ekanidan foydalanamiz.
NBS(2020) = (2+1)(1+1)(1+1)=12
Natural bo‘luvchilari yig‘indisi(NBY)
→ ko‘rinishida tub ko‘paytuvchilarga ajraladigan sonning natural bo‘luvchilari yig‘indisi
NBY(N) = formula yordamida topiladi
9-Masala
1000 sonining natural bo‘luvchilari yig‘indisini toping
ekanini bilgan holda quyidagini topamiz:
SONNING OXIRGI RAQAMINI TOPISH
, ,…; , 1,…;
, ,…; , ,…
ekanidan 0,1,5,6 raqamlari bilan tugaydigan darajali sonlarning oxirgi raqami shu raqamlarning o‘zi bilan tugar ekan
, , , ,…
, , , ,…
ekanidan 4 va 9 raqamlari bilan tugaydigan darajali sonlarning oxirgi raqami har 2 davrdan takrorlanishini ko‘rish mumkin
SONNING OXIRGI RAQAMINI TOPISH
- , 4, , , , ,…
- , , , , , ,…
- , 49, , , , , …
- , , , , , , …
ekanidan 2,3,7,8 raqamlari bilan tugaydigan darajali sonlarning oxirgi raqami har 4 davrdan takrorlanishini bilib oldik
10-Masala
‒ ifodaning oxirgi raqamini toping
MASALALAR
Yechish:
2015:4=503(3 qoldiq)
Demak, - = …1+…1-…2=…0
BUTUN SONLAR
→ Natural sonlar, ularga qarama-qarshi sonlar va nol butun sonlar to‘plamini tashkil qiladi. Butun sonlar to‘plami Z harfi bilan belgilanadi
…, -3, -2, -1, 0, 1, 2, 3, …
Butun sonlar ustida ham ko‘pgina amallar bajarib, turli xil qiyinchilikdagi masalalarni yechish mumkin.
11-Masala
Raqamlari yig‘indisi 2001 ga teng bo‘lgan eng kichik natural sonning birinchi raqami nimaga teng?
MASALALAR
Yechish: Son kichik bo‘lishi uchun:
a) xonalari soni iloji boricha kamroq;
b) birinchi raqami iloji boricha kichik bo‘lishi kerak.
2001=9∙222+3 ekanidan sonda 222 ta 9 va 1 ta 3 raqami bo‘lishi mumkin. 3 raqamini sonning oldiga qo‘ysak, u biz izlagan eng kichik son bo‘ladi. Javob: 3
Dostları ilə paylaş: |