Mavzu: Natural va butun sonlarga doir masalalar yechish 3-dars: Umumiy bo‘luvchi va umumiy karrali. EKUB va EKUK. Oxirgi raqam. Butun sonlar
M1: Sonlarning eng katta umumiy bo‘luvchisi(EKUB) va eng kichik umumiy karralisi(EKUK), ular orasidagi bog‘lanish, Yevklid algoritmidan masalalarni yechishda foydalanish
M1: Sonlarning eng katta umumiy bo‘luvchisi(EKUB) va eng kichik umumiy karralisi(EKUK), ular orasidagi bog‘lanish, Yevklid algoritmidan masalalarni yechishda foydalanish
M2: Darajali sonlarning oxirgi raqamini topish qoidalarini o‘rganish va masalalarda qo‘llash
M3: Butun sonlarga doir turli qiyinchilikdagi masalalarni yechishni o‘rganish
DARSNING MAQSADI
MATNLI MASALALAR
Oldingi darsimizda bo‘linish belgilari va qoldiqli bo‘lishga doir turli xil qiyinchilikdagi masalalarni ko‘rib o‘tdik. Bugungi darsimizda ham shularga asoslangan holda, yanada yangi va qiziqarli bilimlarga ega bo‘lasiz.
OLDINGI DARSLARGA BIR NAZAR EKUB → Bir nechta sonning har biri qoldiqsiz bo‘linadigan songa shu sonlarning umumiy bo‘luvchisi deyiladi → Berilgan sonlarning har biri bo‘linadigan eng katta son shu sonlarning eng katta umumiy bo‘luvchisi(EKUB) deyiladi 1-Masala
EKUB(48;60) ni toping Berilgan sonlarni va ko‘rinishida tub ko‘paytuvchilarga ajratamiz. Yevklid algoritmi → Sonlarning EKUB ini topishda Yevklid algoritmidan ham foydalaniladi. Bu algoritm bo‘lganda tenglikka asoslangan EKUB(119;51) = EKUB(119 - 51;51) = EKUB(68;51) =
= EKUB(68 - 51;51) = EKUB(51;17) = 17
2-Masala
Yevklid algoritmi yordamida EKUB(119;51) ni toping Ixtiyoriy natural soni uchun kasr qisqarmas ekanini isbotlang Yevklid algoritmi Yechish: Yevklid algoritmidan foydalanamiz