Magistratura məRKƏZİ Əlyazması hüququnda

Şəkil 30. Maye sabun [31] 

---

72 
Əldə tez yayılır və suda tez təmizlənir. Çirkləri çox asanlıqla əldən çıxarır. 
Əllərə profilaktik təsir göstərir,müxtəlif meyvələrin ekstarktından istifadə olunur. 
Bu sabunun əllərə yumşaqlıq verməsi onun tərkibindəki qliserindən irəli gəlir. 
Bütün bunlarla yanaşı bu cür sabunların tərkibinə təbii yumşaldıcılar da əlavə 
edirlər ki, bu da dərinin yumşaldaılmasında və zərif olmasında çox böyük effekt 
göstərir. 
 
Şəkil 31 
Tozvari limonlu təmizləyici
[31]
 
Mətbəx və vanna otağında əvəzolunmaz vasitədir.Qazanların və tavaların 
təmizlənməsində bu vasitə mükəmməldir. O əsasən üç maddənin qarışığından 
ibarətdir. 
1) Dolomit 
2) Marlon 
3) Tripolifosfat 

---

73 
NƏTİCƏ VƏ TƏKLİFLƏR 
 
Yazılmış dissertasiya işindəki tədqiqat işləri bir daha müəyyən edir ki, 
məişət kimya mallarının istifadəsi rahat olsa da, onların müəyyən bir qismi 
qablarda və paltarlarda qalır. Bu da istehlakçıların bəzi xəstəliklərə tutulmasına 
gətirib çıxarır. Allergiya, dəri xəstəliklərinin əsas yayılmasına səbəb onları 
göstərmək olar. Bilirik ki, məişət kimya mallarının tərkibində 30 - 50%-ə qədər 
fosfatlar, parabenlər və s. digər kimyəvi maddələr var ki, bu da tullantı şəklində 
sularda, dənizdə canlılara mənfi təsir göstərir.
Dissertasiya işini yazarkən belə bir nəticəyə gəldim ki, hələ də bu sektorda 
görməli görülməli işlərimiz işlərimiz çoxdur. Bu nöqteyi nəzərdən də mən bu 
silsilələrdən aşağıdakı təklifləri verməyi məqsədə uyğun hesab edirəm:
1. Həyatımızda ən çox istifadə olunan yuyucu vasitələr geniş tətbiq edilir. 
Bu baxımdan istehlakçıları qorumaq üçün onların tərkibindəki zərərli 
maddələri çıxarmaq məqsədəuyğun hesab edilirdi. 
2. SYV-in istehsalı və istehlakının artırılmasına səbəb istehlakçıların bu 
mallara tələbindən irəli gəlir, çünki syv çox üstün cəhətlərə malikdirlər 
və bu sektorun yaranmasına zərurət yaradır. 
3. SYV istehsalının yüksək texniki - iqtisadi səmərəliliyi təsdiq edilsə də 
bir sıra çatışmamazlıqlar var ki, o da bu vasitələrin tam sintetik
olmasından irəli gəlir. 
4. Görkəmli alimlərin tədqiqatları göstərir ki, bu vasitələrin alınması 
üsulları, texnologiyasının təkmilləşdirilməsinin daha da yenilənməsi 
qaçılmazdır. 
5. SYV istehlak xassələrini araşdırarkən, bu bölmənin daha dolğun tədqiq 
olunması məqsədəuyğun hesab olunardı. 
6. Əmtəəşünaslıq baxımından sintetik yuyucu vasitələrin istehlak 
xassələrinin MDB üzrə iri miqyaslı sayılan Sumqayıt “Məişət kimyası” 
istehsalat birliyində SYV-in müasir və iqtisadi baxımdan böyük 

---

74 
əhəmiyyət kəsb edir, amma birlikdədi çatışmamazlığın aradan 
qaldırılması çox vacib məsələlərdən hesab edilir. 
7. Məişət kimya mallarının çatışmayan cəhətlərinin aradan qaldırılması, bu 
günün ən mühüm problemi olaraq qalır, bu baxımdan bü üzrə işlərin 
sürətləndirilməsi daha məqsədəuyğun hesab edilərdi. 
8. Bildiyimiz kimi SYV-in tərkibində hidrotrop maddələr var. Belə 
maddələrin əsas işi səthi aktiv maddələrin suda və qeyri-üzvi duzların 
qarışığında həlletmə qabiliyyətinin artırılması ilə bağlıdır. Amma 
hidrotropun nə dərəcədə zərərli olduğu hələ də tam öyrənilməyib. Belə 
silsilə tədqiqatların davam etdirilməsi qaçılmazdır. 
9. Məişət kimya 
məmulatları 
həm toxuculuq sənayesində, həm
maşınqayırma, neft çıxarılmasında, kənd təsərrüfatında, həm də tibdə 
geniş tətbir edilir. Bu da bu sahənin aktuallığını önə çıxarmalıdır. 
10. Bu vasitələr ekologiyamızın çirklənməsində çox böyük rol oynayır. Ona 
görə də belə malların istehsalı zamanı buna çox böyük diqqət 
yetirilməlidir.