Ma`ruza №4 4-Mavzu: “Kolloid eritmalarning molekulyar-kinetik xossalari”
Yüklə 199,49 Kb.
|
Tenglamadan ko`rinib turibdiki, nisbatan yirik zarrachalar katta tezlikda cho`kadi. Sedimentatsiya tufayli kolloid eritmaning konsentratsiyasi o`zgaradi, lekin eritmada Broun harakati mavjudligi sedimentatsiyaga qarshilik qiladi. Kolloid zarrachaning o`lchami qanchalik kichik bo`lsa, Broun harakatining ta`siri shunchalik katta bo`ladi. Shu sababli kolloid eritmalarda sedimentatsiya nihoyatda sust boradi, lekin kolloid zarrachalarga markazdan qochma kuch ta`sir ettirish bilan sedimentatsiyani kuchaytirish mumkin. Bu maqsadda 1913 yilda A.V. Dumanskiy tomonidan birinchi marta sentrifuga qo`llanilgan.Tenglamadan ko`rinib turibdiki, nisbatan yirik zarrachalar katta tezlikda cho`kadi. Sedimentatsiya tufayli kolloid eritmaning konsentratsiyasi o`zgaradi, lekin eritmada Broun harakati mavjudligi sedimentatsiyaga qarshilik qiladi. Kolloid zarrachaning o`lchami qanchalik kichik bo`lsa, Broun harakatining ta`siri shunchalik katta bo`ladi. Shu sababli kolloid eritmalarda sedimentatsiya nihoyatda sust boradi, lekin kolloid zarrachalarga markazdan qochma kuch ta`sir ettirish bilan sedimentatsiyani kuchaytirish mumkin. Bu maqsadda 1913 yilda A.V. Dumanskiy tomonidan birinchi marta sentrifuga qo`llanilgan.Kolloid eritmalardagi zarrachalarning hajmi va massasi molekulyar (chin) eritmalarnikidan bir necha marta katta bo`lganligi uchun kolloid eritmadagi zarrachalarning issiqlik harakat tezligi va demak, diffuziya tezligi ham kichik bo`ladi. Kolloid eritmalardagi diffuziya tezligi bilan zarrachalarning o`lchamlari orasidagi bog`lanish dastlab I.G. Borshchov tomonidan topilgan va diffuziya tezligi zarracha radiusiga nomutanosib ekanligi ko`rsatilgan.Diffuziya tezligi Fik aniqlagan qonuniyatlarga bo`ysunadi. Fik qonuniga muvofiq, eritmaning bir-biridan dx oraliqda turgan ikki joyi o`rtasidagi konsentratsiyalar ayirmasi dc bo`lsa, eritmaning katta konsentratsiyali joyidan kichik konsentratsiyali joyiga q yuza orqali dt sekundda o`tadigan modda miqdori dm ni (mol xisobida, 1 molda 6,024.1023 kolloid zarracha mavjud) quyidagi tenglama bilan hisoblab topish mumkin:Yüklə 199,49 Kb. Dostları ilə paylaş:
|