Maktabgacha pedagogika

O‘quv fanining dolzarbligi va oliy kasbiy ta’limdagi o‘rni

Dasturda maktabgacha yoshdagi bolalarni ma’naviy, jismoniy, aqliy – ahloqiy, iqtisodiy, huquqiy, ekologik ta’limini amalga oshirishning metod va vositalarini asoslab berilgan. O‘zbekistonda ijtimoiy maktabgacha ta’limni tashkil etishning asosiy bosqichlari, asosiy xususiyatlari va maktabgacha ta’lim bo‘yicha yuqori malakali rahbar, metodist-nazoratchi va tarbiyachilarni tayyorlash vazifalari, usul-uslublari, xalq ta’limi bo‘limining asosiy vazifalari metodik rahbarlik qilish tamoyillari bu o‘quv dasturining mazmunini tashkil etadi.

2. 
   O‘quv fanining maqsad va vazifalari
   

Maktabgacha pedagogika fanining maqsadi:
Maktabgacha pedagogika fani bo‘lajak tarbiyachilarni ta’lim-tarbiya qonuniyatlari bilan yaqindan tanishtirish. Shuningdek, u maktabgacha ta’limga qo‘yilgan talablari, tamoyillari, mazmuni va tarbiyachining shakllantirishni pedagogik asoslarini o‘rgatadi.
Maktabgacha pedagogika fanining vazifalari:
- Bo‘lajak tarbiyachi oldiga qo‘yiladigan maqsad va vazifalar O‘zbekiston istiqboli va istiqloli uchun barkamol avlodni tarbiyalashning dastabki bosqichi:
- maktabgacha pedagogikaning mazmuni, o‘zi xos xususiyatlari, ta’limiy-tarbiyaviy jihatlarini topishi, hamda kasbiga bo‘lgan munosabatni tarbiyalash. Tarbiyachining kasbiy xususiyati va unga qo‘yilgan talablar:
- maktabgacha pedagogika kursini maqsadi: bulajak tarbiyachi, pedagogik kollej uqituvchilariga maktabgacha pedagogika fanini nazariy milliy asoslari bilan qurollantiradi;
-O‘qitish jarayonida mutaxassislik bo‘yicha mahorat, tashkiliy metodik malaka, bolalarni jonajon yurtimizni sevish, asrab-avaylash ruhida tarbiyalash jarayonida bilimlarini amalda tadbiq qila bilish qobiliyatini rivojlantirish.
Bakalavr:
- maktabgacha ta’limning tarixi;
- maktabgacha pedagogikaning rivojlanish boskichlari;
- davlatga qarashli va qarashli bulmagan maktabgacha ta’lim muassasalari;

• 
  maktabgacha ta’limning ta’lim tizimida tutgan o‘rni;
  
• 
  maktabgacha ta’lim bo‘yicha kasbiy faoliyatning umumiy tamoyillari;
  
• 
  maktabgacha yoshdagi bolaning xar tomonlama rivojlanish konsepsiyasi;
  
• 
  maktabgacha pedagogikaning rivojlanish tamoyillari
  

- bolalarni oilaga, maktabgacha ta’lim muassasalariga va ijtimoiy jamiyatga moslashtirish;

• 
  bolaning jismoniy rivojlanish ko`rsatkichlari;
  
• 
  bolaning shaxsiy pedagogik-psixologik rivojlanish ko`rsatkichlari;
  
• 
  intelektual, aqliy rivojlanish ko`rsatkichlari;
  
• 
  bola shaxsini maktabgacha yoshdagi bolalar ta’lim-tarbiyasiga qo‘yiladigan davlat talablariga muvofiq sog‘lom va yetuk, maktabda o‘qishga tayyorlangan tarzda shakllantirish;
  
• 
  bolaning maktabga tayyorgarlik darajasi qo`yiladigan minimal talablar;
  
• 
  oiladagi rivojlantiruvchi va tarbiyalovchi muxit;
  
• 
  bolaning maktab ta’limiga umumiy va maxsus tayyorgarligi to`g`risida tasavvurga ega bulishi;
  
• 
  maktabgacha ta’limning asosiy tamoyillari;
  
• 
  maktabgacha pedagogika fan sifatida;
  
• 
  maktabgacha pedagogika ob’ekti, predmeti, funksiyalari;
  
• 
  maktabgacha pedagogikaga qo‘yiladigan asosiy talablar;
  
• 
  maktabgacha pedagogikaning mazmuni, ilmiy-tadqiqot metodlari;
  
• 
  maktabgacha yoshdagi bolalarga ta’lim-tarbiya berishning falsafiy asoslari;
  
• 
  maktabgacha yoshdagi bolalarni ijtimoiy faoliyatga yunaltirish;
  
• 
  maktabgacha yoshdagi bolalarga ta’lim-tarbiya berish va rivojlantirish maktabgacha pedagogikaning asosiy funksiyasi;
  
• 
  maktabgacha yoshdagi bolalarga aqliy, axloqiy va jismoniy tarbiya berish;
  
• 
  maktabgacha yoshdagi bolalarni nutkni ustirish va uzga tilga urgatish;
  
• 
  maktabgacha yoshdagi bolalarga xukukiy, iktisodiy va estetik tarbiyalash;
  
• 
  maktabgacha ta’limning uzviyligi va uzluksizligi;
  
• 
  bola maktabgacha tarbiyaning - ob’ekti, rivojlanish va tarbiya - sub’ekti;
  
• 
  bola va sotsium;
  
• 
  maktabgacha ta’lim muassasalari, maktab, oila va maxalla tarbiya jarayonini tashkil etish shart-sharoitlarini
  
• 
  bolani maktab ta’limiga tayyorlashga ta’sir etuvchi omillar;
  
• 
  bolani maktabga tayyorlashda maktabgacha ta’lim muassasasi, maktab va oilaning xamkorligi;
  
• 
  maktabgacha ta’lim yoshidagi bolalarni maktab ta’limiga moslashtirish metod, vosita va usullarni bilishi, malaka xosil kilishi va amalda qo`llay olishi;
  
• 
  maktabgacha pedagogikaning nazariy va amaliy bilimlarini egallash;
  
• 
  ilk va maktabgacha yoshdagi bolalarga ta’lim-tarbiya berish mazmuni va texnologiyalarini egallash;
  
• 
  zamonaviy va chet el maktabgacha ta’lim tizimi xakida bilimga ega bulish;
  
• 
  maktabgacha yoshdagi bolalar rivojlanishida va ta’lim-tarbiya berishda zamonaviy va chet el maktabgacha ta’lim tizimidan foydalana olish
  
• 
  maktabgacha yoshdagi bolalarni o`yin va o`yinchoqlar orqali rivojlantiruvchi muxit yaratish;
  
• 
  bolani intelektual zukko bulishini ta’minlash;
  
• 
  bolani aqliy, axloqiy va jismoniy rivojlanishga yunaltirish;
  
• 
  maktabgacha yoshdagi bola maktab ta’limiga tayyorlash;
  
• 
  maktabgacha ta’lim muassasalarining bola xavfsizligini ta’minlashdagi majburiyatlari;
  
• 
  bolani maktabgacha ta’lim muassasalarida sog‘lomlashtirish;
  
• 
  bolaning maktab ta’limiga tayyorgarligini aniqlash va taxlil qilish usullari;
  
• 
  bolani maktabga tayyorlash metodi va usullari;
  
• 
  maktabgacha ta’lim muassasalarida bolani maktabga tayyorligini aniqlash malakalariga ega bo‘lishi kerak.