sahəsi üçün daha çox yararlı olduğunu göstərən fərdi psixi
xassəyə qabiliyyət deyilir.
Tərifdən göründüyü kimi, «qabiliyyət» anlayıĢı
altında hər insanın hansı bir və ya bir neçə fəaliyyətin
müvəffəqiyyətlə icrası üçün Ģərt olan fərdi-psixi xassəsi baĢa
düĢülür. Bu cür yanaĢma tərzi psixologiyada uzun müddətdən
bəri qəbul olunmuĢdur. Bununla belə bu cür yanaĢma tərzi bir
çox müəlliflər tərəfindən müxtəlif Ģəkildə Ģərh olunmuĢdur.
Bu sahədə özünü göstərən yanaĢma tərzlərinin psixoloji
ədəbiyyatda üç variantı qeyd olunur. Birinci halda qabiliyyət
anlayıĢı altında mümkün olan bütün psixi proses və halların
məzmununu baĢa düĢürlər. Bu cür yanaĢma tərzi «qabiliyyət»
anlayıĢının ən geniĢ və qədim Ģərhindən ibarətdir. Hazırda bu
cür yanaĢma tərzindən demək olar ki, istifadə olunmur.
Ġkinci yanaĢma tərzinə görə qabiliyyətlər insanın
müxtəlif fəaliyyət növlərinin müvəffəqiyyətlə icrasını təmin
edən ümumi və xüsusi bilik, bacarıq və vərdiĢlərin yüksək
inkiĢaf səviyyəsindən ibarətdir. Bu cür yanaĢma tərzi
psixologiyada XVIII-XIX əsrlərdə meydana gəlmiĢ və müasir
dövrdə də özünü göstərir.
Üçüncü yanaĢma tərzinə gəldikdə, bu yanaĢma tərzinə
görə qabiliyyətləri bilik, bacarıq və vərdiĢlərlə eyniləĢdirmək
olmaz. O (qabiliyyətlər) həmin bilik, bacarıq və vərdiĢlərə
surətlə yiyələnməyi, təcrübədə onlardan səmərəli istifadə
etməyi təmin edir. Üçüncü yanaĢma tərzi müasir
|