www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Ümumi psixologiya. Psixologiya
370
370
–təmasın olmaması «maneəsi» – müəllim sinfə daxil
olur, bu zaman Ģagirdlərlə dərhal və əməli Ģəkildə qarĢılıqlı
əlaqə yaratmaq əvəzinə, bir növ «avtonom» hərəkət etməyə
baĢlayır (məsələn, yazı taxtasında izahat yazır);
–ünsiyyət funksiyasının məhdudlaĢdırılması «maneəsi»-
müəllim yalnız ünsiyyətin məlumatvermə funksiyasını nəzərə
alır, onun qarĢılıqlı təsir, sosial-perseptiv funksiyalarına
əhəmiyyət vermir;
–sinif haqqında neqativ ustanovkanın yaranması «mane-
əsi» – bu cür ustanovka həmin kollektivdə iĢləyən baĢqa
müəllimlərin fikrinə və ya özünün uğursuzluğuna müvafiq
olaraq yarana bilir;
–həmin siniflə və ya Ģagirdlə keçmiĢ neqativ ünsiyyət
təcrübəsi ilə bağlı «maneə»;
–pedaqoji səhv etməkdən qorxmaq «maneəsi» (dərsə
gecikməkdən, vaxtdan düzgün istifadə etməkdən, Ģagirdləri
düzgün qiymətləndirə bilməməkdən qorxmaq və i.a.);
–təlqin «maneəsi» – gənc müəllim baĢqa müəllimin
fəaliyyətini, ünsiyyət tərzini yamsılamağa baĢlayır, lakin
baĢqasının ünsiyyət üslubunu mexaniki Ģəkildə öz fərdi
pedaqoji fəaliyyətinə keçirməyin mümkün olmadığını baĢa
düĢmür.
Bütün bunları nəzərə alaraq gənc müəllim birinci
növbədə özünün Ģagirdlərlə ünsiyyətində bu kimi halların,
«maneələrin» olub-olmadığına diqqət yetirməli, onları aradan
qaldırmağa cəhd göstərməlidir. Sonra müəllim Ģagirdlərlə
ünsiyyətinin hansı cəhətlərinin onlar tərəfindən bəyənilməsini,
hansı cəhətinin isə onları təmin etməməsini müəyyənləĢdir-
məli, təhlil etməlidir.
Ünsiyyət zamanı bu cür maneələrin olmaması üçün
müəllim müvəffəqiyyətli qarĢılıqlı əlaqəyə açıq-aĢkar mane
olan stereotip davranıĢdan (mentorluq, özünü Ģagirdlərdən
uzaq tutmaq, didaktizm və s.) uzaqlaĢmağa çalıĢmalıdır.
Müəllim daima belə bir suala cavab verməyə çalıĢmalıdır:
|