Bunda(1) Kgidr -kuchsiz kislota va kuchli asosdan hosil bo`lgan tuzlarning gidrolizlanish konstantasi:
(2)
Bunda(2) Kgidr-kuchsiz asos va kuchli kislotadan hosil bo`lgan tuzlarning gidrolizlanish konstantasi:
(3)
Bunda Kgidr-kuchsiz kislota va kuchsiz asosdan hosil bo`lgan tuzlarning gidrolizlanish konstantasidir.
Gidrolizlangan molekulalar sonining eritilgan umumiy tuz molekulalari soniga nisbati gidrolizlanish darajasi deyiladi va h harfi bilan belgilanadi.
Gidrolizlanish darajasi gidroliz natijasida hosil bo`ladigan kislota yoki asosning kuchiga, konsentrasiya va temperaturaga bog`liq bo`ladi. Tuz eritmasining konsentrasiyasi kamayishi bilan gidrolizlanish darajasi ortadi, masalan: gidrolizlanishi
Na2CO3 + H2O NaHCO3 +NaOH
(t = 250C)tenglama bilan ifodalanadigan tuzning gidrolizlanish darajasi konsentrasiya kamayishi bilan quyidagicha o`zgaradi:
C(mol/ l) 0,2 0,1 0,05 0,01 0,005 0,001
h% 1,7 2,9 4,5 11,3 16 34
Temperatura ortishi bilan ham gidrolizlanish darajasi ortadi. Masalan: gidrolizlanishi quyidagicha
CrCI3 + H2O Cr(OH)CI2 + HCI (C = 0, 01 mol/ l)
ifodalangan tuzning gidrolizlanish darajasi temperatura ortishi bilan quyidagicha ortadi:
t0 (C0 ) 0 25 50 75 100
h (% ) 4,6 9,4 17 28 40
Gidrolizlanish darajasi bilan kuchsiz elektrolitlarning dissosilanish darajasi orasida o`xshashlik borligi ko`rinib turibdi.
Shuning uchun suyultirish qonunidan foydalanib, h bilan Kgidr- orasidagi bog`lanishni quyidagi tenglamalar yordamida ifodalash mumkin:
1.kuchli asos va kuchsiz kislotalardan hosil bo’lgan tuzlarning gidrolizlanish darajasi h=0.01 bo’lganlari uchun va boshqa xildagi tuzlarning gidrolizlanish darajalarining formlalari bo’lib, umumiy holda quyidagicha bo’ladi: