Mavzu: Difteriya

Toshkent Tibbiyot Akademiyasi

Yuқumli va bolalar yuқumli kasalliklari kafedrasi

Mavzu: Difteriya

Tibbiy-profilaktika va davolash fakultetlarining 5 kurs talabalari uchun ma’ruza

Difteriya (BUҒMA)
MUAMMONI DOLZARBLIGI. Bugma kasalligi oxirgi vaktda kam uchraydi. Oldingi vaktlarda bu kasallik bolalarda kuprok kuzatilardi, lekin oxirgi 10 yil ichida bugma kasalligi bilin kattalar xam kup kasallanadigan bulib koldi. Kattalarda bugma ogir kechadi, asoratlar (miokardit, nevroradikulit) kuprok uchraydi va bemorlarni keyinchalik nogiron bulib kolishlariga olib keladi. Kup bemorlar angina tashxisi bilan davolanadi va kup xolatlarda asoratlar paydo bulgandan keyin bugma tashxisi aniklanadi. Bu xolat umumiy amaliet shifokorlari difteriya kasalligini yaxshi bilmasligi va dastlabki tashxis aniklomasligi okibatida kuzatiladi.

Bugma – xavo-tomchi yul orkali yukadigan utkir yukumli kasallik bulib, kuchli ekzotoksin chakiruvchi bugma tayokchasi tomonidan chakiriladi. Kasallik kuchli intoksikatsiya va infeksiya kirish darvozasida fibrillyar yalliklanish (tomok, xikildok, traxeya, kuz, teri) paydo bulishi bilan namoyon buladi.

Etiologiyasi. Bugma kuzgatuvchisi – Corynebacterum diphtheria – korine bakteriya turiga kirib, tugri yoki biroz bukilgan tayokchasi shaklida, chetlari tugnogichsimon bukilgan. U xarakatsiz, Gr (Q). Uchta tipi mavjud: gravis, mitis, intermedius. Ekzotoksin ajratish xususiyati buyicha bugma mikrobi toksigen va notoksigenga bulinadi.