MahirəNərimanqızı
Yüklə 4,11 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Beləliklə, hisslər insanın dərk etdiyi cisim və hadisələrə, başqa adamlara, həmçinin özünün rəftar və
- Hiss»
|
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Ümumi psixologiya. Psixologiya
114 114 Münasibət isə Ģüurla bağlı olan psixi faktdır. Cisim və hadisələrə bəslənilən münasibətlərin beyində
əks etdirilməsindən ibarət olan psixi fəaliyyət psixologiyada hiss və emosiya adı ilə ifadə edilir.
Ġnsanın hissləri idrak obyektinə bəslənən subyektiv münasibətlə bağlıdır. Deməli, hisslər subyektiv xarakter daĢıyır və o, Ģəxsin bilik və təcrübəsindən, cins, yaĢ, fərdi xüsusiyyətlərindən, eləcə də düĢdüyü konkret vəziyyətdən asılı olur. Hisslərin obyekti ətrafdakı cisim və hadisələr, baĢqa adamlar, onun subyekti isə Ģəxsiyyətin özüdür. BaĢqa sözlə, insanın praktik və nəzəri fəaliyyətinin yönəldiyi və onda müvafiq Ģəkildə ifadə olunmuĢ emosional təəssürat əmələ gətirən cisim və hadisələr hisslərin obyekti hesab olunur. Dilimizdə «hiss» termini müxtəlif mənalarda iĢlədilir. Adətən, «hiss» dedikdə, duyma, qavramaq, hiss etmək, dərk etmək anlamı baĢa düĢülür. Cəmiyyət və təbiət hadisələrinə münasibət bildirmək istədikdə də bir elmi termin kimi «hiss» terminindən istifadə edirik. Ona görə də adi həyatda dərk etmə mənasında istifadə etdiyimiz «hiss» anlayıĢı ilə münasibətləri ifadə edən «hiss» anlayıĢını bir-birindən fərqləndirmək lazımdır. «Hiss» termini ilə «emosiya» termini arasında da həm oxĢar, həm də fərqli cəhətlər var. Emosiya (latınca «emoverre» həyəcan keçirmək deməkdir) insanın üzvü tələbatının təmin olub-olunmaması ilə əlaqədardır. Emosiya canlı varlığın, orqanizmin vəziyyətini və xarici təsirlərinin bioloji əhəmiyyətini müəyyənləĢdirmək təlabatı ilə bağlıdır. Hiss və emosiyalar həm də insan davranıĢını tənzim edən psixi fəaliyyət formasıdır. Emosiyalar tələbatların təzahürünün subyektiv forması kimi çıxıĢ edir. Emosiya həm insana, həm də heyvana xasdır. Hisslər isə |