Mashinasozlik texnologiyasi fakulteti mashinasozlik texnologiyasi kafedrasi mashinasozlik texnologiyasi

Tekshirish uchun savollar

1. 
   Yakka ICh-ni tavsiflab bering?
   
2. 
   Seriyalab ICh qanday turlarga ajratiladi? Tavsiflab bering
   
3. 
   Ommaviy ICh-ni tavsiflab bering?
   
4. 
   Operatsiyalar boglanish koefisenti deb nimaga aytiladi?
   
5. 
   To’g’ri oqimli ommaviy potokli ishlab chiqarishni ta`riflang.
   
6. 
   Ishlab chiqarish taktini ta`riflang.
   

4 M A R U Z A
Mavzu Vaqt me`yorlari
Mazu rejasi:

1. 
   Tehnik vaqt me’yori.
   
2. 
   Me’yorlashning uch usuli.
   
3. 
   V1aqt me’yirining tarkibi.
   
4. 
   Tehnologik vaqtni meyorlash usullari
   
5. 
   Donabay vaqtning tarkibiy qismi, asosiy tushunchalar
   
6. 
   Donabay vaqt formulasi va uning tashkil etuvchilari
   

1. 
   Tehnik vaqt me’yori
   

Alohida operatsiyalarning vaqt me`yorlarini aniqlash texnik me`yorlash deyiladi.
Quyidagi mehyorlarni belgilash majburiydir:
a) Ish unumdorligini uzluksiz oshirib borish va ishlab chiqarishni barcha vositalaridan samaraliroq foydalanish talabi;
b) Ishlab chiqarishni rejalashtirish uchun ishonchli dastlabki mahlumotlarni tahminlash zarurati.
Berilgan ishlab chiqarish uchun eng qulay, mahlum tashkiliy-texnik sharoitda texnologik operatsiyani bajarish uchun zarur bo’lgan belgilangan vaqt texnik vaqt mehyori deb ataladi.
Texnikani zamonaviy yutuqlariga tayanib, ishlab chiqarishni ilg’or ish tajribalariga asoslanib, ish uslublarini qo’llash sharoitida dastgox, asbob va boshqa ishlab chiqarish vositalarini ishlatilish imkoniyati.
Vaqt mehyorini teskari qiymati texnik ishlab qo’yish mehyori deyiladi.
dona vaqt birligida.
Mahlum vaqt oralig’ida ishlab qo’yish mehyori (masalan bir smenda).

2. 
   Me’yorlashning uch usuli.
   

Mehyorlashni uchta usuli mavjud:
a) Tajribaviy – statistik;
b) hisoblash – analitik;
v) yig’indi – tenglashtirish:
Tajribaviy – statistik usulda, mehyorlashda, vaqt mehyori butun bir operatsiyaga uning elementlari bo’yicha hisoblanmasdan, unga o’xshash operatsiyani bajarishdagi haqiqiy vaqtni o’rtacha sarfi to’g’risidagi statistik mahlumotlarga asoslanib belgilanadi.
Bu usulni kamchiligi shundan iboratki, oldingi ish unumdorliklarda erishilgan yutuqlarga asoslangan va ilg’or ish tajribalari hamda texnik yutuqlarini o’zida aks ettirmaydi.
Xisoblash – analitik usulida mehyorlashda, jixozning ishlatilish xususiyatlaridan unumli foydalanishda, operatsiya elementlarining davomiyligini xisoblash yo’li bilan vaqt mehyori aniqlanadi.
Yig’indi – tenglashtirish usuli bilan mehyorlashda barcha operatsiya uchun yig’indi vaqt mehyori, mehyorlashtirilishi kerak bo’lgan operatsiyani, shunga o’xshash operatsiyalarda, xisoblash – analitik usulida belgilangan vaqt mehyoriga ega bo’lgan boshqa o’lchamdagi tayyorlanmalarning ishlov berish operatsiyalari bilan taqqoslash yo’li bilan belgilanadi. Bu usuldan taxminiy vaqt mehyori bilan chegaralanishi mumkin bo’lgan hollarda, tsexlarni loyixalashda foydalanish mumkin.

3.