Maktabgacha ta’Iim muassasalarida bolalarni rivojlantirishni tashkil etish

Kunningikkinchiyarminirejalashtirish.Kunningikkinchiyarmiikki qismdaniborat:guruhdagiva sayrdagiishlar kunning ikkinchi yarmida bolalarning guruhdagi o‘yinfaoliyatirejalashtiriladi.
Uyqudan keyingi o‘yin uchun kichik guruhda - 45daqiqa,o^rrtaguruhda1soat,kattaguruhda—1soat,tayyorlovguruhida -1,5soatajratiladi.
Syujetli-rolli o‘yinlar ham rejalashtiriladi (faqat nomiginayoziladi).Rejada,shuningdek,stolustibosmao‘yinlari,didaktiko‘yinlarhammo‘ljallanadi. Rejagastolustibosmao^ryinlariqoidasi,tushuntirilishi ham yoziladi.Bu vaqtdadramalashtirilgano‘yin1arhamrejalashtiriladi.
Tarbiyachiqurilisho‘yinlaridao‘ziningqatnashishiniham rejaga yozib qo‘yadi. Unda tarbiyachining bolalar bilanatributlaryasashihanimo‘ljallanadi.
Kechqurungako‘ngi1ochisho‘yinlarinirejalashtirishmumkin. U haftasiga bir marta o‘tkaziladi. Katta va tayyorlovguruhida kitoblarni bir necha kun davomida o‘qib berish hamrejalashtiriladi.
Kunduzgiuyqudankeyinguruhxonasiniyig‘ishtirish,yirtilgankitoblarnita’mirIash,qo‘g‘irchoqkiyiminikichikbolalaruchuno‘yinchoqlaryasabberish,o‘sim1ikvahayvonlarniparvarishqilishkabimehnatfaoliyatirejalashtiriladi. Tarbiyachi, shuningdek, ko‘ngi1ochar o‘yinlarniham unutmaydi. Bunga qo‘g‘irchoq,soya teatri, konsertlar,sport, musiqa va badiiy ko‘ngil ochish soatlari,musiqa eshitishvashungao‘xshash1arkiradi.Tarbiyachibadiiyasarlarnio‘qibberish,klassikva zamonaviy rassomlarningrasmlarinitomosha qilishni ham esdan chiqarmaydi. Kunning ikkinchiyarmida har kuni sayr o‘tkaziladi, uning mazmuniga harakatlivaijodiyo‘yinlar,mehnatfaoliyatikiradi. Buyumlarni,ijtimoiyhayotvoqealarinikuzatish,jonliobyekt bilan muloqotda bo‘lish ham kalendar rejasidan o‘rinegallashikerak. Tarbiyachibolalarningo‘zlariqiziqqanfaoliyatbilanshug‘ullanishlariuchunshart-sharoityaratadi.Rejakundavomidaharbirbolamazmunli,qiziqarlifaoliyatbilanshug‘ul1anadiganqilibtuzilishikerak.

