Masofaviy ta’lim nima?

Masofaviy Ta’lim Assotsiatsiyasi (USDLA) 
ta’rifiga ko‘ra, 
masofaviy o‘qitish texnologiyasidan qat’i nazar, masofadan turib amalga oshiriladigan har qanday 
vositachilik yo‘riq­ nomasidir.
Bugungi kunda masofaviy ta’limni tashkil etuvchi narsalarning aksariyati elektron 
vositalar yordamida amalga oshiriladi. O‘qitish dasturlari nafaqat kompyuterlar, balki sun’iy 
yo‘ldoshlar, video te- lefonlar, interaktiv grafikalar, javob terminallari va boshqalardan 
foydalanadi.
Masofaviy ta’lim — masofadan turib o‘quv axborotlarini almashuv- chi vositalarga 
asoslangan, o‘qituvchi maxsus axborot muhiti yordamida, aholining barcha qatlamlari va chet ellik 
ta’lim oluvchilarga ta’lim xizmatlarini ko‘rsatuvchi ta’lim majmuasidir.
Masofaviy o‘qitish tizimi 
— masofaviy o‘qitish shartlari asosida tashkil etiladigan o‘qitish 
tizimi. Barcha ta’lim tizimlari singari masofaviy o‘qitish tizimi o‘zining tarkibiy maqsadi, 
mazmuni, usullari, vositalari va tashkiliy shakllariga ega.
Xorijiy tajribalarga qaralganda, masofaviy ta’limning asosiy ishtirokchilariga odatda 
talabalar, professor-o‘qituvchilar, moderator,
tyutor, edvayzer, fasilitatorlar, invigilator, 
yordamchi xodimlar va ma’murlar kiradi, ularning har biri alohida mihim ahamiyatga ega. 

---

Talabalarning o‘quv ehtiyojlarini qondirish har bir samarali masofaviy ta’lim dasturining 
asosiy maqsadi hisoblanadi. Ta’lim mazmunidan qat’i nazar, talabaning asosiy roli o‘rganishdir. 
Ammo har qanday masofaviy ta’limning muvaffaqiyati, birinchi navbatda, uning professor-
o‘qituvchilariga bog‘liq.
Moderator 
— masofaviy ta’lim negizida tashkil etilayotgan semi- nar, trening, davra 
suhbati va forumlarga boshchilik qiluvchi (bosh- qaruvchi) pedagog u muloqot jarayonining 
to‘g‘ri tashkil etilishini ta’minlaydi, bildirilayotgan fikrlarni umumlashtiradi, zarur bo‘l- ganda 
ularni to‘g‘rilaydi, ta’lim oluvchilarning mustaqil fikrlash va ishlash qobiliyatlarini rivojlantiradi, 
bilish faoliyatlarini faol- lashtiradi.
Tyutor 
(lot. “tutorem”) — o‘quv kurslari uchun interfaol metodlarni tanlovchi, ma’ruza 
o‘qituvchisi bilan talaba o‘rtasida ta’limiy aloqani o‘rnatuvchi ustoz, murabbiy.