Mavzu: Buxoro viloyat sharoitida ko’p cho’michli ekskavatorlarni ish

"Buxorodavsuvmaxsuspudrat" DUK

1	Eksk-r	JY-230 ELB	15,5	0,5	Kogon tumanida Ko‘rak zovurini tamirlash-tiklash				Soz
2	Eksk-r	SLG 925 C	15,5	0,5	Buxoro va Vobkent tumanlarida gidrotexnika rek-ya	160	0,25	0,22	Soz
3	Eksk-r	JY-230 ELB	15,5	0,5	Kogon tumanida Ko‘rak zovurini tamirlash-tiklash	50	0,15	0,22	Soz
4	Eksk-r	JY-230 ELB	15,5	0,5	Kogon tuman Toshkuduk tamir-tiklash	150	0,25	0,25	Soz
5	Eksk-r	XE-260-SLL	15,5	0,5	Buxoro tumani MBZ zovurini tam-tiklash	100	0,2	0,22	Soz
6	Eksk-r	SLG 925 LL	9,5	0,9	Kogon tumanida Ko‘rak zovurini tamirlash-tiklash	100	0,2	0,22	Soz
7	Eksk-r	HXW-230 LC	15,5	0,5	Kogon tumanida Ko‘rak zovurini tamirlash-tiklash	100	0,15	0,22	nosoz
8	Eksk-r	CLG 225 LL	12,5	0,5	Buxoro va Vobken tumanlarida drenaj kollektorlar qurish				Soz
9	Eksk-r	CLG 205 LL	9,5	0,8	Buxoro tumani "Jayxun" zovurini ta’m-tiklash				Soz
10	Eksk-r	JY-210 E	15,5	0,5	Bazada				Soz
11	Eksk-r	JYL-210 E g‘il	12,5	0,5	Buxoro tuman P-1 kanalini betonlash	50	0,35	0,15	Soz
12	Eksk-r	JYL-623 E	15,5	0,5	Buxoro va Vobkent tumanlarida drenaj kollektorlar qurish	60	0,2	0,6	Soz
13	Eksk-r	HXW-230 LC	15,5	0,5	Kogon tumanida Ko‘rak zovurini tamirlash-tiklash	100	0,2		nosoz
"SHoxrud-Dustlik" ITB
1	Eksk-r	JYL-210 E g‘ildir	12,5	0,5	Kogon tuman YAngiobod kanalini tozalash	30	0,2	0,25	Soz
2	Eksk-r	JYL-210 E g‘ildir	12,5	0,5					Soz
3	Eksk-r	JYL-210 E g‘ildir	12,5	0,5	Buxoro tuman tadbir	30	0,2	0,25	Soz
4	Eksk-r	JY-230 ELB	15,5	0,55	Q.Bozor tumani ichki arig‘ini tozalash	30	0,100	0,250	Soz
5	Eksk-r	EK-2028 g‘ildir	12,5	0,5	Kogon tumani YAngiobod dambasini kuyish	30	0,2		Soz
6	Eksk-r	CLG 225 LL	12,5	0,65					Soz
"Amu-Qorakul" ITB
1	Eksk-r	TVEKS ET-2028	15,5	0,5	Bazada				nosoz
2	Eksk-r	JY-230 ELB	15,5	0,5	Bazada				nosoz
3	Eksk-r	HXW-230 LC	15,5	0,5	Bazada				nosoz
4	Eksk-r	HXW-230 LC	15,5	0,5	Bazada				nosoz
5	Eksk-r	HXW-230 LC	11,6	0,5	Bazada				nosoz
6	Eksk-r	EO-4111	12	0,8	Bazada				nosoz
7	Eksk-r	JYL-210 E gildir	12,5	0,5	Bazada				nosoz
"Xarxur-Duoba" ITB
1	Eksk-r	HXW-230 LC	15,5	0,5	Bazada		2425	4570	Soz
2	Eksk-r	HXW-230 LC	15,5	0,5	Gijduvon tumani Direksiya	100	0,205	300	Soz
3	Eksk-r	JYL-210 E gildir	12	0,5	Bazada				nosoz
4	Eksk-r	EK-2028 gildir	12	0,5	Bazada				nosoz
5	Eksk-r	JY-230 ELB	15,5	0,5	Bazada				nosoz
6	Eksk-r	SLG 925 C	15	0,5	Peshku tumani "Zovuri	100	180	680	Soz
"Toshrabot-Jilvon" ITB
1	Eksk-r	HXW-230 LC	15,5	0,5	Bazada				nosoz
2	Eksk-r	JYL-210 E gildir	12,5	0,5	Bazada				nosoz
3	Eksk-r	JY-230 ELB	15,5	0,5	G‘ijduvon tumani Kichik Jilvon kanali tozalashda	100	0,300	0,180	Soz
4	Eksk-r	EK-2028 gildir	12,5	0,5	Bazada				nosoz

III. Texnologik qism.
3.1. Bir cho‘michli gidravlik boshqariladigan ekskavatorarni ishlatish.

Bu ekskavatorlar yordamida gruntni qazish, asosan o‘zi turgan joydan pastda olib boriladi. Ular yordamida kotlavan, transheya, kanal va kollek-torlarni qazish hamda tozalash ishlari bajariladi. [16]

