Ma’ruza №4. Mavzu: Ishdan chiqishlarning klassifikatsiyasi Reja

Ishga tushishdagi ishdan chiqishlar.- mashina ishlashining boshlang‟ich 
davrida yuzaga keladi, asosan uning ishlab chiqaruvchi korxanada etarli 
tekshirilmaganligidan paydo bo‟ladi. U ekspluatatsiyaning birinchi-ikkinchi oyida 
yuqori ko‟rsatkichga ega bo‟ladi va keyingi oylarda to‟liq yo‟qoladi. 
Tasodifiy ishdan chiqishlar- har xil yashirin defektlar sababli yuzaga 
keladi, bu defektlarni mavjud tekshirish metodlari bilan bartaraf qilina olinmaydi. 
Bu ishdan chiqishlar butun ekspluatatsiya davri mobaynida kichik, lekin doimiy 
intensivlikga ega boladi. 
Yeyilish tufayli ishdan chiqishlar- odatda bir necha yil ekspluatatsiya 
qilingandan so‟ng yuzaga kela boshlaydi. Ekspluatatsiya ohiriga kelib bu ishdan 
chiqishlarning intensivligi birdaniga oshadi va tezda 100%ga etadi. Bu xil ishdan 
chiqishlarning yuzaga kelishi har xil sovitish mashinalari uchun turlichadir: 2-3 
yildan to 15-20 yilgacha. 
4.2.Tasodifiy kattaliklarning taqsimlanishi 
Muhandislik topshiriqlarini yechishda, masalan, mashina va jixozlar 
vositalari detallari, agregatlarini almashtirishga bo„lgan talabni aniqlashda yoki 
ehtiyot qismlar ishlab chiqarishni rejalashtirishda buyumlarning o„rtacha ishlash 
muddatini (resursini) va ushbu o„rtacha miqdor atrofida ayrim resurslarning 
qanday guruhlanishini bilish zarur. Shu sababli tasodifiy kattaliklarning 
taqsimlanish qonunlarini bilish katta ahamiyatga ega 
(4.1.) 
 bu yerda: p – nisbiy buzilishlar ulushi;
 m – oraliqdagi buzilishlar soni;

N – kuzatuvdagi buyumlar soni.
N
m
p


---

 Tasofidiy kattaliklarning taqsimlanish qonunlari buzilishlarning kelib 
chiqish sabablariga bog„liq.
4.3.Ishdan chiqishlar intensivligi 
 
Ishdan chiqishlar intensivligi - t-vaqt intervalidagi ishdan chiqishlar 
sonining interval boshlangunicha soz holda qolgan buyumlar N(t) ga nisbatiga 
teng. 
(4.2) 
Bu yerda
(4.3) 
ishlash vaqtidagi ishdan chiqishlar sonining yig‟indisi.
chegarada xaqiqiy yoki ehtimoliy ishdan chiqishlar intensivligini 
topamiz. Ishdan chiqishlar intensivligi ham, ishdan chiqishlar chastotasi kabi 
vaqtning funksiyasidir.
(4.4) 
Kichik sovitish mashinalari uchun hisobiy xizmat muddati 10-15 yilni 
tashkil etadi. Puxtalikning o‟lcham birligi qilib bir yilda 100ta mashinaga to‟g‟ri 
keladigan ishdan chiqishlar soni olingan λ%/yil.


i
i
i
i
i
t
t
m
N
m
t
t
N
m









)
(
)
(






t
i
i
t
m
t
m
1
0
)
(
0


i
t
dt
dm
t
m
N
t



)
(
1
)
(


---