‘och tomlarni uchratish mumkin. Roman yangiiigi- oxirgi
usul, materialni tejash, raspo‘rni kichraytish; kfyunik silindr - bu engil
gumbaz, tomi qoplangan.
Shakli ( ко ‘rinishi)
XI 
asr oxirigacha gumbazlar ko‘rinishi yarim sirkul shaklida
boigan, tepa qismi nayzasi (uchi)ni katta koisatish zaruriyati boi-
ganda, gumbaz tovoni ko‘tarilgan.
Nayzasimon gumbaz issyarada (478, B) tom qismi to‘g‘ridan ~
to'g/ri gumbazda , toshlar kattaligini kichraytirib koisatish uchun arka
kichraytirish vositasi boigan. Burgundiyada raspo‘rni kichraytirish
uchun ishlangan.
C) Pare le Monial yoki Sharito na Luare cherkovlari bosh neflarida
baland asoslarga silindrsimon gumbazlar ishlangan. U laming
muvozanati chidamsiz boigan shuning uchun raspo‘rni kichraytirish
muhim boigan. Statik jihatdan ham uchli nayzasimon arkalar afzal
boigan, bunday arka muvozanat tizimida yangilik boigan366.
BajarUishi vayotqizish uslubi
Roman arxitektorlari gumbaz uchun toshdan foydalangan ular
krujallarda ko‘tarilgan. Gumbaz hech qachon vertikal ketma- ket
qatorlar bilan qilinmaydi, Bu usul faqat gishtdan qilinadigan uchun
qulay krujalsiz, terilgan tosh qatorlar gorizantal boimaydi, xuddi rim
•'w’ T he W orld H istory o f A rchitecture. London. A uguste C h oisy .2 0 0 9 . P .377 
(Огюст 
Ш уазм. 
Всеобщая 
история
архитектуры .