MahirəNərimanqızı
Yüklə 3,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi
Faiq Ələkbərov Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə)
408 408 da olsa, varlıqlarını sürdürməsi türklük şüurunun yaşaması yolunda mühüm amil idi. Hər halda, Sovetlər Birliyinin bütün basqılarına, repressiyalarına baxmayaraq imperiya tərkibindəki Türk cümhuriyyətlərinin, o cümlədən Azərbaycan Cümhuriyyətinin milli ruhlu aydınları Türk mədəniyyəti və Türk tarixi şüurunu bacardığı qədər yaşatmağa çalışdılar. Məsələn, H.Cavid «Səyavuş», «Topal Teymur», C.Cab- barlı «Od gəlini», M.Rahim «Xaqani» əsərləri ilə milli mədə- niyyəti və milli tarixi tərənnüm etmişlər. Doğrudur, onlardan bəziləri bu əsərlərinə daha çox «sosialist» don geyindirməyə çalışmışlar. Ancaq bütün hallarda bu, SSRİ dövründə də milli mədəniyyətin və milli tarixin yaşadılması, yəni milli şüurun qorunması demək idi. Eyni mövqeni H.Hüseynov «XIX əsr Azərbaycan fəlsəfi fikir tarixindən» əsərində əks etdirməyə çalışmışdır. Belə ki, sosialist prinsipləri əsasında Azərbaycan fəlsəfi fikir tarixinə qələmə alan H.Hüseynov tarixi obeyktivlikdən çıxış edərək milli mədəniyyəti və milli fəlsəfi şüuru istər-istəməz önə çəkməli olmuşdur. Bu isə, sadiq və inanılmış kommunist olmasına baxmayaraq H.Hüseynovun əleyhinə yönəlmiş və o, Rus-Avropa-Qərb mədəniyyətindən kənara çıxmasının qurbanı olmuşdu. Çünki bu cür əsərlər sovet
ideoloqlarının fikrincə, «sosialist»-beynəlmiləl olmaqdan çox milli mədəniyyət və milli tarixə aid idilər. Onlar bu məsələ də müəyyən mənada haqlı idilər. SSRİ dövründə baş verən bu kimi hadisələr də göstərir ki, sadiq kommunistlər belə, dərinə getdikdə milli mədəniyyət və milli tarixi şüurdan çıxış etməkdən başqa yol görməmişlər. Şübhəsiz, Rus-Avropa-Qərb mədəniyyətinə və ideologiyasına əsaslanan sovet ideoloqları üçün bu qəbul edilməz idi. Onlar hesab edirdilər ki, sovet mədəniyyəti məhz Rus-Avropa-Qərb
|