Mavzu: dasturiy ta’minot va uning rivojlanish tendensiyalari

2-Misol

1	Bu yerda x=0.12	Bu yerda x=0.12, y=1.36
2	Bu yerda x=0.36	Bu yerda x=0.36, y=3.2
3	Bu yerda x=0.72	Bu yerda x=0.72, y=3.5
4	Bu yerda x=0.42	Bu yerda x=0.42, y=3.2
5	Bu yerda x=0.25	Bu yerda x=0.25, y=3.6
6	Bu yerda x=0.62	Bu yerda x=0.62, y=2.6
7	Bu yerda x=0.22	Bu yerda x=0.22, y=1.6
8	Bu yerda x=0.31	Bu yerda x=0.31, y=2
9	Bu yerda x=0.28	Bu yerda x=0.28, y=2.5
10	Bu yerda x=0.88	Bu yerda x=0.88, y=3.2
11	Bu yerda x=0.55	Bu yerda x=0.55, y=3.6
12	Bu yerda x=0.78	Bu yerda x=0.78, y=3.7
13	Bu yerda x=0.68	Bu yerda x=0.68, y=2.1
14	Bu yerda x=0.18	Bu yerda x=0.18, y=2.2
15	Bu yerda x=0.88	Bu yerda x=0.88, y=3.6
16	Bu yerda x=0.84	Bu yerda x=0.84, y=2.8
17	Bu yerda x=1.28	Bu yerda x=1.28, y=2.6
18	Bu yerda x=2.8	Bu yerda x=2.8, y=3.3
19	Bu yerda x=3.8	Bu yerda x=2.1, y=4.3
20	Bu yerda x=4.8	Bu yerda x=1.8, y=2.3
21	Bu yerda x=2.84	Bu yerda x=0.88, y=3.6
22	Bu yerda x=0.84	Bu yerda x=0.84, y=2.8
23	Bu yerda x=1.28	Bu yerda x=1.28, y=2.6
24	Bu yerda x=2.8	Bu yerda x=2.8, y=3.3
25	Bu yerda x=3.8	Bu yerda x=2.1, y=4.3
26	Bu yerda x=0.12	Bu yerda x=0.88, y=3.6
27	Bu yerda x=0.68	Bu yerda x=0.72, y=3.5
28	Bu yerda x=0.18	Bu yerda x=0.42, y=3.2
29	Bu yerda x=0.12	Bu yerda x=0.25, y=3.6
30	Bu yerda x=0.36	Bu yerda x=0.62, y=2.6
31	Bu yerda x=0.72	Bu yerda x=0.25, y=3.6
32	Bu yerda x=0.84	Bu yerda x=0.62, y=2.6

Hisobot shakli:
1. Laboratoriya ishining nomi.
2. Laboratoriya ishidagi topshiriq raqami.
3. Topshiriqni bajarilishi (nazariy ma’lumot, amaliy qo’llanilish sohalari)
4. Topshiriq taqdimotini tayyorlash


Nazorat savollari

17. 
    Dastur nima?
    
18. 
    Dasturlash nima?
    
19. 
    Dasturlash tillar va ularning turlari?
    
20. 
    Dasturlash tillarining kelib chiqishi?
    

Foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati

17. 
    Kenjaboyev A.T., Ayupov R.X., Raximov N.R., Ikromov M.M. Axborot-kommunikatsiya texnologiyalari. O‘quv-uslubiy qo‘llanma. – T.: TMI, 2012.-344b.
    
18. 
    Мельников П.П. Компьютерные технологии в экономике. Учеб.пособие. – М.: КНОРУС, 2012. – 224с.
    
19. 
    G’ulomov S.S., Xodiyev B.Yu., Begalov B.A. Informatika va axborot texnologiyalari. Darslik. – T.:2010y.-765 bet.
    

MAVZU: ALGORITMLASHTIRISH VA DASTURLASH ASOSLARI


7.3-LABORATORIYA ISHI: HISOBLASH JARAYONLARINING GRAFIK TASVIRI. HISOBLASH JARAYONLARINING TURLARI.
(2 SOAT)

Ishning maqsadi: Masalalarni kompyuterda yechishning 6 ta bosqichini ishlab chiqish

Qo’llaniladigan jihozlar: Kompyuterlar, videoproyektor, laboratoriya ishlanmasi.


Nazariy ma’lumot:

Inson amaliy ish jarayonida ko‘plab masalalarni hal etishiga to‘g‘ri keladi. Bu masalalarning ba’zilari osongina, ba’zilari esa murakkab hisob-kitoblar orqali hal etiladi. Ba’zi masalalarni yechishda esa qandaydir amallar guruhini minglab marta bajarishga to‘g‘ri kelishi mumkin. Shuning uchun beminnat va o‘ta tez ishlaydigan yordamchimiz bo‘lmish kompyuter bizga yaqindan yordam bera oladimi, agar yordam bera olsa, ularni kompyuterda hal etish qanday tashkil etiladi, degan savollar tug‘ilishi tabiiy hol. Aslida esa kompyuter masalalarni tez hal qilish va ma’lumotlarni qayta ishlash uchun yaratilgan.

Kompyuter yordamida har qanday muammoni hal qilish quyidagi bosqichlarni o‘z ichiga oladi:
• 1-bosqich: masalaning qo‘yilishi;
• 2-bosqich: masalaning matematik modelini tuzish;
• 3-bosqich: algoritmlash;
• 4-bosqich: dasturlash;
• 5-bosqich: dasturni kompyuter xotirasiga kiritish;
• 6-bosqich: natija olish va tahlil etish.
1-bosqichda masalaning to‘g‘ri qo‘yilganligi, maqsadi va mazmuni aniqlanadi. Barcha ko‘rsatkichlar, ularning xususiyatlari o‘rganib chiqiladi. Qanday natija olinishi kerakligi hamda masalaga mos boshlang‘ich hamda natijaviy kattaliklar aniqlanadi. Masalaning aniq, to‘liq va tushunarli bo‘lishi muammoga to‘liq yechim topish imkonini beradi.
2-bosqichda masala ko‘rilayotgan sohaning ilmiy yutuqlaridan kelib chiqqan holda matematik munosabatlar orqali ifodalanadi, ya’ni barcha kattaliklar, ularning o‘zaro bog‘lanishi amalga oshiriladi va matematik model yaratiladi. Qo‘yilgan masalani aniq va tushunarli hal qilish uchun kerakli matematik usul tanlanadi. Muammoni hal qilishda matematik usullarning turli xillaridan foydalanish mumkin hamda tanlangan usul, albatta, aniq yechimga olib borishi zarur.
3-bosqichda masalaning modelidan foydalanib, hal etishning algoritmi tuziladi. Muayyan ko‘rsatmalarning ketma-ketligi algoritmni tasvirlash usullaridan biri orqali tasvirlanadi. Masalan, blok-sxema yoki so‘zlar ko‘rinishida ifodalash mumkin. Algoritm tayyor holatga keltirilgandan so‘ng navbatdagi bosqichga o‘tiladi.