MahirəNərimanqızı

ə l a q ə l ə n d i m ə y ə v ə b i r l ə ş d i r m ə y ə y ö n ə l d i l m i ş
q a r ş ı l ı q l ı t ə s i r i n ə ü n s i y y ə t d e y i l i r
.
Ümumipsixoloji baxımdan nəzərdən keçirdikdə, 
əvvəla
, 
ünsiyyət iki və daha çox Ģəxs arasında baĢ verir; 
ikincisi,
həmin proses az-çox dərk edilmiĢ olur;
üçüncüsü
, ünsiyyət 
insanlar arasında informasiya mübadiləsi olmaqla bərabər 
qarĢılıqlı təsir prosesi, real gerçəkliyi əks etdirmək vasitəsidir; 
dördüncüsü
, ünsiyyət dinamik prosesdir, onun müxtəlif forma 
və vasitələri vardır. Deməli, ümumipsixoloji baxımdan 
ünsiyyəti fəaliyyətin xüsusi bir növü hesab etmək olar.
Ünsiyyət prosesində insanlar arasında fikir, bilik, rəy, təcrübə 
və hisslər mübadiləsi gedir, onlar bir-birinin inam və əqidəsinə 
təsiri olan müxtəlif tipli məlumatları əsasən baĢqaları ilə 
ünsiyyət prosesində əldə edir, öz bilik və təsəvvürlərini 
baĢqalarına aĢılayırlar. Aydındır ki, ünsiyyət həyat 
tələbatlarından doğur və demək olar ki, insanın ictimai 
həyatının gediĢini tənzim edir. Təsadüfi deyildir ki, 

---

www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi
 
Ümumi psixologiya. Psixologiya 
109 
tədqiqatçılar ünsiyyəti insanların bir-birini anlaması baĢa 
düĢməsi prosesi (S.L.RubinĢteyn), fikirlərin təəssüratların 
baĢqalarına verilməsi prosesi (L.S.Vıqotski), insanların 
baĢqalarına olan tələbatı (Y.L.Kolominski) və s. hesab 
etmiĢlər. 
Ünsiyyət prosesində insanlar nəinki mühit haqqında 
məlumat əldə edir, eyni zamanda müxtəlif adət və vərdiĢlərə 
yiyələnir ki, bunlar da real varlığın dərk edilməsinə xüsusi 
istiqamət verir. Deməli, ünsiyyət, hər Ģeydən əvvəl, obyektiv 
varlığın dərk edilməsini təmin edən əsas Ģərtdir. 
Həyati faktlar göstərir ki, ünsiyyət eyni zamanda psixi 
proseslərin təzahüründə özünəməxsus tərzdə iĢtirak edir. 
Ünsiyyət psixi proseslərin dinamikasına, təzahürünə təsir 
göstərir və onları daha da mütəhərrik edir. 
Ünsiyyət eyni zamanda Ģəxsiyyətin formalaĢmasına da 
müəyyən tərzdə istiqamət verir. Demək olar ki, Ģəxsiyyətin 
təĢəkkülü müəyyən mənada ünsiyyət prosesinin məhluludur. 
Ümumi psixologiya baxımından ünsiyyət probleminin 
maraqlı cəhətlərindən biri də ondan ibarətdir ki, insanın özünü 
dərk etməsi, öz məninə nəzər salması, özünü baĢqaları ilə 
müqayisə edərək qiymətləndirməsi belə ünsiyyət prosesinin 
məhlulu kimi qəbul edilə bilir. Ġnsan yalnız baĢqaları ilə 
ünsiyyət prosesində onları dərk edir.
Müasir sosial psixologiyada ünsiyyətin üç mühüm tərəfi, 
cəhəti qeyd olunur: 
1) ünsiyyət informasiya mübadiləsi kimi və yaxud ünsiy-
yətin kommunikativ tərəfi; 
2) ünsiyyət qarĢılıqlı təsir prosesi kimi və ya ünsiyyətin 
interaktiv tərəfi; 
3) ünsiyyət insanların bir-birini qavraması, anlaması kimi 
və yaxud ünsiyyətin perseptiv tərəfi. 
Ünsiyyətin özünəməxsus məzmunu, məqsədi və vasitələri 

---