Magistratura məRKƏZİ

III FƏSİL

BEYNƏLXALQ BİRJALARDA AZƏRBAYCAN

NEFTİ VƏ NEFT MƏHSULLARI TİCARƏTİ
3.1. Azərbaycanın karbohidrogen resursları potensialı və milli neft strategiyası
Azərbaycan iqtisadiyyatının inkişafının əsasını ulu öndər Heydər Əliyev hazırladığı və həyata keçirdiyi neft strategiyası təşkil edir. Həmi strategiyaya uğurla prezident İlham Əliyev tərəfindən davam etdirilir və bu gün Azərbaycan artıq nəinki regionda, Avropa qitəsi səviyyəsində artıq özünü təsdiq etmiş bir dövlətdir. Azərbaycan Avropanın etibarlı tərəfdaşına çevrilmişdir. Ölkəmiz nəinki regionun, bütün Avropa enerji xəritəsini çəkən artıq bir dövlətdir.

Milli neft strategiyasının qələbəsi nəticəsində karbohidrogen ehtiyatlarının bey­nəlxalq şirkətlərlə bir yerdə istismarı və ixracı get-gedə genişlənir və bununla döv­lətimizə valyutaların axını gəlməkdədir. Ölkəmiz iqtisadi inkişaf sürətinə görə əya­lətin və beynəlxalq əhəmiyyətli layihələrin iştirakçısı və rəhbəri, dünyada birinci yeri tutur. Beynəlxalq iqtisadi baxımına görə inteqrasiya əldə olunan neft gəlirindən gələn iqtisadiyyatın təcrübəli inkişafına yol açıldı. 1999-cu ildə ulu öndər Heydər Əliyevin Fərmanının göstərişi ilə neft stategiyasının məqsədyönlü şəkildə olaraq, Dövlət Neft Fondu yarandı.

Dövlət Neft Fondunun 3 əsas vəzifəsi var:

1. təbii sərvətlərdən əldə olunmuş vəsaitlərin toplanması:

2. onların səmərəli idarə edilməsi:

3. onların həm beynəlxalq bazarlara yerləşdirilməsi və eyni zamanda da Azərbay­ca­nın inkişafı üçün istifadə edilməsi.

Neft strategiyası nə deməkdir: Neft strategiyasının ümummilli neft strategiyamız verdiyi əsas 3 komponentindən ibarət olmuşdur:

1-ci o çətin zamanlarda Azərbaycanın nə maddi, nə texniki imkanları olmadığı bir dövrdə xarici şirkətlərin Azərbaycana çağırılması, onlarla böyük kontraktların imzalan­ması neft strategiyasının milli strategiyasının birinci komponenti idi.

2-ci komponent ondan ibarətdir ki, bu vəsaitləri nefti və qazı beynəlxalq bazarlara ixrac etməklə vəsait əldə olunsun.

3-cü komponenti ölkəmizə daxil olan neft gəlirindən gələn gəlirləri toplamaq məqsədi üçün Dövlət Neft Fondunu yaratdı.

1999-cu ildə ulu öndər Heydər Əliyev tərəfindən Neft Fondunun yaradılmasında əsas məq­səd neft sərvətlərinin nəsillər arasında ədalətli şəkildə bölünməsi və idarə edilməsi olmuşdur.

^{Nəhayət, 1999-cu il dekabr ayında Azərbaycan nefti ilə tanınan ilk tankerini dünya bazarına yola saldı. Beləliklə, Azərbaycan bu gün dünyanın az saylı ölkələrin­dəndir ki, enerji resurslarını sosial iqtisadi inkişafa yönəldə bilib. Ölkənin enerji resurs­larının çıxarılması ölkə iqtisadiyyatını sürətlə artmasına və maliyyə imkanlarının genişlən­mə­sinə səbəb oldu. Azərbaycan tez bir zamanda ciddi maliyyə qıtlığını aradan qaldıra bildi.}