Maktabgacha pedagogika

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI

URGANCH DAVLAT UNIVERSITETI


PEDAGOGIKA FAKULTETI
MAKTABGACHA TA’LIM METODIKASI KAFEDRASI


MAKTABGACHA TA’LIM YO‘NALISHI
I BOSQICH 213 - GURUH TALABASI
________________________NING
“MAKTABGACHA PEDAGOGIKA” FANIDAN
KURS ISHI
MAVZU: Maktabgacha ta’lim tizimining tarixiy rivojlanishi.
BAJARDI: ______________


QABUL QILDI: ______________
BAHOSI: _______________


URGANCH - 2022
MUNDARIJA
KIRISh …………………………………………………………………… 3- bet
ASOSIY QISM …………………………………………………………… bet
1. Maktabgacha ta’lim tizimining vujudga kelishini nazariy manbalarda yoritilishi …………………………………………………………………… bet
2. Turkistondagi dastlabki maktabgacha ta’limning vujudga kelishi va taraqqiyoti …………………………………………………......................6-bet
3. Maktabgacha ta’lim tizimidа mаktаbgаchа tа'lim tashkilotlari va uning turlari............................................................................................................... 15-bet
XULOSA VA TAVSIYALAR ……………………………………………….. bet
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR …………………………..………… bet
ILOVALAR ……………………………………………………………………..


KIRISH
Mavzuning dolzarbligi. 1992-yil 2-iyulda qabul qilingan Oʻzbekiston Respublikasining “Taʼlim toʻgʻrisida”gi qonuni hamda 1991-1996-yillarda qabul qilingan Prezidentning 30 dan ortiq farmonlari va Vazirlar Mahkamasining qarorlari asosida bir qator islohotlar amalga oshirildi. ta'lim sohasida amalga oshirildi.

• Maktabgacha ta’lim sohasida uy bog‘chalari paydo bo‘ldi va “bog‘cha – maktab” majmuasi shakllandi. Bolalarga xorijiy tillar, xoreografiya, tasviriy san’at va musiqa, kompyuter savodxonligi asoslarini o‘rgatuvchi 800 dan ortiq guruhlar tashkil etildi.

• Yangi tipdagi maktablar va umumta'lim muassasalari rivojlantirildi. 1992-1996 yillarda 238 litsey va 136 gimnaziya ochildi.

• Ta’lim sohasida “Sog‘lom avlod uchun”, “Iqtisodiy ta’lim”, “Qishloq maktabi”, “Rivojlanishda nuqsoni bo‘lgan bolalarni tiklash” dasturlari ishlab chiqilib, amalga oshirila boshlandi.

• Mehnat bozori, birinchi navbatda, qishloq joylarda mehnat bozori shakllanishining hududiy xususiyatlarini hisobga olgan holda, kasb-hunar ta'limi sohasini isloh qilish bo'yicha ishlar amalga oshirildi. Mazkur hududda jami 221 ming nafar aholini qamrab olgan 442 ta ta’lim muassasasi, jumladan, 209 ta kasb-hunar maktabi, 180 ta litsey va 53 ta tadbirkorlik maktabi faoliyat ko‘rsatmoqda.

• Toshkent, Samarqand, Urganch, To‘rtko‘l, Andijon, Toshkent xotin-qizlar kollejida bank kollejlari tashkil etildi. 1996/97 oʻquv yilida respublikada 258 ta kasb-hunar taʼlimi muassasasi faoliyat koʻrsatdi. Bu yerda mehnat qilgan 16 mingga yaqin o‘qituvchi va kasb-hunar ta’limi xodimlari 197 ming nafar o‘quvchiga kasb-hunar o‘rgatdi.

• Bir qator yangi oliy ta’lim muassasalari ochildi. Prezidentimizning 1992-yil 28-fevraldagi farmoni bilan 8 ta viloyat pedagogika instituti universitetlarga aylantirildi. Yangi oliy ta’lim muassasalari – O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Davlat va jamiyat qurilishi akademiyasi, Qurolli Kuchlar akademiyasi, Ichki ishlar vazirligi akademiyasi, Bank-moliya akademiyasi, Toshkent moliya instituti tashkil etildi. , Navoiy konlar instituti, Samarqand davlat chet tillar instituti, Andijon muhandislik-iqtisodiyot instituti, Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti, Jizzax politexnika instituti, Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti, Navoiy davlat pedagogika instituti, Namangan muhandislik-iqtisodiyot instituti va hududlardagi yirik universitetlarning filiallari. 1997-yilda respublika oliy taʼlim tizimida 58 ta oliy oʻquv yurti, jumladan, 16 ta universitet va 42 ta institut faoliyat koʻrsatdi. U yerda 164 ming talaba tahsil oldi, 18,5 ming o‘qituvchi ishladi.

