MahirəNərimanqızı

www.elmler.net

 - 

Virtual İnternet R

esurs M

ərkəzi

 

            Faiq Ələkbərov              Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə) 

351 

olmuşlar.  Belə  ki,  ilk  dövrlərdə  daha  çox  türkçülük  və 

müəyyən qədər də islamçılığın təsiri altında olan Azərbaycan 

xalqı 

sonralar 

azərbaycançılığa, 

hətta 

ideologiyasızlaşdırmağın 

bir 

növü 

olan 

«vətəndaş 

cəmiyyəti»nə  meyil  etməyə  başlamışlar.  Hazırda  isə,  demək 

olar ki, bu ideyaların hər biri az və ya çox dərəcədə azərbay-

canlıların şüurunda müəyyən yer tutmuşdur. Ancaq bunun özü 

də zənnimizcə, nisbi xarakter daşıyır. Buna səbəb də, yuxarıda 

da qeyd etdiyimiz kimi, əksər azərbaycanlıların şüur baxımın-

dan  sovet  ideologiyasından  tamamilə  uzaqlaşmaması  və 

əvəzində yeni ideyaların özünə yer tapa bilməməsidir. Bu mə-

nada, müstəqillik dönəmində az sayda azərbaycanlılar  hansısa 

ideyaya tapınıblar və ondan üz döndərmək fikirləri də yoxdur.  

Çağdaş  dövrdə  milli  ideologiya  problemi  ilə  bağlı 

şüurlarımızda  tərəddüd  etməyimizin  başlıca  səbəblərindən 

biri,  Azərbaycan  xalqının  ayrı-ayrı  təbəqlərində,  o  cümlədən 

düşünən  beynində  kifayət  qədər  ziddiyyətlərin  olmasıdır.  Bu 

ziddiyyətlərin kökləri nədir? Bizcə, milli ideolgiya məsələsinə 

Sovetlər Birliyi dövründə yaşamış nəsil ilə, yeni nəslin fərqli 

baxışları var. Biz istəsək də, istəməsək də bu bir reallıqdır ki, 

bugünkü Azərbaycan insanlarının xeyli qismi SSRİ dövründə 

yaşayıb və  «sovet beynəlmiləlçiliyi» təhsili alıblar. Şübhəsiz, 

onların  əksəriyyətinin  milli  ideya,  milli  ideologiya 

anlayışlarına  özünəməxsus  münasibətləri  vardır.  Bu  müna-

sibətdən  dolayı  onları  ittiham  etmək,  əsasən  doğru  deyildir. 

Yeni  nəslin  isə  pis-yaxşı,  milli  ideologiya  probleminə 

onlardan fərqli baxışı var. Bu o demək deyil ki, hökmən yeni 

nəsil  və  sovet  nəsli  hansısa  məsələlərdə  hökmən  ya 

razılaşmalı,  ya  da  inkar  yolu  tutmalıdır.  Fikrimizcə,  burada 

---