Hayot faoliyati xavfsizligi. Tojiboyev M. Nigmatov M
xona bo‘lsa-yu, uning maydoni binodagi barcha xonalam ing umumiy maydonidan 5% dan kam bo'lm asa yoki sathi 200 m2 dan k o ‘p b o ‘lsa, bu holda bino A toifaga kiradi. Binoda har xil toifaga taalluqli xonalar mavjud bo‘lsa-yu, A va В toifadagi xonalam ing y ig ‘indi m aydoni, qolgan barcha xonalar umumiy m aydonining 5% dan kam bo‘lm asa yoki sathi 2 0 0 m2 dan ziyod b o ‘lsa, bu bino В toifaga mansub boMadi. 198
11.3 Yong‘in xavfiga bardosbii inshootlar va qurilmalar, ularning xususiyatlari Yong‘in xavfiga bardoshli ( o ‘tga chidam li) deb, y o n g ‘in sodir bo'lganda ulam ing yuqori harorat ta’siriga bardosh bera olishi v a yuk k o ‘tarish xususiyatlarini uzoqroq muddatga saqlab qoiish qobiiiyatiga ay- tiiadi. Bino va inshootlariam ing y o n g ‘in xavfsizligi ko‘pchilik hollarda ulardagi qurilmalarning olovda yonm asligi va o ‘tga chidam liligi bilan ta’minlanadi. Inshoot qurilmalarining o ‘tga chidam liligi, ulam ing eng aso siy xususiyatlaridan hisoblanadi, bu ko'rsatkich KM K 2.01.02 - 85 bilan m e’yorlanadi. B um e’yorgabinoan, bino, inshootlar va ulardagi y o n g ‘inga qarshi devorlar bilan o ‘ralgan qismlari, 5 xildagi (I, II, III, IV va V ) o ‘tga chidamlilik darajalarga bo‘lingan. Binolarning o ‘tga chidamlilik darajasi ularning quyidagi qurilmalari bo‘yicha aniqlanadi: y a ’ni devorlar (yuk ko4aruvchi ichki va tashqi, zinapoya va evakuatsiya y o ‘llarini o ‘rab olgan devorlar); ustunlar; zinapoya elementlari; tom yopg‘ich plitalar va barcha yuk ko'tarish qobiiiyatiga ega b o ‘lgan boshqa qurilmalar. I darajali o‘tga chidamli binolarga - yuk k o ‘taruvchi devorlari te