Magnitli yuritkichlarni nosozliklarini aniqlash va ularni ta’mirlash

5.10-rasm. To’g‘ri yuruvchi qo’zg‘aluvchan tizimli magnitli yuritkichning tarkibiy tuzilishi:
1 — magnit o’tkazgich; 2 — chulg‘am; 3, 7— prujinalar; 4 — yakor; 5, 6 — qo’zg‘almas va qo’zg‘aluvchan kontaktlar; 8 — qisqa tutashtirilgan o’ram.

5.11-rasm. Burilma yakorli magnitli yuritkichning tarkibiy tuzilishi:
1 — asos; 2, 9 — qo’zg‘almas va qo’zg‘aluvchan kontaktlar; 3, 7, 8 —
prujinalar; 4 — qo’zg‘almas magnit o’tkazgich; 5 — chulg‘am, 6 — yakor;
10 — izolatsion kamera;11 — issiqlik relesi.


Boshqaruv g’altagi tarmoqdan uzilganida magnit maydon kuchlanganligi so’na boshlaydi va prujina (3) ta’sirida yakor chekka o’ng holatni egallaydi va natijada kommutatsiyalovchi kontaktlar ajraladi.
Sanoatda to’g’ri yuruvchi qo’zg’aluvchan tizimli ПМЕ va ПМ rusumli yuritkichlardan keng foydalaniladi.
ПМ rusumli yuritkichlar rotori qisqa tutashtirilgan asinxron motorlarni to’g‘ridan to’g‘ri tarmoqqa ulash va masofadan turib ishga tushirish va to’xtatish uchun xizmat qiladi. Bu yuritkichlar issiqlik relesi РТЛ yordamida motorni ruxsat etilmagan davomlilikdagi o’ta yuklanishdan va fazalardan biri uzilganida vujudga keluvchi katta qiymatli toklardan himoya qiladi. Nominal kuchlanishi 380 V va toki 10—63 A ga mo’ljallangan yuritkichlarning kontaktorlari Ш-simon rusumli va toki 80—200 A ga mo’ljallanganlariniki esa П-simon rusumli to’g‘ri yuruvchi tizimga ega bo’ladi.
O’rtacha quvvatli (17—75 kVt) hamda 380/500 V kuchlanishli asinxron motorlar burilma qo’zg‘aluvchan tizimga ega bo’lgan ПА rusumli magnitli yuritkichlar yordamida boshqariladi (5.11-rasm). Yuritkich metall asos (1) ga yig‘iladi. Qo’zg‘almas kontaktlar (2) izolatsion kamera (10) ichiga, ko’prik rusumidagi qo’zg‘aluvchan kontaktlar (9) esa yakor (6) ga o’rnatilgan. Kontaktlar kontakt prujinalari (8) bilan bosiladi, zanjirning ikki marta uzilishi esa yoyning so’nish sharoitini yaxshilaydi.
Chulg‘am (5) li qo’zg‘almas magnit o’tkazgich (4) amortizatsiyalovchi prujinalar (3) ga o’rnatilgan. Yuritkichning qo’zg‘aluvchan tizimi o’zining og‘irligi va prujina (7) hisobiga uzilgan holatga qaytadi. Yakor titrashining oldini olish uchun elektromagnit qutbiga qisqa tutashtirilgan o’ram o’rnatilgan. Motorlarni o’ta yuklanishdan himoya qilish uchun yuritkich ichiga issiqlik relesi (11) o’rnatilgan.