Magnitli yuritkichlarni nosozliklarini aniqlash va ularni ta’mirlash

Tarqatish qutilarini nosozliklarini aniqlash va ularni ta’mirlash.


Taqsimlash shchitlari ularni bemalol kuzatib turish va saqlagich­
larni almashtirish uchun qulay joyga — maishiy xonalarda 1,5—1,8 m
balandlikda, ishlab chiqarish xonalarida — 1,2—1,4 m balandlikdagi
maxsus tokchalarga o’rnatilishi lozim. Shchitning izolatsiyalanmagan tok
o’tkazuvchi qismlaridan yonmaydigan (g‘isht, beton) devorlargacha bo’lgan
oraliq kamida 15 mm, yog‘och devorlargacha kamida 50 mm bo’lishi zarur.
Montaj qilish va xizmat ko’rsatish qulay bo’lishi uchun amalda bu oraliq
100 mm dan kam bo’lmasligi lozim. Katta o’lchamli (600½500 mm va
undan katta) shchitlarni o’rnatishda shchitdan devorgacha bo’lgan masofa
250 mm dan kam bo’lmasligi lozim. Shchitning kuchlanish ostida bo’lgan
ochiq qismlari bilan uning tok o’tkazmaydigan metall qismlari orasidagi
masofa havoda kamida 12 mm, izolatsiyasi bor yuzalardan kamida 20 mm
bo’lishi kerak.
Odatda, shchitlar po’lat yoki oyna eshikchalar bilan yopiladigan yashiklarga joylanadi. Yashiklarning ta’minlovchi zaxira kirish simlari kiritiladigan teshiklari tiqin bilan berkitib qo’yilishi lozim.
Shchitlarning panelida simlar o’tkaziladigan old va yon tomonlaridagi
teshiklarga izolatsiyalovchi vtulkalar qo’yiladi. Shchitlarning panellariga har
bir chiqib ketayotgan nomer va qayerda ishlatilishi yoki liniya boradigan
sexning nomi yozib qo’yiladi.
Shchit joyiga o’rnatilgandan va mahkamlangandan keyin uning
saqlagichlari kontaktiga guruhli liniyalarning simlari biriktiriladi. Ba’zi
hollarda, masalan, devor bilan shchit orasidagi masofa kichik bo’lganda,
bu tartib o’zgartirilishi ham mumkin, ya’ni oldin simlar saqlagichlarga
biriktirilishi, so’ngra shchit joyiga o’rnatilishi va mahkamlanishi mumkin.
Ta’minlash liniyalari va chiqish simlarining guruhlari shchit orqasidagi chiqish kontaktlariga, bunda ularning faza simlari saqlagichlarning markaziy kontaktiga biriktiriladi.
Kuchlanishi 380/220 V li elektr tarmoqlarida bir qavat chegarasida elektr energiyani taqsimlash va hisobga olish uchun ШУЭ markali qavat shchitlaridan foydalaniladi.
Yoritish tarmog‘ining ШУЭ shchitidan chiqadigan yoritish tarmog‘i ayrim
guruhlari shchitchaning alohida seksiyasida joylashgan paketli uzgichlar vositasida ulanadi va uziladi. ШУЭ shchiti hisoblagichlarning ko’rsatkichlarini
kuzatish va avtomatlar hamda ШУЭ shchitchasi uzgichlari bilan boshqarish
eshigini ochmasdan, undagi maxsus darcha orqali bajariladi.
ШУЭ shchitchasi o’lchamlari 900*450 mm va chuqurligi 200 mm li
tokchaga o’rnatiladi. Shchitchada maxsus qismalar (У730) bo’lib, ularga 35
mm² gacha kesim yuzali mis va aluminiy simlarni biriktirish mumkin.To’la yig‘ilgan holda korxonadan keltirilgan taqsimlash shkaflari
va shchitlarni montaj qilish ularni qurilish ishlari jarayonida oldindan
tayyorlangan poydevor ramalariga o’rnatishdan boshlanadi. Shkaf va
shchitlar loyihaga va ularni tayyorlagan korxonaning ko’rsatmalariga muvofiq qat’iy vertikal holda o’rnatilishi va rama, devor yoki boshqa
konstruksiyalarga yaxshilab mahkamlanishi lozim. Ampermetr, voltmetr va
boshqa asboblar bilan jihozlangan taqsimlash shkafi va shchitlarni montaj
qilayotganda, bu asboblarni taqsimlash qurilmalarini o’rnatish, moslash va
mahkamlash vaqtida bo’ladigan silkinishlar natijasida shikastlanmasligi
uchun olib qo’yish tavsiya etiladi. Montaj ishlari tamom bo’lgandan so’ng
olib qo’yilgan asboblar o’z o’rniga o’rnatiladi, shkaf va shchit hamma
elementlarining holati va ishlashi tekshirib ko’riladi. Rubilniklarning
kontakt pichoqlari ularning jag‘lariga zarb va kuch bilan urilmasligi, lekin
kontaktlarda lozim bo’lgan bosimni hosil qilish lozim. Agar qalinligi 0,05
mm va eni 10 mm li shchup rubilnikning pichog‘i bilan jag‘i orasiga ko’pi
bilan 6 mm kirsa, kontaktlardagi bosim normal hisoblanadi.
Saqlagichlarning jag‘lari patronlarning kontakt qismlariga zich tegib turishi lozim. Patronlar o’z og‘irligi va yuzaga keluvchi qisqa tutashuv toklari ta’sirida hosil bo’ladigan elektrodinamik kuchlar ta’siriga tushib qolmaslik uchun jag‘larda mahkam ushlab turilishi lozim.
Rubilniklarning yuritmalari holatini ko’rsatuvchi fiksatorlar doim aniq va yaxshi ishlashi lozim.
Nazorat qilish va o’lchov asboblarining boshlang‘ich va oxirgi nuqtalari asboblar o’rnatilgan panelning bo’ylama chetiga parallel bo’lgan bitta chiziqda yotishi lozim.
Yerga ulangan konturdan shchitga keladigan yerga ulash shinasi poydevorga payvandlab va taqsimlash qurilmasining karkasiga (payvandlab yoki boltlar bilan) ishonchli biriktirilishi lozim.
Taqsimlash qurilmasining tok o’tkazuvchi qismlari izolatsiyasining yerga
ulangan karkasga nisbatan qarshiligi 0,5 MW dan kam bo’lmasligi lozim.
Izolatsiyasining qarshiligi 1000 V li megoommetr bilan o’lchanadi.
Agar hamma elementlarning tekshirish natijalari qoniqarli bo’lsa,
taqsimlash qurilmasiga ta’minlash va chiquvchi simlar hamda kabellar biriktiriladi, so’ngra chiquvchi tarmoqda yuklanish toklari bo’lganda,
mahalliy qizishlarni aniqlash maqsadida, qaytadan ko’zdan kechiriladi.
Kuzatish vaqtida mehnatni muhofaza qilish qoidalariga amal qilish lozim:
kontaktlarda va boshqa birikmalarda mahalliy qizishlarni aniqlash uchun
tegishli suyuqlanish haroratiga mo’ljallangan termoo’zgartkichlardan
foydalaniladi.