M muxamedova


səhifə203/237
tarix13.12.2023
ölçüsü
#174868
1   ...   199   200   201   202   203   204   205   206   ...   237
Muxamedova M. Me\'morchilik asoslari

Tracts
oc Architecture. Wren had begun 
advising on the repair o f the 
O ld S t Paul's
in 1661, five years before the Fire in 1666. The proposed work included 
renovations to interior and exterior to complement the Classical facade designed by Inigo Jones in 1630. W ren planned 
to replace the dilapidated tower with a dome, using the existing structure as a scaffold. He produced a drawing o f the 
proposed dome which shows his idea that it should span nave and aisles at the crossing. After the Fire, it was at first 
thought possible to retain a substantial part o f the old cathedral, but ultimately the entire structure was demolished in 
the early 1670s.)


foydalandilar. Ana shunday parkning yuksak namunasini Uilyam Kent 
(1684-1748) yaratdi. XVIII asr o‘rtalaridan esa park ko‘rinishiga 
romantik notalar kiritila boshlandi. Parklarda qadimiy me’morlik yod- 
gorliklarini eslatuvchi, turli kompozitsiyalar, masalan, ustunli ibodat­
xona, kolonnalar, maqbaralar, pagoda va boshqakr qurila boshlandi.
XVIII 
asr I yarmida barokko, II yarmida esa klassitsizm uslubi 
ustuvor bo‘ldi. XVIII asr ikkinchi yarmida klassitsizm Germaniya 
me’morligida yetakchi o‘ringa chiqa boshladi. Berlindagi Brandenburg 
darvozasi (me’mor K.Langgans) o'zining jiddiy ko'rinishi va 
tantanavorligi bilan keyinchalik nemis me’morligining o‘ziga xos 
uslubiy ko‘rinishini belgilashda muhim o‘rin egalladi427.
XVII asrda bo‘lgan 30 yillik urush (1618-1648) Germaniyani 
yanada tarqoqlashtirib, uning iqtisodiy zaiflashuviga olib keldi. Ana 
shu ijtimoiy-tarixiy sharoitda yangicha san’at o‘ziga yo‘l ochib bordi. 
Bu dastlab adabiyot va musiqada o‘zini namoyish etdi. Me’morlik va 
tasviriy san’ atdagi jonlanish yuz berdi.
XVII asrga kelib, monarxiya tuzumi mustahkamlandi. Viloyatlar 
inarkazga bo'ysundirildi. Absolyutizm o‘zining mumtoz ko'rinishini 
namoyon etdi. Bu mamlakatda burjua mimosabalarining rivojlanishi, 
uning iqtisodiy mustahkamlanishini ta’minlab, Fransiyani Yevropaning 
qudratli davlatlaridan biriga aylantirdi Bu davr "buyuk asr" (Volter) 
nomi bilan tarixga kirdi. Monarxiya dvoryan va buijua guruhlariga 
tayangan holda shakllanib kelayotgan buijua jamiyatinint feodalizm 
bilan kurashishida kuchli qurol vazifasini o‘tadi. Milliy madaniyatda 
ko‘tarilish yuz berdi. Dekart, Gassend kabi ijodkorlar yetishib chiqdi. 
Kamel, Rasin, Molyer kabi yozuvchilar Fransiyani dunyoga tanitishdi. 
Musiqa, tasviriy san’at, me’morchilik borasidagi yutuqlar keyinchalik
427 Histoiy o f Architecture A. D. F.Hamlin. A. M Professor o f the history o f Architecture in the school o f Architecture, 
COLUMBIA, 
UNIVERSIRY, 1998 
SEVENTH 
EDITION. 
P. 183 
(
The B randenburg 
G ate (German: 
Brandenburger Tor
) is an lSth-cetmiiy neoclassical triumphal arch m Berlin, and one o f the best- 
known landmarks o f Germany. It is built on the a te o f a former city gate that marked the start o f the road from BerKn 
to the town o f Brandenburg an der HaveL It is located in the western part o f the city centre o f Berlin within Mitte. at 
the junction o f Unter den Linden andEhertgtrafle. immediately west o f the Pariser Piatz. One block to the north stands 
the Reichstag building that houses the German parliament 
(Bundestag).
The gate is the monumental entry to Unter 
den Linden, the renowned boulevard o f linden trees, which led directly to the royal City Palagg o f 
the 
P r u s s i a n
monarchs. It was commissioned by King Frederick William П o f Prussia as a sign o f peace and built by 
architect Carl G o ttW d Lanehans from 1788 to 1791. Having suffered considerable damage in World War 11, the 
Brandenburg Gate was folly restored from 2000 to 2002 by the Stiftung Deakmalschutz Berlin (Berlin Monument 
Conservation Foundation).During the post-war Partition o f Germany, the gate was isolated and inaccessible 
immediately next to the Berlin Wall. The area around the gate was featured most prominently in the media coverage 
o f the tearing down o f the wall in 1989, and the subsequent German reunification in 1990. Throughout its existence, 
the Brandenburg Gate was often a site for major historical events and is today considered a symbol o f the tumultuous 
liistory o f Europe and Germany, but also o f European unitv and peace.)


