Mavzu: Yerning ichki tuzilishi.
Reja:
Yerning ichki tuzilishi qatlamlari.
Mantiya.
Yadro.
Qatlamlar va ularning xususiyatlari
Yerning ichki tuzilihi yoki geofera - bu er yuzidagi tohlardan ayyoramizning eng chuqur joylariga qadar bo'lgan qatlam. Bu eng qalin qatlam va Yerdagi qattiq materiallarning (tohlar va mineral
Tarkib:
Yerning ichki tuzilish qatlamlari
1 - qobiq
Kontinental qobiq
Okean qobig'i
2 - mantiya
Yuqori mantiya
Pastki mantiya
3 – Yadro
Tashqi yadro
Ichki yadro
Adabiyotlar
Yerning ichki tuzilishi yoki geosfera - bu er yuzidagi toshlardan sayyoramizning eng chuqur joylariga qadar bo'lgan qatlam. Bu eng qalin qatlam va Yerdagi qattiq materiallarning (toshlar va minerallarning) aksariyat qismi joylashgan.
Yerni hosil qilgan material cho'ktirilayotganda, bo'laklarning to'qnashuvi kuchli issiqlikni keltirib chiqardi va sayyora qisman birlashma holatidan o'tdi, bu esa uni hosil qiladigan materiallarga tortishish kuchi bilan parchalanish jarayonini o'tkazishga imkon berdi.
Og'irroq moddalar, masalan, nikel va temir eng chuqur qismga yoki yadro tomon siljiydi, engilroq moddalar, masalan, kislorod, kaltsiy va kaliy yadro yoki mantiyani o'rab turgan qatlamni hosil qiladi.
Yer yuzi sovishi bilan toshloq materiallar qotib, ibtidoiy qobiq paydo bo'ldi.
Ushbu jarayonning muhim samarasi shundaki, u Yerning ichki qismidan katta miqdordagi gazlarni chiqarib, asta-sekin ibtidoiy atmosferani shakllantirgan.
Yerning ichki qismi har doim sir bo'lib kelgan, unga erishib bo'lmaydigan narsa, chunki uning markaziga burg'ulash mumkin emas.
Ushbu qiyinchilikni engish uchun olimlar zilziladan kelib chiqqan seysmik to'lqinlar natijasida kelib chiqqan aks sadolardan foydalanadilar. Ular ushbu to'lqinlarning Yerning turli qatlamlari tomonidan qanday takrorlanishini, aks etishini, kechikishini yoki tezlashishini kuzatadilar.
Shu tufayli bugungi kunda uning tarkibi va tuzilishi to'g'risida juda yaxshi tasavvurga ega bo'ldik.
Dostları ilə paylaş: |