• Abituriyent va talabalar bilimini test sinovlari va reytinglar asosida baholashning ilg‘or usullari joriy etildi.

• yuqori malakali ilmiy va ilmiy-pedagogik kadrlarga ehtiyoj ortib borishi munosabati bilan aspirantura va doktoranturada kadrlar tayyorlash kengaytirildi; eng yuqori sertifikatni o'rnatdi.

• Iqtidorli yigit-qizlarni aniqlash, ularga ko‘maklashish, qobiliyat va iqtidorini yuzaga chiqarish, iqtidorli yoshlarni xorijiy davlatlarning yetakchi oliy ta’lim muassasalari va ilmiy markazlarida o‘qitish va amaliyot o‘tashini tashkil etish maqsadida maxsus jamg‘armalar tashkil etildi.

• Iqtidorli yoshlarni moddiy va ma’naviy rag‘batlantirish, ularning xorijda ta’lim olishini qo‘llab-quvvatlash maqsadida “Ulug‘bek”, “Umid” (“Umid”) jamg‘armalari, Respublika bolalar jamg‘armalari, “Kamolot”, “Sog‘lom avlod uchun”, "Iste'dod" ("Iste'dod").

• O‘zbekistonda ta’lim sohasida AKSELS, IREX, Amerika kollejlari konsorsiumi, SARE, Tinchlik korpusi (AQSh), DAAD, Konrad Adenauer jamg‘armasi (Germaniya), Britaniya Kengashi kabi xalqaro nodavlat tashkilotlar bilan hamkorlik yo‘lga qo‘yilgan. Buyuk Britaniya).

Ta’lim tizimida qator o‘zgarishlar amalga oshirilgan bo‘lsa-da, bu borada hali ham jiddiy kamchiliklar mavjud edi.

Ta'lim tizimi, kadrlar tayyorlash jamiyatda sodir bo'layotgan demokratik o'zgarishlar, bozor islohotlari talablari bilan bog'liq emas edi. O‘quv jarayonining moddiy-texnik va axborot bazasi qoniqarsiz holatda edi. Ta’lim muassasalarida zamonaviy o‘quv adabiyotlari, didaktik materiallar yetishmas edi. Yuqori malakali o'qituvchilar etishmayapti: ko'pchilik ishlaydigan o'qituvchilarning bilimi va kasbiy tayyorgarligi kerakli darajada emas edi. Maktab o'quvchilarida mustaqil fikrlash rivojlanmagan.

Ta’lim tizimi, fan va ishlab chiqarish o‘rtasida integratsiya yo‘q edi. Yuqori malakali mutaxassislardan foydalanishdagi kamchiliklar bartaraf etilmadi, kadrlar tayyorlash tizimida marketingdan foydalanilmadi.

Ta'lim tizimi zamonaviy rivojlangan mamlakatlar darajasidan ancha orqada qolganligi sababli ta'lim tizimini tubdan isloh qilish masalasi paydo bo'ldi.

Prezidentimiz Islom Karimov tashabbusi bilan ta’lim sohasini tubdan isloh qilish yo‘llari ishlab chiqildi. 1997-yil 29-avgustda Oliy Majlisning 11-sessiyasida Islom Karimov “Komil avlod – O‘zbekiston taraqqiyotining poydevori” mavzusida ma’ruza qildi. Ma’ruzada ta’kidlanganidek, oldimizda turgan katta vazifalarni hayotga tatbiq etish, avvalo, bu bilan chambarchas bog‘liq

Mavzuning o‘rganilganlik darajasi:
Kurs ishining maqsadi:


Kurs ishining vazifalari:


Kurs ishining obyekti:


Kurs ishining predmeti:


Kurs ishining metodlari:


Kurs ishining tuzilishi: