Matematika o‘qituvchilar uchun metodik qo‘llanma Yangi nashr

90 + 3 = 93
86 + 7 = 93. 
3) 74 + 6 = 80 80 + 3 = 83
74 + 9 = 83.
6. 
O‘quvchilarga yo‘llanma bera-
miz. Ko‘pburchaklarni chizamiz va 
ularning perimetrlarini hisoblaymiz. 
1) 2 + 8 + 8 + 2 + 8 + 8 = 36 cm. 
2) 4 + 2 + 2 + 4 + 2 + 2 = 16 cm.
3) 2 + 2 + 2 + 2 + 2 + 2 + 2 + 2 + 2 + 2 
= 20 cm.
@edurtm_uz

---

A
b
D
55
9-DARS: 
KO‘PBURCHAK VA UNING PERIMETRI
Maqsad:
ko‘pburchaklarni taniydi, farqlaydi, uning elementlarini biladi. 
Uning peremetrini hisoblaydi (formulasiz).
1. 
Mavzu bo‘yicha tushuncha beriladi. Qanday shakllar berilgan? Nomla
-
rini aytamiz (to‘rtburchak, beshburchak, ko‘pburchak). Kim chaqqon? Birga
-
likda shakllarning perimetri nimaga tengligini hisoblaymiz. 
To‘rtburchakning perimetri: 2 cm + 2 cm + 2 cm + 2 cm = 8 cm ga teng. 
Beshburchakning perimetri: 3 cm + 3 cm + 3 cm + 3 cm + 4 cm = 16 cm 
ga teng. 
Ko‘pburchakning perimetri: 2 cm + 4 cm + 4 cm + 4 cm + 4 cm + 2 cm = 
20 cm ga teng. 
O‘qituvchi o‘quvchilar topshiriqni bajarayotganda quyidagilarga e’tibor 
qaratadi: shakllar va o‘lchov birliklarining to‘g‘ri aytilishi va yozilishiga. 
2. 
Rasmda ranglarga ajratib ko‘rsatilgan kataklarni sanaymiz va ular asosi
-
da berilgan jadvalni to‘ldiramiz. Yashil rangli katak nechta? (16 ta ) Qizil rangli 
kataklar-chi? (16 ta) Siyohrang kataklar-chi? (16 ta) Sariq kataklar-chi? (28 ta) 
E’tibor beramiz: jadvalda qaysi rangdagi kataklar so‘ralmagan? (Jigar
-
rang (16 ta) Pushti rangdagi kataklar (8 ta) Demak, jadval bo‘yicha so‘ralgan 
rangli kataklar soni 76 ta. Jami rangli kataklar soni 100 ta.
3. 
Aqlni charxlaymiz. O‘quvchilardan to‘g‘ri to‘rtburchakning perimetrini 
topish usullari haqida so‘raladi. Ma-
salaning sharti bilan tanishtiramiz 
va javobini topamiz. Bo‘yi 20 metr, 
eni 30 metr bo‘lgan yer maydonini 
o‘rash uchun necha metr devor qu-
rish kerak? 
Yechilishi: