M u n d a r I j a

6.  PHET  dastur  paketi.  Fizika  yo‘nalishida  2001  yildagi  Nobel 

mukofotining  laureati    K.  Viman  tomonidan  «Physics  Education  Technology» 

(PhET)  sayti  yaratilgan.  PhET  saytida  har  xil  mavzularga  oid  modellar  mavjud 

bo‘lib,  ular  Java  da  yaratilgan.  PhET  saytida  taqdim  etilayotgan  modellar  Open 

Sourse  bo‘lib  xohlagan  foydalanuvchi  bepul  foydalanishi  mumkin.  PhET  dagi 

modellar  soni  100  dan  ortiq  bo‘lib  ular  fizika,  matematika,  kimyo  fanlariga  oid 

modellashtirish imkoniyatiga ega dasturlardan iboratdir.  

 

11-Rasm. PHET dasturining umumiy ko‘rinishi. 

 

Bu  dastur  davlat  ta’lim  standartlariga    va  o‘quv  muassasalarida 

qo‘llanilayotgan    adabiyotlarga  mos  kelganligi  bilan  muhim  pedagogik  qurol 

hisoblanadi [9,10]. 

---

 

22 

 

 

12-Rasm. PHET dasturining ichida mavjud modellar. 

YUqorida keltirilgan dasturiy ta’minotlardan  foydalanish o‘zining samarasini 

beradi.  Kompyuter  modellarini  o‘quv  jarayonlarida  qo‘llash  tamoyillari 

quyidagilar: 

1.  Kompyuter  dasturi  tajribani  o‘tkazish  mumkin  bo‘lmagan  yoki  tajriba 

kuzatib bo‘lmas darajada harakatlangan paytda qo‘llanilishi lozim. 

2.  Kompyuter  dasturi  o‘rganilayotgan  detalni  aniqlashda  yoki  ecxilayotgan 

masalaning illyustratsiyasida yordam berishi kerak. 

3.  Ish  natijasida  talabalar  model  yordamida  hodisalarni  xarakterlovchi 

kattaliklarning ham sifatiy, ham miqdoriy bog‘lanishlarini ko‘ra bilishlari kerak. 

4.  Dastur  bilan  ishlash  paytida  talabalarning  vazifasi  turli  murakkablikdagi 

topshiriqlar  ustida  ishlashdan  iborat,  chunki  bu  o‘z  ustida    mustaqil  ishlashga 

imkon beradi [10].