Mavzu : kod relyatsion algebrasi. Relyatsion hisoblash. Reja: Ⅰ. Kirish. Ma’lumotlarning relyatsion modeli

“Relyatsion tizim bir qancha tillarni va terminallar bilan ishlashning bir necha rejimini qo’llab quvvatlashi lozim (masalan, blankalarni to’ldirish rejimi). Har qanday til operatorlari ishni to’liq ifodalaydi, simvollar qatori ko’rinishida berilgan o’zining aniq sintaksisiga ega bo’ladi. Undan tashqari u quyidagi ammallarni beradi: 1.Ma’lumotlarning bayonini 2.Ifodani bayonini 3.Ma’lumotlarni manipulyatsiyalashni 4.Maqsadni chegaralanganligini 5.Tranzaksiya chegarasini”.

Kesishgan so‘rov yaratish Misol tariqasida "Borey" ma’lumotlar bazasi uchun kesishgan so‘rov yaratamiz xar oylik mahsulot sotuvini chiqarish uchun. Ma’lum davrdan so‘ng masalan xar oy yoki кварталdan so‘ngnatijalardan iborat jadvallar grafiklar yaratish uchun ishlatiladi. Quyidagi kadamma kadam kesishgan so‘rov yaratish jarayonida so‘rovlarda yangi hisoblanuvchi maydonlar yaratish uchun ifodalardan foydalanish ko‘rsatilgan. Shunday qilib satrlarda mahsulotlar ularga mos ustunlarda oylik sotuv hajmlari chikariluvchi kesishgan so‘rov yaratamiz.

Kesishgan so‘rov yaratish

Ustunlar fiksirlangan sarlavhalaridan kesishgan so‘rovlarda foydalanish

So‘rovda detalizatsiya darajasini o‘zgartirish

• 
  Tahlil uchun qulay tasavvur yeki qulay grafik yaratish uchun kurilgan so‘rov satrlari va ustunlari sonini qisqartirish mumkin. Buning uchun mahsulot tipi bo‘yicha xar квартал foydani chiqaradigan kesishgan so‘rovni yaratamiz. Bunday so‘rovni yaratish uchun:
  
• 
  Yaratilgan so‘rovga "Типы" (Categories) jadvalini qo‘shing.
  
• 
  So‘rovda "КодТовара" va "Марка" ustunlarini "Типы" jadvalining "КодТипа" va "Категория" ustunlari bilan almashtiring. Buning uchun ortiqcha ustunlarni o‘chiring, so‘ngra kerakli ustunlarni so‘rov blankiga ko‘chiring. Ikkala ustunning Перекрестная Таблица (Crosstab) yacheykalarida Заголовки строк (Row Heading) qiymatni tanlang.
  
• 
  Выражение! (Expl) ustunidagi Format([ДатаРазмещения];"""Квартал ""q") ifodani o‘zgartiring, bu ifoda ustunlar sarlavhalari "Квартал 1", "Квартал 2", "Квартал 3", "Квартал 4" aniqlaydi. Bir necha qavs Квартал so‘zi va bo‘shlik belgisi satr sifatida, q – format sifatida kelishini ko‘rsatish uchun ishlatiladi.