4. Ta’lim-tarbiyaishlarinirejalashtirishmazmuni

Ta’lim-tarbiyaviyishningmazmuni,metodivausullarihamdaunitashkiletishturlari,bolalarxulq-atvorinitarbiyalash mazmuni, ularda madaniy-gigiyenik malakalarnishakllantirish, bolalarmelınativa o‘yinlariga rahbarlikusullari,bolaning bo‘slı vaqti, ko‘ngilochar daqiqalarni tashkil etish,shuningdek, ota-onalar bilan ishlash turlari rejalashtirilishilozim,
O‘qitishningharbirbo‘limigadoirmashg‘ulotlarnirejalashtirishdabilimlarniegallashningasosiybosqichlarihisobga olinadi. Rejada bilimlar mazmunining takrorlanishi,ularnisekin-astamurakkablashtirishnazardatutiladi.Istalgan bo‘1imga doir mashg‘ulotlarni rejalashtirishdamazkurbo‘lim bilan bog‘1angan asosiy ta’lim-tarbiyaviy masalalardantashqari dasturning boshqa bo‘limlaridan ayrim masalalarnikiritishkerak.Mashg‘u1otlarnibundayyaxlitlashularnirivojlantiruvchisamarasinioshiradi.
Ta’lim-tarbiyaviy ishlar mashg‘u1ot1ardan tashqarida:kun-dalik turmush, o‘yin, mehnatda ham davom ettirila‹îi. Rejadabolaning xulq-atvorini: bir-birlariga xayrixohlik munosabatini,bir-birining o‘yiniga qiziqishlari bilan hisoblashishni, yuzagakelgan nizolarni haqgo‘ylikbilan hal qilish kabilarni tarbiyalashvazifalarinazardatutiladi. Rejadao‘yindabolalarnio‘zaromunosabatlarivaxulq-atvorlarinitarbiyalashvazifasinikiritib,tarbiyachibolalaro‘yinlariningmazmunini,ularningo‘ynashko‘niknıalarinihisobgaoladi.Kundavomidatarbiyachixilma-xilharakatlivadidaktiko‘yinlarniuyushtiradi,ularga rahbarlikrejalashtiradi.Bolalarningmehnatfaoliyatlarini tashkil etishshakllarigadoirrejalashtirishmuhimdir.Mehnatnitashkiletishshaklisifatidabarchaguruhlardatopshiriqlardanfoydalaniladi.O‘z mazmunigako‘ratopshiriqlarturlichabo‘lislıimumkin.Tarbiyachining ish rejasida yangi topshiriq lnazmunini qaydetish,so‘ngraunibajarishgajalbetiladiganbolalarismlariniko‘rsatishmaqsadgamuvofiqdir.Tarbiyachibolalarnavbatchiligigaralabarliknirejalashtirarekan,tarbiyachimehnathajmivamazmunini,bolalarganavbatchilikvazifalarinitanishtirishdafoydalanadiganjihoz,metodvausullarniko‘rsatadi. Rejada bolalarning jamoa shaklidagi mehnatlarini tashkilqilish mazmuni va tarkibi, o‘tkazish vaqti ko‘rsatiladi. Zarurjihozlarbelgilanadivajoylashtiriladi.
Mustaqillikbayramlari,mustaqilyurtimizdagimuhimsanalar va hodisalar bilan bog‘liq bayramlar,maktabgachata’lim muassasasida bolalarga Vatanga muhabbat, baynalminalhislarnitarbiyalash,ularnixalqimizningboymilliyvaumumbashariyqadriyatlariasosidatarbiyalashmaqsadidabayramertaliklario‘tkazi1adi.Bayramlarnitarbiyaningmuhimvositasisifatidapuxtarejalashtirishlozim.ReJadamuassasaningbutunjamoasi,bolalarningtayyorlarligiaksettiriladi.Pedagogikkengashdabayramssenariysiishlabchiqiladivatasdiqlanadi.
Maktabgachata’limmuassasasiota-onalaro‘rtasidapedagogiktarg‘ibotniamalgaoshiradi.Ularnioilavamaktabgachata’limmuassasasiningbolalargata’sirko‘rsatishda hamkorlikni yo‘lga qo‘yish maqsadlarida ta’lim -tarbiyaviyish mazmunibilan tanishtiradi. Bolalarnioiladatarbiyalashning ilg‘or usullarini o‘rganadi, umumlashtiradi vatarqatadi. Bu ish izchil tarzda amalga oshiriladi va maktabgachata’lim muassasasi mudirasi tomonidan yillik rejada, tarbiyachitomonidanham rejalashtiriladi. Ishnitashkil etishusullariquyidagilarni: ota-onalar majlisi, bola oilasiga borishni, ochiqeshiklarkunini,mashg‘ulotlaro‘tkazishni,bolalarishlaribo‘yichako‘rgazmalartashkiletishninazardatutadi.

Mavzu yuzasidan savol topshiriqlar:

1. 
   MTMdata'lim-tarbiyajarayoninirejalashtirishkomilinsontarbiyasidatutgano‘rniniifodalang,
   
2. 
   Mustaqilrejaturlaridanbirinitayyorlangvatahlilqiling?
   
3. 
   Yilliyrejadanimalaraksetadi?
   
4. 
   Ertalabkisoatlardaqandayishlarrejalashtiriladi?
   
5. 
   Sayrqandayrejalashtiriladi?
   
6. 
   MTMdaqandayrejalartuziladi?
   
7. 
   Yillikrejaqanchamuddatgatuziladi,undanimalaraksetadi?
   
8. 
   Kalendartematikrejaqanchamuddatgatuziladi vaundanimalaraksetadi?
   
9. 
   Kechkisayrdaqandayishlaramalgaoshiriladi?
   
10. 
    Kunningikkinchiyarminechaqismdaniborat?
    

Foydalanish uchun adabiyotlar:
Ilkqadam” davlato‘quvdasturi. Tuzuvchilar: GroshevaI.V., YevstafevaL.G., MahmudovaD.T., vaboshqalar. – Toshkent, 2022yil