www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Faiq Ələkbərov Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə)
227
incəsənətdə də milli mədəniyyətin formalaşmasına şərait
yaratdılar [46, 140]. İ.Mustafayev və M.İbrahimovdan sonra isə,
AKP rəhbərlərindən olmuş Vəli Axundov və Şıxəli Qurbanov
dövlətin milliləşdirilməsinə doğru müəyyən işlər gördülər.
Məsələn, AKP MK katibi Ş.Qurbanov 1960-cı illərdə Novruz-
Bahar bayramının dövlət səviyyəsində qeyd edilməsinə nail
olmuşdu [46, 146]. Bunun nəticəsi olaraq 1960-cı illərdə «milli-
azadlıq uğrunda mübariz nəsil yetişməkdə idi. 1962-ci ildə Milli
Azərbaycan Qərargahı yarandı ki, əsas rəhbərləri Oqtay Rəfili
(sədr) və Xudu Məmmədov (müavin) idilər. «Başlıca məqsəd
rəhbər vəzifələrdə azərbaycanlıların olmasına, respublika
büdcəsinə ayırmaların Moskvada deyil, Bakıda həll olunmasına
çalışmaq, milli oyanışa xidmət etmək idi» [46, 146]. 1964-cü
ildə Azərbaycanın Rusiyanın tərkibinə «daxil olması»nın 150
illiyii
«bayram»
edilərkən
Azərbaycan
tarixçilərindən
Z.Bünyadov, M.Ə.İsmayılov və S.Əliyarov buna qarşı çıxdılar.
Onların fikrincə, 19-cu əsrin əvvəllərində Azərbaycan Rusiyaya
birləşməmişdir, onu çar Rusiyası hərbi qüvvə ilə işğal etmişdir
[46, 147].
Bu baxımdan akademik Əfrand Daşdəmirov doğru yazır
ki, II Dünya müharibəsindən sonrakı dövr, fəal inkişaf edən milli
özünüdərk tarix dövrü bərpa edilməlidir. Onun fikrincə,
Azərbaycan dilinin, ənənələrinin və adətlərinin, millətin
respublikanın
nüfuzu
ilə
eyniləşdirən
hadisələrin
etnosəfərbəredici rolunun güclənməsi ilə bağlı mənlik şüurunun
inkişaf mərhələləri həmin məcrada xüsusilə əlamətdar görünür:
«Məsələn, 50-ci illərin ikinci yarısı Azərbaycan tarixinə milli
vətənpərvərlik əhval-ruhiyyəsinin, milli tarixə marğın fəal
artması, onun 30-cu illərin təqibləri ilə bağlı faciəli səhifələrinin
yenidən dərki, açıqlanması dövrü kimi daxil olmuşdur. Bu, açıq-
|