Yevropa san’ati rivojida muhim rol o‘ynadi. 1648-yili Rassomlik va 
xaykaltaroshlik qirol akademiyasi, 1671-yilda esa Me’morchilik 
akademiyasining tashkil etilishi san’at ravnaqida katta ahamiyatga ega 
boidi. Klassitsizmning rasmiy badiiy-adabiy uslub sifatida e’tirof 
etilishi san’atning ravnaq topishida muhim rol o‘ynadi. Bu uslub 
rivojlanishiga Dekart falsafasi, Gassend qarashlari tasir etdi. XVII asr 
shahar va shahardan tashqarida qurilgan me’morlik majmualari, qirol 
va zodagonlarning qarorgoh va saroylari, burjua boylarining uylari 
klassitsizm uslubining rivojlanishida muhim omil boidi. Mashhur Luvr 
saroyining sharqiy tomoni ko'rinishi, Versal saroy-bog‘ majmuasi, 
ko‘plab tantanavor arklar, ko‘priklar hamda jamoat binolari qurildi.
XVII 
asr fransuz me’morchiligining nafis yodgorligi Versal saroyi 
majmuasi (1603-1689) Lyudovik XIV ning qarorgoxi edi. Lui Levo 
(1604-1670) xiyobon-bog‘ san’ati ustasi Andre Lenotr (1613-1700) 
tomonidan boshlangan va me’mor Jyul Andruen Mansar (1646-1708) 
tomonidan tugallangan bu majmua absolyutizm g‘oyalari - qirol 
hokimiyatining abadiyligini aks ettiradi428. Bu g‘oya majmua 
kompozitsiyasining yechimida namoyon boiadi. Ansambl markazida 
qirol qarorgohi-saroyi joylashgan boiib, u tevarak atrofdagi maydonni 
o‘ziga bo‘ysundiradi va yaxlitlashtiradi. Uning atrofidagi tabiat aniq 
simmetrik reja asosida tashkil etilgan. Saroyning old tomoni serjilo va 
sodda, binolari esa tantanavor va sipo qilib ishlangan. Saroyning 
markaziy binosida qabulxona va bal o‘tkazishga moijallab qurilgan 
xonalar dekorativ bezakka boy. Saroyning markaziy xonasi - qirolning 
yotoqxonasi boiib, unga boradigan zallarga nihoyatda jozibali bezaklar 
bilan ishlov berilgan. Bezatilishiga alohida e’tibor berilgan. Xiyobon -
bog‘ rejaga muvofiq qatiy yagona o‘q atrofiga qurilgan, uning asosiy 
xiyoboni 
atrofiga favvora va xaykallar simmetrik asosida
428 History o f Architecture AD.F.Hamlin. A. M. Professor o f the history o f Architecture in the school o f Architecture, 
COLUMBIA, UNIVERSIRY, 1998 SEVENTH EDITION. P.184. (The Palace o f Versailles, or simply Versailles, is 
a rovalchateau in Versaffles in the fte-de-France region o f France. It is also known as tile C hateau de Versailles. 
When the chateau was built, Versailles was a country village; today, however, it is a wealthy suburb o f Paris, some 
20 kilometres (12 mites) southwest o f the French capital. The court o f Versailles was the centre o f political power in 
France from 1682, when Louis XIV moved from Paris, until the roval femitv was forced to return to the capital in 
October 1789 after the beginning o f the French Revolution, Versailles is therefore famous not only as a building, but 
as a symbol o f the system o f abaobte monarchy o f the 

Yüklə

Dostları ilə paylaş:
1   ...   199   200   201   202   203   204   205   206   ...   237




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin