Yutish chiziqlarining intensivligi. Analitik maqsadlar uchun moddalarning ultrabinafsha, ko‘rinuvchi va yaqin infraqizil sohalardagi yutish spektrlaridan keng foydalaniladi. Bu spektrlarning paydo bo‘lishi elektron va tebranma o‘tishlar bilan bog‘liq bo‘ladi. Odatda, yutish spektrlari xona haroratida – barcha molekulalar qo‘zg‘atilmagan tebranma va elekt ron holatda bo‘ladigan haroratda olinadi. Shuning uchun fotonni yutish va qo‘zg‘atilgan holatga o‘tish ehtimoli faqat molekulaning xossalariga – dipol momentining qiymatlariga va tanlash qo`ldalariga rioya qilinishiga bog‘liq bo‘ladi. Bun day o‘tish qancha ko‘p sodir bo‘lsa, ayni to‘lqin uzunligidagi nur shuncha kuchliroq yutiladi va yutilish intensivligi kattaroq bo‘ladi.
Nur dastasining intensivligi odatdagidek katta bo‘lmaganida fotonlarni yutgan va qo‘zg‘atilgan holatdagi molekulalar soni juda kam bo‘ladi. Shu sababli namunadagi qo‘zg‘atilmagan molekulalar soni o‘zgarmay qoladi, deyish mumkin. Bu faqat moddaning konsentratsiyasiga bog‘liq. Demak, yutish spektrlarida chiziqlarning intensivligi bilan analiz qilinayotgan moddaning konsentratsiyasi orasidagi bog‘liqlik nurlanish spektridagi chiziqlar intensivligining konsentratsiyaga bog‘liqligiga qaraganda ancha yaxshi ifodalangan va barqaror bo‘ladi, chunki yorug‘likni yutuvchi qo‘zg‘atilmagan molekulalar soni faqat boshlang‘ich namunadagi modda ning konsentratsiyasiga bog‘liq bo‘ladi.
ADABIYOTLAR RO`YXATI Sh. M. Mirziyoyev.
Fritts Djs., Shеnk Ch. Kolichеstvеnnoy analiz. – M., «Mir», 1978.
Lеytinеn G.A. Xarris V.Е. Kolichеstvеnno`y analiz.– M., «Ximiya», 1979.
Doroxova Е.N., Proxorova G.V. Zadachi i voproso` po analitеchеskoy ximii.– M., Izd-vo MGU,1984.
Свердлова О.В. Электронные спектры в органической химии. Л, Химия, 1985.
Бахшиев Н.Т. Введение в молекулярную спектроскопию, Л., Изд-во ЛГУ, 1987.
Mirkomilova M.S. Analitik kimyo sifat taxlili uslubiy ko‘rsatmasi. – Toshkent, NPO «Konstruktor», 1993.
Сайдов Г.В., Свердлова О.В. «Практическая руководство по молекулярной спектроскопии», Изд. Санкт-Петербургского университета. 1995, с. 236.
Zolotov Yu.A. Osnovo analitichеskoy ximii.– M., «Visshaya shkola», 2000.