Mаvzu: boshlang’ich sinflarda matematika o’qitish metodikasi fan sifatida

 
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati: 
1. Jumayеv M.E, Boshlang‘ich sinflarda matеmatika o‘qitish mеtodikasidan praktikum.
(O O‘Y uchun ) Toshkеnt. “O‘qituvchi” 2004 yil.204 b.
 
2. Jumayеv M.E, Boshlang‘ich sinflarda matеmatikadan laboratoriya mashg‘ulotlarini 
tashkil etish mеtodikasi. Toshkеnt. “Yangi asr avlodi” 2006 yil.188 b. 
3.Tadjiyeva 
Z.G.,Abdullayeva 
B.S.,Jumayev 
M.E.,Sidelnikova 
R.I.,Sadikova 
A.V.Metodika prepodavaniya matematiki.-T. “Turon-Iqbol” 2011. 290 b. 
4. Saidova M, Dilova N, Abdullayeva B, ” Ta’limda multimedia texnogiyalardan 
foydalanish”.Toshkent “O‘qituvchi” 2021 yil.201 b. 
5. Saidaova G, Yusufzoda Sh, Yarashov M, ” Matematika o‘qitish metodikasidan amaliy 
mashg‘ulotlar” Buxoro «Durdona» nashriyoti-2021 yil.99 b. 
8-
SEMINAR 
MASHG‘ULOT 
Mavzu: 
Boshlang‘ich sinf matematikasi va matematika o‘qitishning bosqichlari 
orasidagi uzviylik. Metod tushunchasi. 
 
Reja: 
1.
 
Boshlang‘ich sinflarda matematika o‘qitish metodlari. 
2.
 
Induksiya, Deduksiya va analogiya metodlari. 
Maqsad: 
Talabalarda matematika o‘qitish metоdikasida qo‘llaniladigan o‘qitish metоdlari 
haqidagi bilim,malaka va ko‘nikmalarini mustahkamlash.Boshlang‘ich matematika ta’limi 
jarayonida o‘rganilgan o‘qitish metodlarini tadbiq eta bilishni o‘rgatish.
Tayanch tushunchalar
: Metod, Induksiya, Deduksiya va analogiya
 . 
Induksiya metodi bilishning shunday yo‘liki, bunda o‘quvchining fikri birlikdan 
umumiylikka, xususiy xulosalardan umumiy xulosaga o‘sib boradi. Induktiv xulosa – xususiydan 
umumiyga qarab boradigan xulosadir 
. Amaliy metodlar. Malaka va ko‘nikmalarni shakllantirish va mukammalashtirish jarayoni 
bilan bog‘liq bo‘lgan metodlar o‘qitishning amaliy metodlari hisoblanadi. Xususan, bunday 
metodlar jumlasiga yozma va og‘zaki mashqlar, amaliy va laboratoriya ishlari, mustaqil ishlarning 
ba’zi turlari kiradi. Mashqlar asosan mustahkamlash va bilimlarni tatbiq qilish, malaka va
ko‘nikmalarni shakllantirish metodi sifatida qo‘llaniladi.
Mashq deb biror amalni, shu amalni o‘zlashtirish yoki mustahkamlash maqsadida rejali 
ravishda tashkil qilingan takroriy bajarishga aytiladi. Mashqlar tayyorlash, mashq qildirish va ijodiy 
mashqlarga katta ahamiyat beriladi. Ijodiy xaraktyerdagi mashqlarga masalan, masala va misollarni 

---

108 
turli usullar bilan yechish, ifoda bo‘yicha masala tuzish, qisqa yozuv, chizmaga ko‘ra masala 
tuzish, muammoli masalalarni yechish mashqlari va boshqa mashqlar kiradi. 
Induksiya metodi bilishning shunday yo‘liki, bunda o‘quvchining fikri birlikdan 
umumiylikka, xususiy xulosalardan umumiy xulosaga o‘sib boradi. Induktiv xulosa – xususiydan 
umumiyga qarab boradigan xulosadir.. 
Deduksiya bu, umumiy qoidalardan xususiy misollarga va konkret qoidalarga o‘tishdir. 
Analogiya – 
shunday xulosaki, bunda predmetlar ba’zi belgilarining o‘xshashligi bo‘yicha 
bu predmetlar boshqa belgilari bo‘yicha ham o‘xshash, degan taxminiy xulosa chiqariladi. 
Analogiya “xususiydan xususiyga boradigan”, bir aniq ma’lumotdan boshqa aniq ma’lumotlarga 
boradigan xulosadir.
Talabalar ikki guruhga bo‘linadi. Har bir guruh o‘zidan kelib chiqib nomlanadi va 
guruhlarda ishlash uchun topshiriqlar beriladi: