www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Ümumi psixologiya.
Psixologiya
413
413
413
413
413
413
413
413
413
aradan qaldırmaq, digər tərəfdən məktəbdə ilk gündən
Ģagirdlərin imkanlarına uyğun iĢ aparmaq üçün Ģərait yaradır.
Məhz buna görə də məktəb psixoloqu (sinif muəllimi ilə
birlikdə) birinci sinfə qəbul olunacaq uĢaqların məktəbə
psixoloji hazırlıq səviyyəsini aĢkara çıxarmalıdır. Bu bir növ
məktəbə psixoloji hazırlığın diaqnostikasından ibarətdir.
UĢağın məktəbə hazırlığının diaqnostikasını verərkən
aĢağıdakı üç mühüm göstəriciyə istinad etmək lazım gəlir:
1) L. S. Vıqotskinin bağça yaĢı dövründə affektlərin
intellektuallaĢdırılmasının əsas yenidənyaranma halı
olması barədə fikrinə istinad edərək ixtiyariliyi təlim fəaliyyə-
tinin zəminlərindən biri – məktəbə hazırlığın mühüm
göstəricisi kimi nəzərə almaq, xarakterizə etmək lazımdır. Bu
bir də ona görə zəruridir ki, uĢağın məktəbdə məĢğul olacağı
fəaliyyət növü - təlim fəaliyyəti ondan ixtiyari iĢlərin icrasını
tələb edir.
2) UĢağın məktəbə hazırlığını xarakterizə edərkən
nəzərə alınması zəruri olan ikinci mühüm göstərici əyani-
obrazlı təfəkkürün inkiĢaf səviyyəsindən ibarətdir. Burada
təsviri-sxematik vasitələrin təhlili, quraĢdırılması və tətbiqi
ilə əlaqədar iĢlərin yerinə - yetirilməsinə fikir verməlidir.
3) ġəxsiyyət xarakteristikası üzrə göstəricilər. Burada
Ģəxsiyyətin bütün cəhətlərinin inkiĢaf xüsusiyyətləri deyil,
təlim fəaliyyətinin təĢkilinə köməklik göstərən (və ya mane
olan) Ģəxsiyyət göstəriciləri (emosional cəhət, ünsiyyətin
xüsusiyyətləri, kollektiv fəaliyyətə daxil olmaq və s.) nəzərə
alınmalıdır.
Məktəb psixoloqu qeyd olunan göstəricilər üzrə birinci
sinfə qəbul olunan uĢaqların hər birinin məktəbə hazırlıq
səviyyəsini aĢkara çıxarmaqla müəllimin onlarla müvafiq
səmərəli iĢ aparması üçün Ģərait yaradır. Ona görə də
qabaqcadan
hazırlanmıĢ
proqrama
əsasən
uĢaqlar
yoxlanılmalıdır. Proqram hazırlanarkən yuxarıda qeyd olunan
göstəricilərin xüsusiyyətlərini açmağa imkan verən yolları