Mavzu: Bolalarning maktab ta’limiga tayyorgarligiga ta’sir etuvchi omillar

Amaliy metodlar.
O‘yin. Tabiatning oddiy hodisa va predmetlari haqida bolalarning tasavvurlarini kengaytirish maqsadida o‘tkaziladigan kuzatishlar bilan bir qatorda xilma xil o‘yinlardan keng foydalaniladi. Bu o‘yinlarda bolalar sezuvchanlik tajribasini orttiradilar, egallagan bilimlarini ijodiy o‘zlashtiradilar. Bolalarni tabiat bilan tanishtirishda didaktik xarakterli va ijodiy o‘yinlardan foydalaniladi.
Didaktik o‘yinlar. Didaktik o‘yinlarda bolalar o‘zlarida tabiatdagi predmet va hodisalar hayvonlar va o‘simliklar haqida mavjud bo‘lgan bilimlarni aniqlaydilar, musitahkamlaydilar, kengaytiradilar. Ko‘pgina o‘yinlar bolalarni umumlashtirish hamda klassifikatsiya qilishga o‘rgatadi. Didaktik o‘yinlar, xotira, diqqat, kuzatuvchanlikning o‘sishiga yordam beradi. Bolalarni mavjud bilimlardan yangi sharoitlardan foydalanishga o‘rgatadi. Turli aqliy jarayonlarni faollashtiradi. Lug‘atni boyitadi. Bolalarda birgalikda o‘ynash ko‘nikmasini tarbiyalashga yordam beradi. O‘yin mashqlari predmet va hodisalarni sifati hamda xususiyatlariga ko`ra farqlashga o‘rgatadi. Kuzatuvchanlikni o‘stiradi. Bu o‘yinlar butun guruh bolalari bilan yoki ularning bir qismi bilan o‘tkaziladi. O‘yin mashqlari kichik va o‘rta guruhlarda alohida ahamiyatga ega. Katta guruhlarga esa u ta’limiy faoliyatning bir qismi hisoblanadi.
Harakatli o‘yinlar.Tabiatshunoslik xarakteridagi harakatli o‘yinlar hayvonlarning xatti-harakati ularning hayot tarziga taqlid qilish bilan bog‘liq. Bolalar bu o‘yinlarda harakatlarga tovushlarga taqlid qilib bilimlarni chuqurroq egallaydilar. O‘yindan zavqlanish bolalardagi tabiatga bo‘lgan qiziqishni chuqurlashtiradi.
Ijodiy o‘yinlar. O‘yinda bolalar ta`limiy faoliyat, ekskursiya, kundalik hayot jarayonida olingan tasavvurlarni aks ettiradilar. Kattalarning tabiatdagi mehnati haqidagi bilimni egallaydilar. Bunda ularda mehnatga ijodiy munosabat shakllanadi. Ular kattalarning tabiatdagi mehnatining ahamiyatini anglab oladilar.Tabiatdagi mehnat. Bolalar mehnat obektlari o‘simliklarning xususiyatlari va sifatlari ularning tuzilishi ehtiyojlari rivojlanishining asosiy bosqichlari o‘stirish usullari o‘simliklar hayotidagi mavsumiy o‘zgarishlar haqida hayvonlar, ularning tashki ko‘rinishi ehtiyojlari, harakat qilish usullari, xatti-harakatlari, hayot tarzlari va uning mavsumiy o‘zgarishlari haqida tasavvurga ega bo‘ladilar. Ular yashash muhiti o‘rtasida mutanosiblik o‘rnatishni hayvonning tabiatdagi hayot tarzi va ularni tabiat burchagida parvarish qilishni o‘rganadilar. Mehnatni tashkil etish shakllari va ularga rahbarlik qilish metodikasi maktabgacha ta`lim davomida murakkablashib boradi. Murakkablashish bolaning yosh imkoniyatlari, shuningdek, mehnat faoliyatining o‘sishi tufayli aniqlanadi.