Ma`ruza Ma`lumotlar bazasida rеlyatsion modеl va munosabatlar



Yüklə 1,22 Mb.
səhifə6/6
tarix30.11.2022
ölçüsü1,22 Mb.
#71441
1   2   3   4   5   6
drSVHLuJVrUeZbLTaq7iBAvib1UC2A9HMfT9d8bJ

Birga ko`p bog`lanish

  • «Birga-ko‘p» bog‘lanishda asosiy jadvaldagi bitta ma’lumotga bo‘ysinuvchi jadvaldan bir qancha ma’lumot to‘g‘ri kelishi mumkin. Bo‘ysinuvchi jadvaldagi bunday ma’lumotlarni tanlash – filtratsiya deb yuritiladi.
  • Bunday bog‘lanish «tashqi kalit – birlamchi kalit» juftligi bilan amalga oshiriladi.
  • Misol tariqasida kutubxonani keltirish mumkin:
    • Asosiy jadvalda o‘quvchini ma’lumotlari saqlanadi;
    • Bo‘ysinuvchi jadvalda olgan kitoblari haqida ma’lumot saqlanadi.

Mah_tur_id

Mahsulot_turi

Miqdori

1

Non

2

Go`sht

3

Qandolat

4

5

Mahsulot_id

Mah_tur_id

Mahsulot_nomi

Miqdori

1

1

Non

2

1

Bulochka

3

2

Mol go`shti

4

2

Qo`y go`shti

5

2

Kolbasa

Ko`pga bir bog`lanish

  • «Birga-ko‘p» va «Ko‘pga-bir» bog‘lanishalari faqat yo‘nalishi bilan farq qiladi.
  • Agar «Ko‘pga-bir» bog‘lanishida asosiy jadval tomondan emas bo‘ysinuvchi jadval tomondan qarasak u holda «Birga-ko‘p» bog‘lanishga aylanadi.

Ko`pga ko`p bog`lanish

  • «Ko‘pga-ko‘p» bog‘lanishida bir vaqtni o‘zida asosiy va bo‘ysinuvchi jadvallarda ko‘p ma’lumotlar bir-biriga mos keladi.
  • Masalan, institutda darslar jadvalini loyixalashda auditoriya raqamlari va o‘quv guruxlari haqida ma’lumotlar saqlovchi jadvallar o‘rtasida bog‘lanish o‘rnatiladi

Masalliq_id

Masalliq_nomi

1

Piyoz

2

Go`sht

3

Tuz

4

Kartoshka

Taom_id

Taom_nomi

1

Osh

2

Manti

3

Sho`rva

ID

Masalliq_id

Taom_id

1

1

1

2

1

2

3

1

3

4

2

1

5

2

2

6

2

3

Bog`langan jadvallar bilan ishlash

  • Bog‘lanish maydonini o‘zgartirish bog‘lanishni buzilishiga olib kelishi mumkin. Shuning uchun asosiy va bo‘ysinuvchi jadvallarda mos o‘zgartirishlar qilish kerak.
  • Asosiy jadvaldan ma’lumotlarni o‘chirganda bo‘ysinuvchi jadvaldan ham unga mos ma’lumotlarni o‘chirish kerak (kaskad).
  • Bo‘ysinuvchi jadvalga ma’lumot qo‘shganda bog‘lanish maydoni qiymati asosiy jadval bog‘lanish maydoni qiymati bilan bir xil bo‘ladi

Mustaqil bajarish uchun masalalar

  • Shifoxona MB va unda Bemor jadvalini yarating. (id_bemor, FISh, kasallik_turi, tel_raqam, manzili, e-pochta). INSERT komandasi yordamida jadvalga 4 qator ma’lumot yozing. SELECT orqali tanlash amalini bajaring.
  • Maktab MB va unda O’quvchilar jadvalini yarating. (id_o’quvchi, FISh, yoshi, sinfi, tel_raqam, manzili, e-pochta). INSERT komandasi yordamida jadvalga 4 qator ma’lumot yozing. SELECT orqali tanlash amalini bajaring.

Nazorat savollari

Nazorat savollari

  • Ma’lumot baza modeli nima
  • Ierarxik (shajara) modeli ma’lumot modeli va uning asosiy xarakteristikalari
  • Tarmoqli model ma’lumot va uning asosiy xarakteristikalari
  • Mashqlar.

  • Ierarxik modelga misol ketiring va uni sxemasini chizing.
  • Tarmoqli modelga misol ketiring va uni sxemasini chizing.
  • Berilgan ierarxik (shajara) modeli ma’lumot modeli jadval ko‘rinishda tasvirlang

Yüklə 1,22 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin