To’g’ri chiziq- Nuqtalarni ma’lum yo‘nalish bo‘yicha ketma-ket qo‘yib chiqish natijasida to‘g‘ri chiziq hosil bo‘ladi. To‘g‘ri chiziq ikki tomondan chegaralanmagan. To‘g‘ri chiziqlar lotin alifbosining kichik harflari a, b, bilan belgilanadi.
A B
B A
Kesma-A va B toʻgʻri chiziqning bir qismidir. Kesma ikki tomoni chegaralangan to’gri chiziq. U ikkita uch yoki chetki nuqtalarga ega, mana bu kabi:
A B
Nur-bir nuqtadan boshlanadi va bir tomonga qarab cheksiz davom etadi, nur bu tog’ri chiziqning ma’lum nuqtadan boshlanuvchi bir qismidir mana nurning boshlanish nuqtasi bor lekin ohiri yo’q bu kabi:
Har bir kesma uzunligining necha santimetrga teng ekanligini taxmin qilib ko‘ring. Taxminingizni o‘lchash natijalari bilan taqqoslang:
3.9∙x=811–712x+6=1000–914
Uydan maktabga ikki yo’l orqali borish mumkin.
Har qanday ikki nuqtadan faqat bitta to‘g‘ri chiziq o‘tkazish mumkin. To‘g‘ri chiziqning cheki (oxiri) yo‘q. U har ikki tomonga cheksiz davom etgan bo‘ladi. Agar ikki to‘g‘ri chiziq umumiy bitta nuqtaga ega bo‘lsa, ular bu nuqtada kesishadi deyiladi (2 - rasm). M nuqta AB va CD to‘g‘ri chiziqlarning kesishish nuqtasi bo‘ladi. AB kesma chizib, uni faqat bir uchi (masalan, B uchi) tomonga chizg‘ich bilan istalgancha davom ettiramiz (3 -rasm). Natijada, nur hosil qilamiz. U «AB nur» tarzida belgilanadi. Bunda, A nuqta nurning uchi (boshi) deyiladi va u nurni belgilashda har doim birinchi o‘rinda yoziladi. Nur bir tomonga cheksiz davom etgani uchun uning ham oxiri (cheki) yo‘q. AB to‘g‘ri chiziqda olingan O nuqta uni ikkita OA va OB nurlarga ajratadi. Ular bir-birini to‘ldiruvchi nurlar deb ataladi (4 - rasm).
