Maktabgacha pedag

Tayanch tushunchalar:
Hamkorlik - taiim beruvchi va taiim oluvchining o'zaro muloqotiga asoslangan ijodiy faoliyat jarayoni.
Komil inson - inson aqliy takomillashuvi bosqichlaridan biri.
Komillik - insonga xos xislat, u har bir davrga mos mazmun- mohiyat kasb etadi.
Nazorat uchun savollar:

1. 
   Mustaqil O'zbekistonda oilalar farovonligini oshirish maqsadida qanday ishlar amalga oshirilmoqda?
   
2. 
   Oilada bolani to'g'ri tarbiyalash shart-sharoitlari deganda nimani tushunasiz?
   
3. 
   MTMning oila bilan ishlash shakllaridan misol keltiring.
   
4. 
   Ota-onalar majlisi kim tomonidan o'tkaziladi?
   
5. 
   Ota-onalar qo'mitasga kimlar saylanadi?
   

Mavzu yuzasidan test topshiriqlari:

1. 
   MTMlarda xodimlarning oila bilan hamkorlikdagi ishlarining shakl va usullarini keltiring.
   

1. 
   Ota-onalar bilan yakkama-yakka ishlash (oilaga tarbiyasining borishi, ota-onalar uchun suhbatlar, maslahatlar]
   
2. 
   Ota-onalar bilan jamoa tarzida tashkil etilgan ishlar (ota-onalarning guruhiy va umumiy majlislari, shanbaliklar, anjumanlar)
   

v] Ota-onalarga pedagogik bilim berish
g) Hamma javoblar to'g'ri


439

2. 
   MTMning vazifalarini ko'rsating.
   

1. 
   Bolalarga tarbiya berish
   
2. 
   Bolalarni jismoniy rivojlantirish
   

v) Bolalarni xalqning boy milliy, madaniy, tarixiy merosi, umumbashariy qadriyatlar asosida axloqiy jihatdan tarbiya­lash, bolalarda milliy g'urur, vatanparvarlikni tarbiyalash, bolalar tafakkurini rivojlantirish, bolalarning jismoniy, ruhiy sog'lomligini ta’minlash.
g) Bolalarni maktabga tayyorlash

3. 
   Ota-onalar qo'mitasining yig'ilishi qanday muddatda o'tkaziladi?
   

1. 
   har oyda
   
2. 
   ikki oyda bir marta
   

v) bir yilda ikki marta
g) uch oyda bir marta

4. 
   Ochiq eshiklar kunida kimlar qatnashadi va yiliga necha marta o'tkaziladi?
   

1. 
   Vazirlikdan vakil qatnashadi - bir oyda bir marta
   
2. 
   MTM uchun bir yilda bir marta
   

v) Ota-onalar uchun tashkil etiladi, yiliga 1-2 marta o'tkaziladi
g) Mudiralar uchun tashkil etiladi, har oyda bir marta


440

3. 
   BO'UM. O'QUV FAOLIYATINI TASHKIL ETISH
   

16. 
    BOB. Maktabgacha ta’lim muassasalarida pedagogik jarayonni tashkil etish MTMda bolalar hayotini tashkil etish
    

Fiziologiya, gigiyena, psixologiya, pedagogika sohasida olib borilgan ilmiy-tadqiqotlar natijasida MTMda kichkintoylar hayotini tashkil etishning quyidagi prinsiplari yuzaga keldi:
Har bir yosh guruhda bolalarni jamoatchilik ruhida tarbiya­lash va bolaning har tomonlama rivojlanishini ta'minlaydigan shart-sharoitlar yaratish.
Bolalarni yosh guruhlariga taqsimlashda har bir guruhga faqat bir xil yoshdagi bolalarni tanlash va shunga qarab ta'lim- tarbiya jarayonini tashkil etish.
Bolalarning har xil faoliyat bilan shug'ullanishlari va bir- birlari bilan muloqotga kirisha olishlari uchun zarur moddiy muhitni yaratish. Buning uchun guruh xonasi va maydonchani gigiyenik, pedagogik, estetik talablar darajasida kerakli asbob- anjomlar bilan ta'minlash.
Bolalarning yoshiga mos kun tartibiga rioya qilish va uning barqarorligini ta’minlash.
Bolalar shaxsini shakllantiradigan faoliyat turlarini (o'yin, mehnat, taiim] tashkil etish va bu faoliyatlar uchun kun tartibidan maium vaqt ajratish.
Bolalarning har xil faoliyatlarini ilmiy asoslangan prinsiplar asosida almashtirib borish MTMning har xil yosh guruhlarida bolalar hayotini to'g'ri tashkil etish.

1. 
   Developing expertise requires both a foundation of factual knowledge and skills and a conceptual understanding that allows facts to become “usable” knowledge. In the preschool years, key concepts
   

441




can be quite basic and therefore easily overlooked. In mathematics, for example, children need to develop more than verbal counting skills and number recognition. They need to grasp “quantity.” Similarly, emergent literacy requires not just that children recognize letters, but that they grasp the concept of “representation” involved in written words and illustrations. Because the preschool years are a time when children are rapidly developing skills and acquiring new knowledge, the importance of concepts can be overlooked. Curricula can be judged on the extent to which they promote learning ofconcepts as well as information and skills.
Fundamental va qo‘shimcha olinayotgan bilim, o‘quv mashqlari samaradorli bo'lishi uchun ikkala bilimni rivojlantirish zarur, bilim va o‘quv mashqlari konseptual tushunchani ishlatishga ko'maklashadi. Maktabgacha ta’limda juda e'tibor bilan yondashish zarur. Misol uchun, matematikada nafaqat hisob-kitobni o‘rgatish, balki sonlarni taniy olish xususiyatini ham rivojlantirish zarur. Ular miqdorini ham tushunishlari shart. Huddi shunday yozishda ham bolalar nafaqat harflarni taniy olishlik, balki so‘zlar nima ma’noni anglatishini, xatda nima yozilganligi haqida ham bilishlari zarur. Maktabgacha bo‘lgan yoshda bolalar bilim darajasi tez rivojlana boshlaydi va yangi narsalarni tez o‘zlashtira boshlaydi. Ayni bu paytda e'tiborsizlikka yo‘l qo‘ymaslik kerak. Ma’lumotlarni qay tarzda tez va oson o'ziga singib olayotganliklarini biograflk jihatdan bilib olish mumkin.
Pedagogy in early childhood education and care (ECEC): an international comparative study of approaches and policies Research brief July 2015 _: