Mavzu №6 kesish zonasida kesish jarayonidagi issiqlik xodisalari reja: Eksperimental formulalar

R_z=K_z b ^XRz S^YRz
Keng keskichlar bilan toza yunishda (shakl-79) kesish chukurligi odatda axamiyatga ega emas (t < 1 mm) va kesik qalinligini namoyon etadi, surish esa bir necha Unlab milpilotrga erishishit mumkin va kirindi kesiminiing eni xisoblanadi, ya`ni t=a, S=b
Agarda bunda (58) formulada qabul qilingan a va daraja kursatkichlarini saqlanib qolinsa, u xolda (59) formula quyidagi kurinishni qabul qiladi.
R=SR<sub>z</sub> t<sup>XRz</sup> s<sup>YRz</sup>
ya`ni t va S kursatkichlar joylarini almashtirishadi
Tugri qirindidan teskari qirindiga aylanishda, daraja kursatkichi qiymatini Uzgarishi birdaniga emas, balki asta-sekin sodir buladi: nisbatining qiymatini namoyishi Ulchovi buyicha kursatkich surishda Usadi.
Bu kursatkichlarining Uzgarish qonuniyatini birinchi bUlib professor N.I.Zorev juda murakkab umumlashgan formulada ifodalangan. Bu formulani birqancha soddalashtirilgan kurinishini quyidagicha ezish mumkin.
(90`)
P_z=K_za

K_z, KcR, m qiymatlar ishlov beriladigan monorialning mexanik xossalariga va oldingi burchakga bog’liq buladi.

(90) formulaga a va v larni qiymatlarini qUyib uni quyidagi kurinishga olib kelamiz:
(91)
Ayrim xollarda pulat 20 cha =15⁰ va = 90⁰ bulgan keskichlar bilan ishlov berishda:

P_z=CP_zt (91`)

Bu formula yuqoriga baen etilgan kUrsatgichlar Uzgarishi qonuniyatiga muvofiq buladi:
- nisbatini kamsayishi bilan kursatkich kesish chukurligida kamayadi, surishda esa kursatkich Usadi. t=S bulganda kursatkichlar bir xil bUlib qoladilar (XR_z=YR_z = 0,9); t>S bulganda XR_z>YR_z; t bulganda XR_zz =+15⁰ va =45⁰ bulganda (60) formula qutsidagi kurinishni qabul qiladi:

P_z=CP_zt s (92)

Bunday xolda 2t=S bulganda XR_z va YR_z kursatkichlar teng bUlib qoladilar; 2t bulganda "teskari" qirindi joyiga ega buladilar, bunga XR_z < YR_z qiymatlar muvofiq buladi.

Eksperimental ma`lumotlarga tUla muvofiq bUlmagan XR_z va YR_z qiymatlarni beradi. Agar (61) formuladagi Unli natural logarifm Urniga nisbatan qUyilsa yanada aniq bulgan muvolfiqlikka erishiladi.
Plandagi asosiy burchagi (=30⁰-90⁰) va plandagi yordamchi burchagi ₁>0 bulgan oddiy Utuvchi keskin bilan ishlashda nisbat qoida buyicha, xar doyim birdan katta buladi, va kesish kuchining amaliy formulasi (89) unda qabul qilingan kUrsatgich kiymatlari bilan tUlasiga kullaniladi va etarlicha aniq natijani beradi. Bunday xolda (91) murrakab formuladan foydalanish zaruriyati tug’ilmaydi.
Surish yUnalishiga parallel joylashgan (plandagi yordamchi burchak =0) va ortiqcha grebeshkalarni tushuruvchi kushimcha yoki zachistnoy kesuvchi qirrali keskichlar uchun R_z=F(t, S)bog’liqlikda aloxida tUxtalib Utish zarurdir. Bunday keskichlarni ishlashida

XR_z va YR_z kursatkichlar qiymatlari buyicha yaqin yoki xatto teng bUlib qoladilar.

Birga yaqin bulgan nisbatda (61) formuladagi juda kichik bulgan qiymatga ya`ni ga eotibor berilmaydi. U xolda XR_z=YR_z=KR_z va formula quyidagi sodda kurinishda keladi:

R_z=CR_z(tS)^KcR=CR_zF^KcR (93)

Bunday kurinishdagi R=F(t,S) bog’liqlik 1959 yil normativlarda qabul qilingan.Bunda KcR=0,9 buladi, bu (91) formulaga muvofiqdir, agarda unga t=S yoki qUyilsa.

SHunday qilib burchagi ₁=0 bulgan keskichlar uchun normativlar buyicha P_z=f(t,s) bog’liqlik quyidagi kurinishda namoyon bulishi mumkin.
R_z=CR_z(tS)^0,9=CR_zF^0,9
Anologik struktura formulasi, amaliy formulani (89) tubdan Uzgartirish va soddalashtirish yUli bilan olingan bulishi mumkin.
nisbatini S bilan belgilab ( =C) va tS=F bulishini tezda tutgan xolda t va S nisbatan ikkita tenglikni F=tS C= echamiz. t=F^1/2 C^1/2, S=F^1/2 C ^-1/2 topamiz.
(91) formulaga t va S qiymatlarini qUyib va S ni orqali almashtirganimizdan sUng quyidagini topamiz.

,

deb belgilaymiz.

U xolda
(93`)
bulganda
(93`, a)
SHunday qilib F=const bulganda R_z qiymati nisbat oshishi bilan Usadi.
Biroq shuni kUzda tutish lozimki (93) formula faqatgina t>S bulganda tugri xisoblanadi.
Agarda nisbat Uzgarishini kesish kuchiga ta`siri eotiborga olishmay va bUlsa u xolda quyidagi sodda formulani xosil qilish mumkin
(93``)
bu faqatgina agarda nisbat doimiy yoki chegaralarda Uzgarishi ma`lum bulgan taqdirdagina foydalaniladi. Agarda 2,5 10 bUlsa (bu obdirochnqy qirindilar uchun xrakterlidir) =5 Urtacha qiymatni va Cr`=CR_z 5^1/6=1,22 CR_z qabul qilinadi. Lekin bunday cheklanishda 9% gacha etuvchi R_z ni aniqldashdagi xatolikni olamiz. Agarda nisbat qiymati juda katta chegarada Uzgarsa, u xolda (93) formula juda muxim xatolikni beradi.
Faqat kushimcha kesuvchi qirrali keskichlar bilan ishlashda, qachonki nisbat tor chegarada Uzgarsa (93) kurinishdagi formula kullanilishi mumkin. Bu esa shu xos uchun qabul qilingan formuladir (93 formulaga qara).