Markaziy osiyoda qishloq xo'jaligi, suv, energiya va atrof-muhitning degradatsiyasi o'rtasidagi bog'liqlik panel ma'lumotlar modellaridan foydalangan holda empirik dalillar kirish

2.3. CO2 - Suv Nexus
Aholi sonining ko'payishi, chuchuk suv resurslarining ta'siri va atrof-muhitni muhofaza qilish qoidalarining kuchayishi qishloq xo'jaligi ishlab chiqarishiga ta'sir qiladi [47]. Kelajakda qaror qabul qilishni yaxshilash uchun fermer xo'jaliklarida qurg'oqchilikni boshqarish ko'rib chiqildi [48]. Ekin kerak bo'lganda sug'orish uchun suv mavjudligini oshirish uchun yangi usullarni qo'llash kerak [15]. Bir qator tadqiqotlar [49-52] qishloq xo'jaligi sanoati rivojlanayotgan mamlakatlarda iqlim o'zgarishlariga eng zaif sohalardan biri ekanligini ko'rsatdi. 2050 yilga borib dunyoning oziq-ovqatga boʻlgan talabi qariyb ikki baravar oshishi kutilmoqda, bu esa qishloq xoʻjaligi barqarorligi borasida jiddiy xavotirlarni keltirib chiqaradi [18]. Iqlim moslashuvi ekologiya, jamiyat va iqtisodiyot o'rtasidagi muvozanatni anglatadi, bu xatti-harakatlar, iste'mol shakllari va infratuzilmani o'zgartirish orqali amalga oshirilishi mumkin [53].
Barqaror rivojlanish uzoq, ko'p mehnat talab qiladigan va samarali jarayon sifatida qaralsa-da, uni imkon qadar tezroq qabul qilish foydali bo'ladi [16,54]. Ularning moslashuvini rejalashtirish iqlim-er-suv integratsiyalashgan strategiyalarini yaratishdan [55] ham muhimroqdir [52,56]. Dunyoning ko'p joylarida suv tanqis bo'lgani uchun irrigatsiya sanoati, ayniqsa, Markaziy Osiyoda suvni yaxshi boshqarishga muhtoj. Bu qishloq xo‘jaligida hosil yetishtirish hajmini oshiradi [57]. Genetik muhandislik qurg'oqchilikka chidamli ekin navlarini yaratish uchun ishlatilishi mumkin, bu esa hosilni kamaytirmasdan talab qilinadigan suv miqdorini kamaytirishga yordam beradi [48,58,59]. Suvga talab ortib borayotganligi sababli koʻplab hududlarda suv tanqisligi muammosi mavjud [58]. Yarim qurg'oqchil va qurg'oqchil mintaqalar, asosan, Markaziy Osiyoda, ayniqsa, sezgir
iqlim o'zgarishi va oldindan aytib bo'lmaydiganlikning suv mavjudligi va taqsimotiga ta'siri [60]. Iqlim o'zgaruvchanligi va suv mavjudligi o'rtasidagi murakkab o'zaro ta'sir chidamlilik, ishonchlilik va zaiflik yordamida aniqlangan [61]. Suv ta'minoti talabga nisbatan etarli bo'lmasa, ijtimoiy, iqtisodiy va ekologik oqibatlar mavjud. Bu ijtimoiy-iqtisodiy qurg'oqchilik deb ataladi [58,62]. Darhaqiqat, O‘zbekiston qurg‘oqchilik xavfiga duchor bo‘lgan butun hududda sug‘oriladigan yerlarning eng katta ulushiga ega [63]. SSP3 uzoq muddatli stsenariysida mamlakatning sug'oriladigan dehqonchilikning 63,1 foizi, bu mintaqadagi umumiy ekin maydonlarining 68 foizini tashkil qiladi, qurg'oqchilikka moyil [10].