Bu ekskavatorlarning yurish uskunalari o‘rmalovchi yoki rezina g‘il-dirakli, ish jihozlari esa to‘g‘ri va teskari cho‘michli hamda greyferli bo‘lib, gidravlik boshqariladi. Bu ekskavatorlar bajariladigan ishning turiga qarib, ish jihozlarini almashtirib ishlash imkoniyatiga ega.
Bu ekskavatorlar yordamida bajariladigan ishlarning texnologik chizmasi 3.1-rasmda ko‘rsatilgan.
Har bir rusumli ekskavatorlarning texnik pasportida qazish chuqurligi, qazish balandligi, to‘kish balandligi, qazish va to‘kish radiuslari berilgan bo‘ladi. Ekskavatorni ishlatishda uning pasportida ko‘rsatilgan o‘lchamlarga qat’iy amal qilish talab qilinadi.
Gidravlik boshqariladigan ekskavatorlarning ish unumdorligi va qa-zishdagi qarshilik kuchlar aniqlanadi. Bu ekskavatorlarda ham ish unumdorlik platformaning burilish burchagiga bog‘liq bo‘lib, uni oshirish uchun xuddi mexanik boshqariladigan ekskavatorlarnikida qayt qilingan ko‘rsatmalarga amal qilish kerak.





3.1-rasm. Gidravlik ekskavatorlar yordamida bajariladigan ishlarning texnologik chizmasi:
a-to‘g‘ri cho‘michli; b-teskari cho‘michli; d-greyferli; e-yuklagichli; h-qazish chuqurligi; N₁-qazish balandligi; N₂-to‘kish balandligi; R₁, R₃, R₄-qazish radiusi; R₂-to‘kish radiusi; L_tk-tekislash uzunligi; R_rk-tekislash radiusi; A_ch.o-cho‘mich-ni ochilish kengligi.
3.2. Turli ish jihozlarini almashtirishda ularni ekskavatordan yechish va o‘rnatishda bajariladigan ishlar texnologiyasi.
Ish jihozlarini almashtirish uchun ekskavatorni gorizontal tekis maydonga joylashtirish kerak. Ekskavatordagi mavjud ish jihozi erga tayangancha tushirilib, yechib olinadi.[15]
Teskari cho‘michli ish jihozini o‘rnatish uchun cho‘mich 6 ning tishlari xartum 1 tomonga qaratilgan holda tirsak 4 ning pastki uchidagi ayriq teshiklariga barmoq orqali qo‘zg‘aluvchan qilib o‘rnatiladi (3.2,a-rasm). Tirsakning gidrotsilindri 11 xartumning yuqoridagi bog‘lagichga barmoq 3 orqali o‘rnatilib, vint 2 yordamida mahkamlanadi. CHo‘michning tubi 10, bog‘lagich 8 ga barmoq 9 orqali mahkamlanadi. CHo‘michning gidrotsilindri 5, cho‘mich tubining richagi bilan bog‘lanadi.

3.2-rasm. Ish jihozlarnining turlari:
a-teskari cho‘michli; b-to‘g‘ri cho‘michli; d, f -yuk ko‘targichlar; e-yuklovchi cho‘mich; 1-xartum; 2-vint; 3,9-bar-moq; 4-tirsak; 5- cho‘michning gidrotsilindri; 6 -cho‘mich; 7-o‘q; 8, 12, 14 - bog‘lagichlar; 10-cho‘michning tubi; 11-tirsakning gidrotsilindri; 13-tirkak; 15-ilgak; 16-cho‘chichning yuqori quloqchasi; 17- yuk cho‘michi; 18-sanchiq.
To‘g‘ri cho‘michli ish jihozini urnatish uchun cho‘mich 6 ning tishlari xartum 1 ga nisbatan qarshi tomonga qaratilgan holda tirsak 4 ning pastki uchidagi ayriq teshiklariga barmoq orqali qo‘shimcha tirkak 13 yordamida qo‘zg‘almas qilib o‘rnatiladi (3.2,b-rasm). Tirsakning gidrotsilindri 11, xartum va tirsak oralig‘iga tirsakning pastki tomonidagi bog‘lagich 12 orqali o‘rnatiladi. CHo‘michning tubi uning korpusiga qo‘zg‘aluvchan qilib bog‘lanadi va cho‘mich tubining quloqchasi gidrotsilindr 5 bilan ulanadi.[16]
YUk ko‘taruvchi ish jihozini o‘rnatish uchun tirsak 4 ning oxiridagi teshikka ilgakli yuk qamragich 15 barmoq orqali o‘rnatiladi (3.2,d-rasm). CHo‘mich va xartumning gidrotsilindrlari bog‘lagich 14 ga bog‘lanadi.
YUk ortuvchi cho‘michni o‘rnatish uchun yuk cho‘michi 17 (3.2, e-rasm) yoki sanchiq 18 (3.2, f-rasm) ularning o‘qi 7 ga xuddi to‘g‘ri cho‘-michli ish jihoziniki kabi o‘rnatiladi. CHo‘mich (sanchiq) ning gidrotsilindri uning yuqori qulog‘i 16 ga mahkamlanadi.